احمد شاملو
گام‌های بریتانیا برای خلع حاکمیت ایران از بحرین

گام‌های بریتانیا برای خلع حاکمیت ایران از بحرین

در بحرین به اتباع ایران اخیراً شروع به تضییقات شده است. مسافرین ایرانی که با کلاه لبه‌دار[=کلاه پهلوی] و تذکره ایرانی به آنجا می‌روند مانع ورود ایشان می‌شوند و به آنها تکلیف می‌کنند که باید تذاکر آنها به ویزای یکی از قونسولگری‌های انگلیس در بنادر خلیج‌فارس برسد.

ادامه مطلب

بقایی یک عوام‌فریبِ بی‌پروا است

بقایی یک عوام‌فریبِ بی‌پروا است

مظفر بقایی به روایت اسناد لانه جاسوسی آمریکا

سرّی - غیرقابل رؤیت برای بیگانگان اکتبر ۱۹۵۹ [مهرماه ۱۳۳۸] بقایی کرمانی، مظفر دکتر مظفر بقایی کرمانی (معمولاً دکتر بقایی خطاب می‌شود)، رهبر حزب کارگران[=حزب زحمتکشان] و زمانی دومین شخصیت مهم جبهه ملی، به عنوان یک مخالف‌خوان، فعالیت سیاسی خود را آغاز کرده است. بدون توجه به رنگ و بوی سیاسی دولتِ بر سر کار، این دولت همواره بقایی را منبع اصلی مخالفت واقعی یا بالقوه خود می‌داند. در نتیجه، در گذشته...

ادامه مطلب

چشم در چشم تاریخ؛ قاب‌هایی از آیت‌الله اشراقی

چشم در چشم تاریخ؛ قاب‌هایی از آیت‌الله اشراقی

شهاب‌الدین اشراقی، داماد امام خمینی، در ۷ بهمن ۱۳۰۴ در قم متولد شد. پس از پایان تحصیلات متوسطه و بهره‌گیری از فضای آزادی نسبی پس از سقوط رضاخان، وارد حوزه علمیه قم شد و در محضر علمای برجسته‌ای چون آیات بروجردی، شریعتمداری و محقق داماد به تحصیل علوم دینی پرداخت. او همچنین ۱۲ سال از درس‌های امام خمینی بهره برد.اشراقی از دهه ۱۳۴۰ به نهضت امام پیوست و در سال ۱۳۴۳ وکیل تام‌الاختیار ایشان در ایران شد....

ادامه مطلب

مأموریت ناکام آیت‌الله اشراقی برای حفظ بنی‌صدر

مأموریت ناکام آیت‌الله اشراقی برای حفظ بنی‌صدر

روایتی از شورای سه‌نفره حل اختلاف بین ارکان قوا

روز ۲۱ شهریور ۱۳۶۰ آیت‌الله شهاب‌الدین اشراقی داماد امام خمینی در ۵۶ سالگی دار فانی را وداع گفت. وی از اول مرداد همان سال حین انجام مأموریت دچار سکته مغزی شد و تا زمان مرگ، در بیمارستان قلب تهران بستری بود.[1]  اشراقی در 7 بهمن ۱۳۰۴ خورشیدی در قم متولد شد.[2] در پایان تحصیلات متوسطه که با سقوط رضاخان، و آزادی‌های مختلف ناشی از آن همراه بود، وارد حوزه علمیه قم شد و در جلسات درس علمایی چون حضرات آیات...

ادامه مطلب

آیت‌الله طالقانی هنگام شرکت در رفراندوم جمهوری اسلامی

آیت‌الله طالقانی هنگام شرکت در رفراندوم جمهوری اسلامی

آیت‌الله طالقانی: من به جمهوری اسلامی رأی می‌دهم

«ساعت یازده پیش از ظهر دیروز حضرت آیت‌الله طالقانی مجاهد کبیر، همراه فرزند بزرگشان آقای ابوالحسن طالقانی به حوزه اخذ رأی مسجد سادات اخوی رفتند و رأی خود را به صندوق آراء ریختند. حضرت آیت‌الله طالقانی همان‌طور که بارها اعلام کرده بودند، به جمهوری اسلامی رأی دادند. ایشان درباره تعداد آرای مخالف گفتند: فکر می‌کنم تعداد آراء مخالف بسیار ناچیز باشد.»(روزنامه اطلاعات؛ ۱۱ فروردین‌ماه...

ادامه مطلب

وقایع یکساله از کشف نامه جلال به امام تا تردیدها درباره نحوه مرگ

وقایع یکساله از کشف نامه جلال به امام تا تردیدها درباره نحوه مرگ

به بهانه هجدهم شهریور سالروز فقدان جلال آل‌احمد

حدود یک سال بعد، جلال آل‌احمد به دیار باقی شتافت و مرگ او موجب شایعات فراوان شد. اسناد نشان می‌دهد نگرانی اصلی ساواک پس از مرگ او، مدیریت واکنش‌های عمومی و جلوگیری از تبدیل شدن این رویداد به یک مسئله امنیتی بوده است. اما این تدابیر اثر نکرد و موضوع مرگ مشکوک جلال، حتی به درون بدنه ارتش نیز کشیده شد.

ادامه مطلب

جلال آل‌احمد در آستانه سفر به عتبات

جلال آل‌احمد در آستانه سفر به عتبات

جلال آل‌احمد، 22 مهر 1332 روز حرکت به عتبات عراق، همراه با سید احمد طالقانی پدر او (چهارم از چپ) و دایی او آقا شیخ آقا بزرگ تهرانی (دوم از چپ)

ادامه مطلب

شاه فکر می‌کرد ۱۷ شهریور پایان کار مبارزه است

شاه فکر می‌کرد ۱۷ شهریور پایان کار مبارزه است

روایتی از رخشنده اولادی شاهد عینی کشتار 17 شهریور 1357

واقعه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ که بعدها با نام «جمعه سیاه» در تاریخ معاصر شناخته شد، از خونبارترین روزهای است که رژیم پهلوی برای مردم رقم زد؛ روزی که ارتش شاهنشاهی با تکیه بر فرمان حکومت نظامی، میدان ژاله تهران را به کانون سرکوب و قتل‌عام مردم بدل ساخت. بررسی گزارش‌های رسمی ساواک و همچنین اسناد دیپلماتیک خارجی نشان می‌دهد شمار جان‌باختگان این فاجعه به‌مراتب بیشتر از ارقامی بود که رژیم به‌طور...

ادامه مطلب

سیاست انگلیسی!

سیاست‌های‌ پهلوی اول درباره مسأله فلسطین

سیاست انگلیسی!

: هم‌سویی رضاشاه با تکاپوی صهیونیستی در ایران و مساعدت و همکاری او با کانون‌های یهودی و صهیونی در مسیر فراهم‌سازی زمینه‌ها برای برپایی دولت صهیونیستی، از فرازهای حساس و اسرارآمیز تاریخ معاصر ایران است. خدمات شایان توجه رضاشاه به آرمان صهیونیسم و مساعدت و همکاری همه‌جانبه او با حرکت‌های صهیونیستی در ایران، آن‌چنان جایگاهی نزد رهبران و کانون‌های صهیونیستی داشت که تاریخ‌نگاران و...

ادامه مطلب

بررسی عملکرد و نگاه آیت‌الله شریعتمداری بر اساس اسناد ساواک

بررسی عملکرد و نگاه آیت‌الله شریعتمداری بر اساس اسناد ساواک

کتاب «آیت الله شریعتمداری به روایت اسناد» که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده، با استناد به اسناد به‌جای‌مانده از ساواک، شهربانی و سازمان اوقاف دوران پهلوی، تصویری مستند و پیچیده از زندگی و مواضع سیاسی آیت الله سید کاظم شریعتمداری ارائه می‌دهد. در میان ابعاد مختلف زندگی سیاسی او، دو محور «دشمنی و رقابت با امام خمینی» و «همکاری با نظام پهلوی و ساواک» به‌عنوان موضوعاتی...

ادامه مطلب

غروب خونین گلوبندگ

روایتی کوتاه از بمب‌گذاری خیابان خیام توسط منافقین

غروب خونین گلوبندگ

از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه ۱۳۵۷ تا پیش از طلوع آفتاب پانزدهم شهریورماه ۱۳۶۱، تروریست‌ها در تهران، پایتخت جمهوری اسلامی ایران، ۵۷۲ نفر از شهروندان را به شهادت رسانده بودند؛ از کارگر و دانش‌آموز و دانشجو تا رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر.   آفتاب نیمه شهریور که طلوع کرد، تا پیش از عصر، مهم‌ترین واقعه تهران، برگزاری نخستین جلسه دادگاه صادق قطب‌زاده، متهم به براندازی نظام جمهوری اسلامی و...

ادامه مطلب

معنای اظهارات زاهدی درباره ایران و اسرائیل چه بود؟

روزنامه سوری «الجبل»:

معنای اظهارات زاهدی درباره ایران و اسرائیل چه بود؟

تاریخ سند: ۱۱ شهریورماه ۱۳۳۲   سفارت شاهنشاهی ایران - دمشق وزرات امور خارجه به مناسبت انتشار خبر امکان وقوع معاملات بازرگانی بین دولت شاهنشاهی و اسرائیل، روزنامه «الجبل» چاپ دمشق در شماره مورخه ۵۳/۸/۲۸ [۶ شهریور ۱۳۳۲] تحت عنوان:«آنچه را ژنرال زاهدی درباره ایران و اسرائیل گفته است بر چه باید حمل کرد؟»، شرحی نوشته که قطعه روزنامه حاوی شرح مزبور و ترجمه فارسی* آن برای مزید استحضار...

ادامه مطلب

تشییعی که رادیو اسرائیل را متعجب کرد

تشییعی که رادیو اسرائیل را متعجب کرد

در نهم شهریور ۱۳۶۰ اعلام شده بود که مراسم تشییع پیکرهای شهیدان محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر از جلوی مجلس شورای اسلامی آغاز و با بدرقه و خاکسپاری آنان در بهشت زهرا به پایان خواهد رسید. مطابق اطلاعیهٔ شورای موقت ریاست جمهوری، از نخستین ساعات بامداد، گروه‌های زیادی از مردم نقاط مختلف تهران به قصد ادای احترام و شرکت در مراسم تشییع پیکر پاک این شهدای اسلام به سوی مجلس شورای اسلامی حرکت...

ادامه مطلب

تصاویری از دفتر نخست وزیری پس از انفجار هشتم شهریورماه

تصاویری از دفتر نخست وزیری پس از انفجار هشتم شهریورماه

ساعت 15 مورخ 8 شهریور 1360  در حالی بمب در جلسه شورای امنیت کشور منفجر شد که از عمر دولت جدید به یک ماه هم نرسیده بود. جلسه در ساختمان نخست‌وزیری برگزار شده بود؛ محمدعلی رجایی رئیس جمهور، محمدجواد باهنر نخست وزیر و مسعود کشمیری جانشین دبیر شورای امنیت بالای میز جلسه نشسته بودند. تیمسار وحید دستجردی در کنار شهید باهنر و بعد از او اخیانی به جای فرماندهی ژاندارمری کل نشسته بود. در کنار او به ترتیب...

ادامه مطلب

پرچمداری آیت‌الله مرعشی نجفی در حمایت از فلسطین در میانه اختناق

پرچمداری آیت‌الله مرعشی نجفی در حمایت از فلسطین در میانه اختناق

نام آیت‌الله سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی عمدتاً با کتابخانه‌ای عظیم، تدریس و دقت علمی گره‌خورده است؛ اما وجه دیگری از حیات ایشان، ایستادگی در برابر صهیونیسم و دفاع از فلسطین است. از اواسط دهه چهل، هم‌زمان با اوج‌گیری روابط پهلوی با اسرائیل، آیت‌الله مرعشی هم صریح و بی‌پرده موضع گرفت. در جنگ شش‌روزه سال ۱۹۶۷، وقتی خبرهای پیشروی ارتش‌های عربی منتشر می‌شد، آیت‌الله مرعشی نجفی موضوع‌گیری...

ادامه مطلب

آب پاکی رئیس جمهور آمریکا بر دستان رضاشاه

آب پاکی رئیس جمهور آمریکا بر دستان رضاشاه

در زمان حمله متفقین به ایران (شهریور ۱۳۲۰)، رضا شاه پهلوی از آمریکایی‌ها درخواست کمک کرد، اما این درخواست ، مورد توجه کافی فرانکلین روزولت، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، قرار نگرفت، روایت این موضوع را علی اکبر رنجبر کرمانی بر اساس اسناد آمریکا در کتاب «شهریور 1320» به رشته تحریر در آورده است:   ساعت شش بعد از ظهر روز ۲۵ اوت ۱۹۴۱ [۳ شهریور ۱۳۲۰]، دریفوس، وزیر مختار آمریکا در تهران، این تلگرام را...

ادامه مطلب

حضور نیروهای متفقین در خاک ایران

حضور نیروهای متفقین در خاک ایران

وینستون چرچیل، نخست‌وزیر انگلستان در ایام جنگ جهانی دوم، در کتاب خاطرات خود که پس از پایان جنگ انتشار یافت، علل تجاوز نیروهای متفقین به خاک ایران در سوم شهریور ۱۳۲۰ را چنین ذکر می‌کند: «...لزوم ارسال انواع و اقسام ساز و برگ و مهمات برای شوروی از یک طرف و اشکالات روزافزون راه اقیانوس منجمد شمالی و نقشه‌های استراتژیک متفقین در آینده از طرف دیگر، بیش از پیش ما را بر آن می‌داشت که برای استفاده...

ادامه مطلب

حمله ناوشکن انگلیسی به میزبانان در ساحل آبادان

نگاهی به فاجعه سوم شهریور ۱۳۲۰

حمله ناوشکن انگلیسی به میزبانان در ساحل آبادان

در حالی که رضاشاه از ابتدای جنگ جهانی دوم هر نوع همکاری را با قوای متفقین انجام داده بود و آنچنان که از متن زیر مشخص است، نه تنها ابراز دشمنی علیه انگلستان نداشت، بلکه به گرمی از رزم‌ناو آن نیز استقبال کرده بود؛ اما در مقطعی که به دلیل رسیدن هیتلر به شوروی، منافع متفقین در خطر بود، نه تنها این خدمات نادیده گرفته شد، بلکه قوای انگلیس در اقدامی ناجوانمردانه نیروهای استقبال کننده را به قتل...

ادامه مطلب

تقدیر شاه از افسر بهایی شرکت‌کننده در کودتای ۲۸ مرداد

تقدیر شاه از افسر بهایی شرکت‌کننده در کودتای ۲۸ مرداد

راز تشویق‌ها و ارتقای پرویز خسروانی

سرگرد پرویز خسروانی مدیر باشگاه ورزشی تاج پس از واقعه ۹ اسفند [۱۳۳۱]، بیش از چهار ماه در زندان بود. وی در حوادث[=کودتای] ۲۸ مرداد به اتفاق سرهنگ رحیمی، سرلشگر [نادر] باتمانقلیچ را از زندان دژبان نجات داد. سپس با یک زره‌پوش با افراد سرهنگ ممتاز که از خانه دکتر مصدق دفاع می‌کردند زد و خورد نمود، و از طرف اعلیحضرت و نخست‌وزیر [فضل‌الله زاهدی] از وی تقدیر به عمل آمد.»

ادامه مطلب

اشکالات حکم زاهدی به روایت مصدق در دادگاه

اشکالات حکم زاهدی به روایت مصدق در دادگاه

سازمان‌های جاسوسی انگلیس و آمریکا با همکاری سرلشکر زاهدی، با بهانه‌گیری از نفوذ کمونیست‌ها، در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دولت مصدق را سرنگون کردند. نهضت ملی نفت شکست خورد، زاهدی نخست‌وزیر شد و شاه بازگشت. در نیمه‌شب 25 مرداد، سرهنگ نعمت‌الله نصیری، به اتکای تانک و با حکمی از سوی شاه به منزل مصدق مراجعه کرد و مصدق در قبال حکم واصله، رسید داد. آنگونه که مصدق خود بعدا در دادگاه مدعی شد، هم حکم به دستخط شاه...

ادامه مطلب


1
2
3
...
72
73
74