مجلس شورای ملی
«...اولتیماتوم فراهم کردند، خاطر آقایان هست، بعضى از آقایان در آن دوره وکیل بودهاند و در همین مجلس بودهاند با آن اوضاع ناگوار. اگر خود یکى از آنها نبودم عرض مىکردم خیلى مردمان مستقیمى بودند. مشروطه نرسیده، وکلاى نرسیده و دولتهاى رسیده، اولتیماتوم رسیده فراهم بکنند و این نارسیدهها مقاومت کنند. البته در آتیه -اگر چه حالا، نه وکیل قدر وکیل را مىداند، نه ملت قدر موکل را میشناسد- لیکن در...
در دوره پنجم[=چهارم] مجلس لیدر اکثریت، مرحوم مدرس بود. مرحوم مدرس به طوری که همه او را میشناسند یکی از شخصیتهای ممتاز و بازیگران بسیار ماهر و زبردست در دنیای سیاست بود. این سیّد لجوج[!] به طوری رُلهای خودش را در سیاست خوب و ماهرانه بازی میکرد که تمام رجال سیاسی عصر خودش را مات و متحیّر ساخته بود و با آنکه همدورههای او رجال باهوش و زبردستی مانند نصرتالدوله، قوامالسلطنه، سردار معظم خراسانی...
تاریخ سند: ۱۷ آبان ۱۳۰۳ قشون دولت علیه ایران لشگر مرکز تیپ گارد پیاده نمره ۵ مقام منیع بندگان حضرت اشرف رئیسالوزرا و وزیر جنگ دامت عظمته راپورت محترماً معروض میدارد البته خاطر انور بندگان حضرت اشرف از نطقی که سیدحسن مدرس در جلسه هفتاد و ششم مجلس شورای ملی یوم یکشنبه دهم برج جاری[۱۰ آبان] ایراد نموده بود*، مستحضر است. در تعقیب آن روز یکشنبه ۱۷ عقرب راپورتی به فدوی رسید که عین نطق...
شیخ خزعل در آخرین مذاکرههای خود با کنسول انگلیس در اهواز به او گفت که اگر بدانم رئیسالوزراء «به بوشهر تشریف میآورند، قبلاً تلگرام تسلیم و اظهار خدمتگزاری خود را به حضورشان تقدیم خواهم نمود.»(۱) این گفته شیخ، پیش از ملاقات او با پرسی لورن بود. نکته گفتنی دیگر کارهای تبلیغاتی وزارت جنگ و حاکم نظامی تهران برای پوشش اخبار خوزستان، همزمان با سفر رضاخان پهلوی بود. عوامل دولت اطلاعیهای را که...
روزنامه اطلاعات؛ ۲۱ مهرماه ۱۳۴۳
سند شماره ۲
شیب دخالتهای وزیر و وزارت جنگ در انتخاب نمایندگان پنجمین دوره مجلس شورای ملی تند و دستنخورده باقی مانده بود. سفارشهای انتخاباتی همچنان ادامه داشت؛ حتی در دستورهای دادهشده تجدیدنظر میشد و جایگزینهای دیگری معرفی میگردید. برای نمونه به امیرلشکر جنوب گفته شد که معرفی [سرتیپ]سیفاللهخان[شهاب] برای آباده شیراز اشتباه بوده و «بایستی سردارفاخر[حکمت] از آباده انتخاب شود.»(۱) و یا...
: فعالیت «فراکسیون توده» در مجلس چهاردهم، حزب توده را در سطح جامعه معرفی کرد و مواضع سیاسی او را زیر ذرهبین افکار عمومی قرار داد. برخلاف نظریه لنین، «تریبون پارلمان» نه تنها به رشد حزب توده در سطح جامعه کمک نکرد بلکه به نخستین گام مهم در افشای ماهیت وابسته حزب توده بدل گردید. مواضع حزب توده در دو مسأله مهم سیاسی روز، در این افشاگری، انزوا و منفوریت حزب توده به عنوان یک حزب وابسته به...
اخبار دارالشورای ملی صورت مذاکرات جلسه یوم دوشنبه ۲۱ جوزا ۱۳۰۲ مجلس یک ساعت به ظهر مانده در تحت ریاست آقای مؤتمنالملک تشکیل و صورت مجلس جلسه قبل چون حاضر نشده بود آقای رئیس فرمودند که صورت جلسه امروز حاضر شده و یک دفعه قرائت میشود. آقای رئیس: بالفعل دستور امروز استیضاح است؛ آقای مدرس بفرمایید. آقای مدرس: محض استحضار خاطر آقایان و تذکار ماسبق اینکه بنده در استیضاح در وقت پروگرام دولت...
نطق تاریخی آیت الله مدرس در جلسه غیرعلنی مجلس شورای ملی؛ ۲۴ آبان ۱۳۰۳ مقام منیع وزارت جلیله پست و تلگراف دامت شوکته، خلاصه مذاکرات مجلس سرّی[=غیرعلنی] دیروز است که متمنی میشود به عرض حضور مبارک حضرت اشرف[=رضاخان] برسانند. فدوی اسدالله همایون خلاصه بدواً شیخ جلال، اخبار روتر[=رویتر] را مبنی بر تشریف آوردن آقای رئیسالوزرا به بوشهر* مطرح مذاکره قرار داده و اظهار داشت اگر این مبنی اصلی ناجح باشد...
: بر اساس مندرجات بعضی منابع صهیونیستی مسأله انتقال و مهاجرت یهودیان به فلسطین به منظور برپایی دولت یهودی، به عنوان رکن اساسی فعالیت صهیونیسم جهانی و در سراسر دوره سلطنت رضاشاه در ایران استمرار داشت. حتی رضاشاه در چند مورد دستور داد که تبلیغات ضدصهیونیستی مجامع اسلامی علیه مهاجرت یهودیان ایران به فلسطین در جراید کشور چاپ و منتشر و علنی نشود. همسویی رضاخان با تکاپوی صهیونیستی در ایران و...
: رضاخان سردارسپه، رئیسالوزرا، با هدف فشار بر مجلس شورای ملی برای تصویب خدمت اجباری سربازی، طی فرمانی به امرای لشگرها، دستور داد تا از نقاط مختلف کشور، موجی از شکایات ساختگی از سربازگیری به راه اندازند. این ترفند رضاخان به احتمال زیاد باز میگردد به روند کند تصویب لایحه خدمت اجباری در مجلس شورای ملی. رضاخان از این طریق مستمسکی مییافت که بگوید توان سربازگیری سنتی از مناطق مختلف ایران را...
روزنامه «اقدام» در شماره سوم تیر 1305 فهرستی از 36 نفر از حائزین اکثریت آراء حوزه انتخابیه تهران و حومه در انتخابات ششمین دوره مجلس شورای ملی را انعکاس داد. در رأس این فهرست نام آیت الله سید حسن مدرس به چشم می خورد و در ادامه نام برخی از چهره های مشهور قرار دارد که عبارتند از: مستوفی الممالک(میرزا حسن خان)، مصدق السلطنه(دکتر مصدق)، وثوق الدوله(میرزا حسن خان)، فیروزآبادی(آیت الله سید رضا...
روزنامه «اقدام» در شماره سوم تیر ۱۳۰۵ فهرست ۳۶ نفر از حائزین اکثریت آراء حوزه انتخابیه تهران و حومه در انتخابات ششمین دوره مجلس شورای ملی را به چاپ رساند. در این فهرست که نام آیتالله سیدحسن مدرس در رأس آن قرار گرفته است، نام برخی دیگر از رجال سیاسی مشهور آن دوران نیز مشاهده میشود: مستوفیالممالک(میرزاحسنخان)، مصدقالسلطنه(دکتر محمد مصدق)، وثوقالدوله(میرزاحسنخان)، فیروز...
«کمیسیون مخصوص نفت که طبق قانون ۲۴ و ۲۹ اسفندماه ۱۳۲۹ مأمور تهیه طرح اجرای اصل ملیشدن صنعت نفت در سراسر کشور تشکیل گردیده بود، پس از تشکیل چند جلسه بالاخره در جلسه ۵ اردیبهشت ۱۳۳۰ که در حدود پنج ساعت به طول انجامید، فعلاً نسبت به معادن نفت مورد بهرهبرداری شرکت سابق نفت انگلیس و ایران به اتفاق آراء تصمیم ذیل را اتخاذ و اینک گزارش آن را برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد. مخبر...
حضور احزاب و تشکلها در رقابتهای انتخاباتی با هدف به دست آوردن قدرت،موضوعی است کـه همیشه با جنجال و یا زد و بندهای سیاسی همراه بوده است.خواه این احزاب و تـشکلها خاستگاه مردمی داشته و یـا بـرساخته حکومتها باشند.اما بهرهگیری از رانتهای قدرت برای احزاب،آن هم احزاب حاکم و نیز تعرض به رأی مردم به هرنحوی از انحا مطلبی است که نه تنهابه انتخابات مشروعیت نمیدهد بلکه...
ساختمان جدید مجلس شورای اسلامی در مجموعه تاریخی بهارستان که یادمان و جلوهای از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی در اذهان مردم است و ریشهای یکصدساله دارد، واقع شده است و یکی از ساختمانهای متعدد این مجموعه است. سایر ساختمانها شامل دفتر کار نماینگان با مساحت 18000 متر مربع، ساختمان کمیسیونها با مساحت 16000 متر مربع، مجموعه مجلس شورای ملی سابق با مساحت 8500 متر مربع، پارکینگ با مساحت 13000 متر...
شواهد تاریخی نشان میدهد که پیشینه مجلس و شورا در امور حکومتی ایران به دوره اشکانیان باز میگردد، اشکانیان متاثر از فرهنگ مقدونی که برای 80 سال توسط اعقاب سلوکوس بر ایران حاکمیت یافته بود؛ مجلسی باعنوان "مهستان" تشکیل داده بودند که امور مهم در آنجا حل و فصل میشد، این مجلس از شاهزادگان اشکانی و از روسای خانوادههای درجه اول تشکیل شده بود. مورخان رومی از این مجلس با نام "سنا" یاد...