مقالات
نهضت آزادی در آغاز جنگ تحمیلی، خود را مدافع انقلاب و حامی مقاومت معرفی میکرد و حمایت ویژهای از عملکرد نیروهای نظامی به عمل میآورد. با این وجود، خیلی زود روایت سابق را فراموش و روایت دیگری را بازتوزیع کرد؛ روایتی که با تبلیغات صدام همسو بود. آنان پس از فتح خرمشهر، دفاع ایران را «زیادهخواهی» و «کشورگشایی» خواندند و حتی ماشین جنگ مردم را «ترمز بریده» توصیف کردند. این چرخش...
نهضت آزادی و شخص مهندس بازرگان در کشاکش جنگ، مواضعی بر علیه موضع ایران گرفتند که هیچ دفاعیهای بهتر از آن رژیم صدام را از جرم و جنایت «تجاوزکاری و جنگافروزی» تبرئه نمیکرد.
قریب دو ماه قبل از حمله صدام، نه تنها شاه با طرحهای نظامی اویسی که مبتنی بر همکاری با صدام برای حمله به میهن بود،هماهنگ شد؛ حتی زمینه دیدار او با دوستش انورسادات را نیز فراهم کرد و حاضر شد ۲۰ میلیون دلار به اویسی پرداخت کند.
تحولات دهه شصت نشان داد که مواضع نهضت آزادی، از همراهی اولیه با انقلاب اسلامی تا مرزبندی آشکار با «خط امام»، دچار چرخشی بنیادین شد. این جریان با تردید در فلسفه ادامه جنگ و برجستهسازی هزینههای دفاع مقدس، کوشید موقعیت سیاسی خود را بازسازی کند؛ اما در عمل به رویارویی مستقیم با حاکمیت کشیده شد. بررسی نطقهای بازرگان در مجلس، جزوههای تحلیلی و تلاشهای ناکام نهضت آزادی برای برگزاری...
در سال ۱۳۴۹ ش آقایان سیدمحمدحسین طباطبایی/ علامه طباطبایی، سید ابوالفضل موسوی زنجانی و مرتضی مطهری با انتشار اطلاعیهای از گشایش سه حساب در بانکهای ملی، بازرگانی و صادرات خبر دادند و خواستار کمک مردم به فلسطینیهای آواره از وطن شدند. این اطلاعیه در محافل مذهبی و دانشگاهها منتشر، دستبهدست و مبلغی نیز جمعآوری شد. در این اعلان از قول کتاب «تجاوزات یهود» به کشتار مسلمانان به دست...
«انقلاب ۲۱ سپتامبر» یمن، اگرچه در آغاز از سوی بسیاری از کشورها جدی گرفته نشد؛ اما نقطه آغاز جهش یمن به جایگاهی در جهان بود که بسیاری از معادلات پس از جنگ جهانی دوم را تغییر داده است.
کنسرسیوم بینالمللی نفت بین نمایندگان هشت شرکت نفتی و دولت رژیم پهلوی پس از حدود شش ماه مذاکره در 28 شهریور سال 1333 به امضا رسید و یک ماه بعد (29 مهر 33) آن قرارداد مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.
برژینسکی در تابستان 1359 به اردن رفت و در امان پایتخت اردن اقامتی محرمانه داشت. وی در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 (اواخر تیرماه) با صدام در مرز اردن دیدار کرد. تیمرمن نویسنده آمریکایی در کتاب سوداگری مرگ مینویسد: «به نوشته نیویورک تایمز و اظهارات یک ایرانی مقیم خارج از کشور، برژینسکی به امان پایتخت اردن رفت و با رهبر عراق در نخستین هفته ماه ژوئیه سال 1980 اواخر تیر (1359) محرمانه دیدار کرد. به نوشته...
۲۴ شهریور ۱۳۶۱ به حکم دادگاه انقلاب ارتش، قطبزاده به جرم انجام کودتا در زندان اوین تهران اعدام شد. قطب زاده در آخرین لحظات قبل از اجرای حکم اعدامش، با تأکید که این سخنان تأثیری در حکمش ندارد به سخنرانی در جمع زندانیان اوین پرداخت.
سازمان مجاهدین خلق (منافقین) روز ۲۴ شهریور ۱۳۶۰ دو اتوبوس شرکت واحد را در خیابان ولیعصر تهران آتش زد. حدود ۲۰ دختر از هوادار سازمان منافقین خلق در خیابان کریمخان زند در حالی که عدهای موتورسوار آنها را همراهی میکردند به طرف میدان ولیعصر آمدند و به یک اتوبوس حمله کردند. با تهدید مسافران اتوبوس را پیاده و با مواد آتشزا اتوبوس را به آتش کشیدند .
در حالی که رزمنده چشم از هدفش برنمی داشت، موشک به آن سمت حرکت کرد و به کنار بدنۀ مرکاوا خورد. روکش زرهی تانک آتش گرفت و ذرات مذاب آن به داخل تانک پاشیدند و فرمانده تانک را کشتند.
روز ۲۱ شهریور ۱۳۶۰ آیتالله شهابالدین اشراقی داماد امام خمینی در ۵۶ سالگی دار فانی را وداع گفت. وی از اول مرداد همان سال حین انجام مأموریت دچار سکته مغزی شد و تا زمان مرگ، در بیمارستان قلب تهران بستری بود.[1] اشراقی در 7 بهمن ۱۳۰۴ خورشیدی در قم متولد شد.[2] در پایان تحصیلات متوسطه که با سقوط رضاخان، و آزادیهای مختلف ناشی از آن همراه بود، وارد حوزه علمیه قم شد و در جلسات درس علمایی چون حضرات آیات...
حدود یک سال بعد، جلال آلاحمد به دیار باقی شتافت و مرگ او موجب شایعات فراوان شد. اسناد نشان میدهد نگرانی اصلی ساواک پس از مرگ او، مدیریت واکنشهای عمومی و جلوگیری از تبدیل شدن این رویداد به یک مسئله امنیتی بوده است. اما این تدابیر اثر نکرد و موضوع مرگ مشکوک جلال، حتی به درون بدنه ارتش نیز کشیده شد.
ناگهان دیدیم هلیکوپتر هم بر بالای میدان میچرخد و تیراندازی میکند. از ترس اصابت گلوله مرا زیر درخت کاجی بردند. فکر میکنم یکساعتی این قضیه طول کشید. بعد در زدند و گفتند مجروحها را دارند میبرند به بیمارستان. پایم شکسته بود و خون میآمد.
واقعه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ که بعدها با نام «جمعه سیاه» در تاریخ معاصر شناخته شد، از خونبارترین روزهای است که رژیم پهلوی برای مردم رقم زد؛ روزی که ارتش شاهنشاهی با تکیه بر فرمان حکومت نظامی، میدان ژاله تهران را به کانون سرکوب و قتلعام مردم بدل ساخت. بررسی گزارشهای رسمی ساواک و همچنین اسناد دیپلماتیک خارجی نشان میدهد شمار جانباختگان این فاجعه بهمراتب بیشتر از ارقامی بود که رژیم بهطور...
کتاب «آیت الله شریعتمداری به روایت اسناد» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، با استناد به اسناد بهجایمانده از ساواک، شهربانی و سازمان اوقاف دوران پهلوی، تصویری مستند و پیچیده از زندگی و مواضع سیاسی آیت الله سید کاظم شریعتمداری ارائه میدهد. در میان ابعاد مختلف زندگی سیاسی او، دو محور «دشمنی و رقابت با امام خمینی» و «همکاری با نظام پهلوی و ساواک» بهعنوان موضوعاتی...
آیتالله شریعتمداری از مراجع تقلید پیش از انقلاب بود که اگرچه در ابتدا با نهضت امام همراهی کرد، اما مبانی و نگاهش با امام و انقلاب اسلامی متفاوت بود. همین امر موجب بهرهبرداری رژیم از وی در تضعیف انقلاب شد. پس از انقلاب، او باوجود اعلام همراهی، رفتارهای دوگانهای مانند پشتیبانی از حزب خلق مسلمان[1] نشان داد. در بهار ۱۳۶۱ و با کشف کودتای صادق قطبزاده علیه نظام اسلامی، مشخص شد شریعتمداری با...
در دوران پهلوی اول، آمریکاییها به دنبال رقابت خود با انگلیسیها بر سر غارت منابع ایران موفق شدند امتیاز استخراج نفت در مناطق شرق و شمال شرقی ایران را از رضاشاه بگیرند. بدینترتیب که در ۲۷ دیماه ۱۳۱۵ لایحهای بهوسیله علیاکبر داور، وزیر دارایی، تقدیم مجلس شورای ملی شد که شامل دو قرارداد بود: یکی استخراج نفت مناطق شرق و شمالشرقی ایران و دیگری لولهکشی آن، بهوسیله دو شرکت آمریکایی....
از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه ۱۳۵۷ تا پیش از طلوع آفتاب پانزدهم شهریورماه ۱۳۶۱، تروریستها در تهران، پایتخت جمهوری اسلامی ایران، ۵۷۲ نفر از شهروندان را به شهادت رسانده بودند؛ از کارگر و دانشآموز و دانشجو تا رئیسجمهور و نخستوزیر. آفتاب نیمه شهریور که طلوع کرد، تا پیش از عصر، مهمترین واقعه تهران، برگزاری نخستین جلسه دادگاه صادق قطبزاده، متهم به براندازی نظام جمهوری اسلامی و...
طرح اندرزگو دو مرحله داشت، ایجاد دژ خیابان ایران و ترور شاه. او در سفر آخر مقدمات وارد کردن انواع اسلحه به ایران را تدارک دیده و گامهای غیرقابل انتظاری برداشته بود.