مقالات
تاریک‌خانه تاریخ ایران

تاریک‌خانه تاریخ ایران

به مناسبت ۲۳ اسفند، سالگرد تأسیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور(ساواک)

به شلاق می‌گفتند: «مشکل گشا»؛ تازیانه‌های شلاق به کف پا روی آدم رشته های عصبی اثر می‌گذاشت. با هر ضربه شلاق، درد تا مغز استخوان آدم سوت می‌کشید، بعضی‌ها آن‌قدر سریع در برابر این شکنجه کوتاه می آمدند و حرف می‌زدند. روی نقطه‌های حساس بدن آتش سیگار را خاموش می‌کردند یا ناخن را می‌کشیدند. سوزن ته‌گرد را زیر ناخن رد می‌کردند، دوتا سهتا زیر هر ناخن! بعد با فندک یا شمع این سوزن‌ها را داغ می‌کردند، سوزن که داغ می‌شد حرارت زیر ناخن می‌رفت و باعث عفونت ناخن می‌شد، بعد ناخن می‌افتاد.

ادامه مطلب

پدری که انقلابی بود و انقلابی ماند

پدری که انقلابی بود و انقلابی ماند

روایتی بعد از دستگیری مجتبی طالقانی و رفتار حکیمانه مرحوم طالقانی

صبح روز پنج‌شنبه، ۲۳ فروردین ۵۸، مجتبی و ابوالحسن طالقانی، دو فرزند آیت‌الله طالقانی، هنگام بازگشت از دفتر فلسطین توسط چهار خودروی مسلح بازداشت شدند که موجب آغاز یک بحران شد.

ادامه مطلب

از عفو در ایران تا فرماندهی ترور صیادشیرازی

از عفو در ایران تا فرماندهی ترور صیادشیرازی

در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۸، تیم عملیاتی سازمان منافقین  با موفقیت توانست شهید سپهبد علی صیاد شیرازی را ترور کند. پانزده سال بعد، در شهریورماه ۱۳۹۲، در جریان درگیری فرزندان انتفاضه شعبانیه با نیروهای منافقین در داخل پادگان اشرف، چند تن از منافقین به هلاکت رسیدند. یکی از آنها زن ۴۹ ساله‌ای بود که یکی از برگه‌های کارنامه‌اش، مسئولیت عملیات ترور شهید صیاد شیرازی بود: زهره قائمی. او که با عفو...

ادامه مطلب

فرمانده‌ای برای همه میدان‌ها

مسیر پرافتخار صیاد شیرازی

فرمانده‌ای برای همه میدان‌ها

ربع قرن از شهادت و ترور سپهبد صیاد شیرازی می گذرد، او مانع بزرگی برای تجزیه طلبان ایران بود همانطور که در عملیان فروغ جاویدان مانع مسعود رجوی شد و نگذاشت او و هم قطارانش به فتح تهران دست پیدا کنند  علی صیاد شیرازی در سال ۱۳۲۳ در روستای کبودگنبد، از توابع درگز مشهد، در خانواده‌ای مذهبی چشم به جهان گشود. پدرش، زیاد خان و مادرش، شهربانو بود. پدربزرگش، صیادخان از ایل اُخت افشار بود که محل استقرار آن...

ادامه مطلب

پرچم‌دار روایت و رزمنده جهاد تبیین

پرچم‌دار روایت و رزمنده جهاد تبیین

به بهانه سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی و روز هنر انقلاب

  تخصص با تعهد سیدمرتضی آوینی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فعالیت در جهاد سازندگی مشغول و عازم روستاها شد. به اقتضای ضرورت‌های زمان به سمت فیلم‌سازی برای جهاد رفت. او در این مورد تصریح می‌کند: «حقیر دارای فوق لیسانس معماری از دانشکده هنرهای زیبا هستم، اما کاری را که اکنون انجام می‌دهم نباید به تحصیلاتم مربوط دانست. حقیر هرچه آموختم از خارج دانشگاه است. بنده با یقین کامل می‌گویم که تخصص...

ادامه مطلب

نبوغی فراتر از زمان خود  در صدر ستاره‌های آسمان بغداد

نبوغی فراتر از زمان خود در صدر ستاره‌های آسمان بغداد

به بهانه سالگرد شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر و خواهرش بنت‌الهدی

عازم نجف سید محمدباقر، دومین فرزند سید حیدر صدر تا پیش از 1١ سالگی مقدمات علوم را آموخت و سپس برای ادامه تحصیلات عالی حوزوی عازم نجف اشرف شد و در آنجا علوم مختلف حوزوی را فرا گرفت و در جوار امیرالمؤمنین علیه‌السلام به تهذیب نفس پرداخت. او که در مدت کوتاهی مراحل درسی قبل از خارج را طی کرده بود، نزد دایی‌اش شیخ محمدرضا آل‌یاسین و نیز آیت‌الله‌العظمی سید ابوالقاسم خوئی، به تحصیل اصول و فقه عالی...

ادامه مطلب

قطع رابطه آمریکا با ایران، نتیجه عملکرد دولت آمریکا است

متن نامه تاریخی نمایندگان دوره اول مجلس شورای اسلامی به نمایندگان کنگره آمریکا:

قطع رابطه آمریکا با ایران، نتیجه عملکرد دولت آمریکا است

بسم الله الرحمن الرحیم از: نمایندگان نخستین دوره مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران به: آقای رئیس محترم کنگره ایالات متحده آمریکا نامه مورخه دوم جولای ۱۹۸۰ [۱۱ تیرماه ۱۳۵۹] یکصدوهشتادوپنج نفر از نمایندگان کنگره آمریکا خطاب به مجلس شورای اسلامی واصل گردید. ما لازم می‌دانیم برای روشن‌شدن واقعیت‌های دردناکی که وضعیت غم‌انگیز بخش بزرگی از مردم جهان را پدید آورده است، این نامه را به وسیله...

ادامه مطلب

واکنش جهانی به قطع رابطه آمریکا با ایران

واکنش جهانی به قطع رابطه آمریکا با ایران

: جیمی کارتر رییس جمهور امریکا در شامگاه ۱۸ فروردین ۱۳۵۹ طی دستوری قطع روابط سیاسی و بازرگانی با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد. این دستور که 5 ماه پس از تصرف سفارت امریکا در تهران به وقوع پیوست عکس‌العمل جدید دولت آن کشور در برابر گروگان‌گیری دیپلمات‌های امریکایی در ایران بود. کارتر پیش از قطع رابطه با ایران، چند مرحله اقدامات سیاسی و اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران به عمل آورده بود....

ادامه مطلب

خیابانی، صدای آزادی از تبریز

خیابانی، صدای آزادی از تبریز

به بهانه ۱۷ فروردین سالروز قیام شیخ محمد خیابانی

از انجمن ایالتی تا مجلس شورای ملی شیخ محمد خیابانی، پس از پیروزی مشروطیت در 1285، به عضویت انجمن ایالتی آذربایجان درآمد. او یکی از اعضای بانفوذ و کلیدی انجمن به حساب می‌آمد و نقش مهمی در هدایت و راهبری این انجمن داشت. طی درگیری‌های نیروهای حکومتی محمدعلی شاه با مشروطه‌‌خواهان تبریز، شیخ محمد خیابانی همراه با مجاهدان آزادیخواهی همچون ستارخان و باقرخان، به دفاع و حراست از حریم شهر تبریز پرداختند....

ادامه مطلب

صادق قطب زاده و رسوایی سناریوی برن

صادق قطب زاده و رسوایی سناریوی برن

قطب‌زاده در ۱۷ فروردین ۱۳۶۱ به اتهام طرح کودتا و تلاش برای قتل امام خمینی بازداشت شد. این خبر برای کسانی که او را یکی از چهره‌های انقلاب می‌دانستند، بسیار شوک‌آور بود. اما مطالعه خرده‌رفتارهای قطب‌زاده در روزهای حضورش در قدرت،‌ نشان‌گر میزان اهتمام او برای تصاحب قدرت بیشتر است؛ تا جایی که از نسبت دادن علنی دروغ به امام خمینی نیز پرهیز نداشت. تصویری که کمک می‌کند راز تلاش او برای کودتا را پس...

ادامه مطلب

مبارز آرام

مبارز آرام

به بهانه ۱۴ فروردین، سالگرد ارتحال احمد آرام مترجم و نویسنده معاصر

    استاد زبانِ مدرسه    در غدیر (18 ذی‌الحجه) 1321 قمری کودکی متولد شد که قرار بود پنجره‌ای تازه به روی زبان و دانش بگشاید. احمد آرام، مترجم، نویسنده و پژوهشگر نام‌آشنای ایرانی، در 15 اسفند 1282 شمسی در خانواده‌ای پرجمعیت در تهران به دنیا آمد. پدرش حاج غلام‌حسین تاجری مشروطه خواه بود که در تیمچه حاجب‌الدوله تجارت داشت. احمد از نوجوانی، شیفته کلمات شد؛ اما نه فقط به عنوان واژه‌هایی برای...

ادامه مطلب

زعیم بزرگ شیعیان جهان

زعیم بزرگ شیعیان جهان

به بهانه ۱۰ فروردین، سالروز ارتحال آیت‌الله سید حسین بروجردی

شاگرد آخوند خراسانی در ماه صفر سال 1292، در بروجرد، کودکی چشم به جهان گشود که پدرش حاج سید علی طباطبائی او را سید حسین نام نهاد. سید حسین که دوران تحصیلات مقدماتی خود را در بروجرد گذراند. بعد راهی اصفهان شد و در مدرسه صدر اصفهان دروس علمیه را ادامه داد. بعد از آن به نجف رفت. در نجف، نبوغ و درایت علمی‌اش باعث شد تا مورد توجه ویژه شیخ محمد کاظم خراسانی(آخوند) قرار بگیرد. سیدحسین ضمن شاگردی در محضر آخوند...

ادامه مطلب

قیامی که به استقلال عراق انجامید

فریادی علیه استعمار

قیامی که به استقلال عراق انجامید

روحانیت شیعه در طول تاریخ همواره در راه مبارزه با  استعمار پیشرو و طلایه دار نبرد علیه متجاوزین بوده است، یکی از این روحانیون آیت الله شیخ محمد مهدی خالصی (ره)  است  که در زمان اشغال عراق توسط انگلیس فتوای جهاد علیه آنان را صادر کرد و زمینه ساز قیام ملت عراق و در نتیجه  استقلال نسبی کشورش در آن مقطع زمانی شد.  

ادامه مطلب

نهضت آزادی و آیت الله منتظری

نهضت آزادی و آیت الله منتظری

فروردین 1368، کشور در فضای تعطیلات آغاز سال بود که زمزمه‌هایی پیرامون نامه امام به منتظری، خبر از تغییراتی در سطوح عالی کشور می‌داد. هشت سال بعد،‌ وقتی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی متن نامه‌های ششم و هشتم فروردین 1368 را منتشر کرد، مشخص شد در نامه اول امام خمینی نگرانی خود را چنین تشریح کرده بودند: «روشن شده است که شما این کشور و انقلاب اسلامی عزیز مردم مسلمان ایران را پس از من به دست...

ادامه مطلب

از کودتا تا شکنجه: روایت ساواک و ثابتی

به بهانه سالگرد انتشار کتاب وارونه‌گوی ثابتی

از کودتا تا شکنجه: روایت ساواک و ثابتی

پس از کودتای مشترک آمریکا و بریتانیا در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، محمدرضا پهلوی با همکاری این دو دولت استعمارگر درصدد تحکیم پایه‌های حکومت خود برآمد. ایالات متحده به‌عنوان بازیگر تازه بین‌الملل ایران را پایگاه اصلی خود در منطقه قرار داد. در همین راستا، سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در سال ۱۳۳۶، بر اساس الگوی آمریکایی، تحت مدیریت تیمور بختیار تأسیس شد. این نهاد به‌سرعت بر تمام ابعاد حیات سیاسی و...

ادامه مطلب

دامن‌زدن به تنش‌های قومی بخشی از «استراتژی پیرامونی اسرائیل»

دامن‌زدن به تنش‌های قومی بخشی از «استراتژی پیرامونی اسرائیل»

از آغاز تأسیس دولت صهیونیستی در سرزمین فلسطین، سیاست برقراری ارتباط با اقلیت‌های قومی و نژادی و نفوذ در درون آنها، بخشی از برنامه سران و رهبران اسرائیل را در خاورمیانه عربی تا شمال آفریقا تشکیل می‌داد. تحریک اقوام و طوایف گوناگون جزئی از توطئه نزاع قومی در جهان اسلام بود که در چارچوب استراتژی پیرامونی اسرائیل قرار داشت. در کتاب ارتباط خطرناک، در ارزیابی اهداف اسرائیل از نفوذ در میان اقوام و...

ادامه مطلب

دکتر مصدق: قرارداد ۱۹۳۳ با زور و فشار به ما تحمیل شد

سخنرانی دکتر محمد مصدق در شورای امنیت سازمان ملل (بخش دوم)

دکتر مصدق: قرارداد ۱۹۳۳ با زور و فشار به ما تحمیل شد

(به نقل از روزنامه اطلاعات؛ اول و دوم آبان‌ماه ۱۳۳۰)   متن کامل نطق سوم آقای دکتر مصدق در شورای امنیت جناب آقای رئیس محترم شورای امنیت، نماینده انگلستان با فراموش کردن گذشته، ما را بیش از پیش خوشحال و خشنود ساخته است. وی احساس می‌کند که این قضیه به مثابه کتابی است که باید از خواندن آن منصرف شد. نماینده انگلیس سعی داشته از سکوت و خاموشی ما استفاده کرده و با ارائه مطالب و اتهامات غلط و ساختگی،...

ادامه مطلب

دکتر مصدق: دولت انگلیس فقط متکی به تاکتیک زورگویی است

سخنرانی دکتر محمد مصدق در شورای امنیت سازمان ملل (بخش اول)

دکتر مصدق: دولت انگلیس فقط متکی به تاکتیک زورگویی است

(به نقل از روزنامه اطلاعات؛ ۲۹ و ۳۰ مهرماه ۱۳۳۰)   متن کامل نطق دوم* آقای دکتر مصدق در شورای امنیت قبل از ایراد و قرائت نطق خویش میل داشتم از طرف ملت و دولت ایران به مناسبت قتل ناجوانمردانه لیاقت‌علی خان به ملت و دولت پاکستان تسلیت عرض کرده و نسبت به این فقدان تأسف‌انگیز اظهار تأثر نمایم. ملت پاکستان از مللی است که ملت ایران نظر بسیار عالی نسبت به وی داشته و ما برای مردم پاکستان احترام کامل...

ادامه مطلب

«راهبرد پیرامونی صهیونیسم» و تحوّلات داخلی ایران در دوران قاجار

«راهبرد پیرامونی صهیونیسم» و تحوّلات داخلی ایران در دوران قاجار

تحوّلات جهانی در قرن نوزدهم و بیستم، در ایران، پیامدها و آثار خاص خود را به همراه داشت. برای نمونه، جنگ کریمه، میان عثمانی و روسیه، یکی از رویدادهای مهم در اواسط قرن نوزدهم بود که بعضی مورّخان آن را سرآغاز توطئه‌ای در مسیر تأسیس دولت یهودی در فلسطین ارزیابی کرده‌اند. زیرا، جنگ به بهانه سهم‌خواهی فرانسه و روسیه بر سر نظارت بر کلیساهای فلسطین و حتی قیمومت بر مسیحیان آن سرزمین بود. در جنگ کریمه،...

ادامه مطلب

«آژانس یهود» در ایران

فعالیت‌های آژانس یهود در ایران در دوران پهلوی دوم

«آژانس یهود» در ایران

«آژانس یهود» مستقر در ایران به عنوان شعبه «آژانس جهانی یهود» -که از نظر تشکیلاتی ستاد اجرایی و عملیاتی سازمان جهانی صهیونیسم به حساب می‌آید- سال‌ها قبل از پیدایش و ایجاد اسرائیل با موافقت رسمی دستگاه سلطنت و حکومت پهلوی در ایران فعالیت داشت. نمایندگان این سازمان صهیونیستی نیز به منزله نماینده رسمی یک دولت، چون سفیران و نمایندگان دولت‌های رسمی جهان، با مقامات درجه اول کشور و حتى شخص...

ادامه مطلب


1
2
3
...
143
144
145