کودتای 28 مرداد
تصویری از محمدرضا پهلوی در میان افسران نظامی شرکت‌کننده در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ - کاخ سفید سعدآباد افسران شناخته شده در تصویر: هدایت‌الله گیلانشاه، نادر باتمانقلیچ، تیمور بختیار، نعمت‌الله نصیری، محمدولی قرنی، منصور اردوبادی، محسن مبصر، عباس شقاقی، محسن اسکندری
اسناد حاضر مربوط به شرارت‌های شعبان جعفری(شعبون بی‌مخ) در سال‌های پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ است. او با چنین سوابقی، در کودتای ۲۸ مرداد از عوامل اصلی کودتاچیان در میدان محسوب می‌شد. شعبان جعفری بعد از کودتا، در همه‌جا خود را «تاج‌بخش» و «رهبر فداییان شاه» معرفی می‌کرد. محمدرضا پهلوی هم به پاس خدمات او در کودتای ۲۸ مرداد، نشان درجه ۲ رستاخیز را به وی اهدا کرد. هم‌چنین شاه در سال...
سرگرد پرویز خسروانی مدیر باشگاه ورزشی تاج پس از واقعه ۹ اسفند [۱۳۳۱]، بیش از چهار ماه در زندان بود. وی در حوادث[=کودتای] ۲۸ مرداد به اتفاق سرهنگ رحیمی، سرلشگر [نادر] باتمانقلیچ را از زندان دژبان نجات داد. سپس با یک زره‌پوش با افراد سرهنگ ممتاز که از خانه دکتر مصدق دفاع می‌کردند زد و خورد نمود، و از طرف اعلیحضرت و نخست‌وزیر [فضل‌الله زاهدی] از وی تقدیر به عمل آمد.»
اجتماع مردم برای پائین کشیدن مجسمه رضاشاه در میدان توپخانه تهران پیش از ظهر ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲
سازمان‌های جاسوسی انگلیس و آمریکا با همکاری سرلشکر زاهدی، با بهانه‌گیری از نفوذ کمونیست‌ها، در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دولت مصدق را سرنگون کردند. نهضت ملی نفت شکست خورد، زاهدی نخست‌وزیر شد و شاه بازگشت. در نیمه‌شب 25 مرداد، سرهنگ نعمت‌الله نصیری، به اتکای تانک و با حکمی از سوی شاه به منزل مصدق مراجعه کرد و مصدق در قبال حکم واصله، رسید داد. آنگونه که مصدق خود بعدا در دادگاه مدعی شد، هم حکم به دستخط شاه...
سند حاضر، فهرستی از کمک‌های مالی وزارت‌خانه‌ها، نهادها وسازمان‌های رژیم پهلوی به شعبان جعفری(شعبون بی‌مخ) از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۰ را دربر می‌گیرد. نهادها و سازمان‌هایی چون: نخست‌وزیری، ساواک، سازمان تربیت‌بدنی، وزارت فرهنگ و هنر، وزارت آبادانی و مسکن، وزرات آموزش و پرورش، وزارت آب و برق، سازمان بازرسی شاهنشاهی، شرکت ملی نفت ایران و شهربانی کل کشور در این فهرست به چشم می‌خورند. این فهرست توسط...
شعبان جعفری(شعبون بی‌مخ) به همراه دار و دسته‌اش در ایام انتخابات مجلس سنا - بهمن‌ماه ۱۳۳۲
با سرنگونی مصدق، راه برای حل «مسئله نفت» به شیوه مطلوب غرب هموار شد. دولت کودتای زاهدی به سرعت مذاکرات را با نمایندگان شرکت‌های نفتی آغاز کرد. نتیجه، امضای قرارداد کنسرسیوم در سال ۱۳۳۳ بود که به گفته مصطفی علم، عملاً دستاوردهای نهضت ملی شدن نفت را نابود کرد.
اهدای نشان درجه ۲ رستاخیز به شعبان جعفری(شعبون بی‌مخ) به پاس خدماتش در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سند شماره ۱: دربار شاهنشاهی تاریخ: ۳۲/۸/۱۶ محرمانه خدمت تیمسار سرلشگر [نادر] باتمانقلیچ رئیس محترم ستاد ارتش اعلیحضرت همایون شاهنشاهی امر و مقرر فرمودند از مدال یا نشانی که به نام قیام ۲۸ مرداد تهیه می‌نمایند، به اشخاصی از قبیل آقایان شعبان جعفری و طیب [حاج رضایی] که حقیقتاً با دوستان و...
هندرسون سفیر آمریکا در ایران به وزارت امور خارجه آن کشور نوشته است: «تردیدهایم دربارۀ تمایل شاه به پشتیبانی از هر شخصیت نیرومندی به عنوان جانشین، مصدق از آن رو افزایش یافته است که به طور موثق اطلاع یافته ام که روز گذشته شاه همچنان با زاهدی مخالفت میکرده و هنوز در پی یافتن راهی برای ارسال پیام به سفیر،[اللهیار] صالح است تا ببیند آیا این شخص نخست وزیری را می پذیرد یا خیر؟»
فرانک کرافورد از قسمت سیاسی سفارت آمریکا در گزارشی به به تاریخ 17 خرداد 1341 گفت‌و‌گوی خود با بقایی را شرح می‌دهد: «به نظر می رسد که او بشدت طرفدار، آمریکا است و اگر که دولتی تشکیل داد انتظار حمایت و همکاری ایالات متحده را دارد. به طور ضمنی توسط یک وکیل ایرانی به من گفته شده که بقایی وقتی با آمریکاییهاست به طرفداری از آمریکا صحبت می کند، وقتی با روسها است به طرفداری از روسیه صحبت میکند و وقتی با انگلیسیهاست به طرفداری از انگلیس صحبت می کند؛ و به همین ترتیب. حزب او بشدت ضد جبهه ملی است و مصدق را یک تهدید برای ایران می داند. بقایی عکسی از یک دانشجو که در تظاهرات ضد مصدق چندین سال پیش کشته شد، روی دیوار خانه اش دارد.»
: ریچارد هلمز (Richard Helms) در ۹ تیرماه ۱۳۴۵ به عنوان رئیس سازمان سیا در کاخ سفید سوگند یاد کرد. دوران ریاست هلمز نزدیک به هفت سال طول کشید که سال‌های ۱۳۴۵ تا اواخر اسفند ۱۳۵۱ را در برگرفت. هلمز هم در دوران معاونت سیا یعنی سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۵ و هم در دوران ریاست سیا مسافرت‌های متعددی به تهران داشت. هلمز سرانجام در پی افشای دخالت‌های گسترده «سیا» در تقلب‌های انتخاباتی سال ۱۹۷۲ به نفع ریچارد...
متن زیر عیناً از مجله «تهران مصوّر» مورخه ۳۱ شهریورماه ۱۳۲۹ آورده شده است: از چهارسال پیش تاکنون مردم ایران هر روز خبری درباره کمک و مساعدت آمریکا به ملت ایران شنیده‌اند. اوایل مردم خوش‌باور بودند و خیال می‌کردند این حرف‌ها، عملی هم در مقابل دارد. وقتی این خبرها را می‌خواندند و می‌شنیدند مسرور می‌شدند، ولی اکنون پس از چهارسال هر وقت باز خبری نظیر این اخبار به گوش می‌رسد خندۀ تلخی...
بخشی از پیام فضل‌الله زاهدی (نخست‌وزیر دولت کودتا) به مناسبت تجدید روابط سیاسی ایران و انگلستان: «...خاطر هم‌وطنان عزیز مستحضر است که در اثر قطع رابطه با انگلستان و بسته‌شدن سفارتخانه‌های مربوطه علاوه بر اینکه پیشرفتی در حل قضیه نفت و رفع اختلافات موجود با شرکت سابق حاصل نشد مشکلاتی نیز ایجاد گردید که ملت نجیب ایران خود به این موضوع وقوف کامل دارد و از ذکر یکایک آن صرف نظر می‌شود...از آنجایی...
«مجله «الاثنین» چاپ قاهره، در آخرین شماره خود تحت عنوان «چاهی که چرچیل برای دکتر مصدق کَند»، چنین نوشت: «یکی از خبرنگاران آمریکایی که در جلسات اولیه محاکمه دکتر مصدق در تهران حضور داشته، فرصتی به دست آورده و از نخست‌وزیر سابق ایران پرسیده است:«در این ماجرا[=کودتای 28 مرداد]، آمریکا یا انگلیس، کدام یک را مسئول می‌دانید؟» و دکتر مصدق چنین جواب داده است:«آمریکایی‌ها به نظر من...
تاریخ سند: ۱ مردادماه ۱۳۵۷ خیلی محرمانه موضوع: محمدتقی فلسفی واعظ در مورد چراغانی نیمه شعبان، هر شخصی چه به وسیله تلفن و چه به طور حضوری از فلسفی سؤال می‌کرد نامبرده پاسخ می‌داد طبق دستور [امام] خمینی چراغانی نکنید.
دکتر حسین فاطمی پس از دستگیری هنگام حضور در فرمانداری نظامی تهران سرتیپ تیمور بختیار فرماندار نظامی تهران، سرهنگ مصطفی امجدی و سرهنگ محسن مبصر نیز در تصویر مشاهده می‌شوند
گزارش‌هایی از وضعیت جسمانی دکتر حسین فاطمی پس از مضروب و مجروح شدن به دست دارودسته شعبان جعفری(شعبان بی‌مخ) دکتر فاطمی پس از دستگیری و در حین انتقال به زندان لشگر ۲ زرهی مرکز در جلوی ساختمان شهربانی کل کشور مورد حمله دارودسته شعبان جعفری قرار گرفت و به شدت مضروب و مجروح شد.
آنچه پس از پیروزی انقلاب اسـلامی از یـادداشت‌های دکـتر سیدحسین فاطمی در دوره اختفای خود پس از کودتای 28 مرداد 1332 منتشر شد، نخستین بار در کتاب جنبش ملی‌شـدن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد 1332 بود.(1) نویسنده در توضیح به دست آوردن یادداشتها آورده است کـه«پس از انقلاب 1357 از میان اوراق و نوشته‌های ضـبط شـده، فقط این قسمت از یادداشتهای وی به وسیله دوستدارانش در اختیار خانواده دکتر فاطیم...
