سیدحسن تقی زاده
اشاره
سیدحسن تقی‌زاده دیپلمات، رجل سیاسی و فرهنگی، از مشروطه‌خواهان غرب‌گرا در ایران بود. بسیاری از مورخین وی را خائن به ایران و مشروطه و عامل عقب‌ماندگی و وابستگی ایران به‌شمار می‌آورند. تقی‌زاده بسیار جذب فرهنگ اروپایی شده بود و این جمله که: «ایران باید ظاهراً و باطناً، جسماً و روحاً فرنگی‌مآب شود و بس»، را در مقاله‌ای به‌چاپ رساند. وی در چندین دوره به‌نمایندگی مجلس انتخاب شد و پس از به توپ بسته شدن مجلس، به‌سفارت انگلیس پناهنده شد. در دوره وزارت مالیه قراردادی با انگلیس بست که بیشتر به نفع طرف انگلیسی بود. علت بسیاری از اتهامات علیه وی، روابط بسیار نزدیک او با انگلیسیها بود. بعد از ترور آیت‌الله بهبهانی، علمای نجف به ارتداد وی حکم دادند. تقی‌زاده از اعضای فعال فراماسونری در ایران بود.
«پرونده» حاضر به بررسی دیدگاه‌ها و عملکرد سیدحسن تقی‌زاده پرداخته است.
سید حسن تقی زاده در شهریور1256 شمسی در شهر تبریز متولد شد. پس از مرگ پدر در سال 1314ق علوم دینی را رها کرد و با جدیت تمام مشغول مطالعه ی علوم جدید شد.خود وی گفته که از تقریبا شانزده سالگی در پی رهایی از تقلید و«اطاعت کورکورانه تعبدی» برآمده است. در سال 1319ق با همکاری محمد علی تربیت در تبریز مدرسه ی «تربیت» را به منظور ترویج آموزش به روش غربی و اندیشه های غربی تاسیس کرد که البته با مخالفت گروهی...
در اول مرداد 1289 سیدحسن تقی‌زاده از سوی علمای نجف به خاطر توطئه‌چینی برای قتل آیت‌الله بهبهانی تکفیر شد و مجلس شورای ملی به او سه ماه مرخصی اجباری داد. یکى از حوادث مهمى که پس از پیروزى مشروطه خواهان به وقوع پیوست، ترور مرحوم سیدعبداللّه بهبهانى بود که على رغم واکنش سریع و اعتراضات همه جانبه و گسترده مردم در برابر این واقعه دور از باور، مسئله ضاربین سید و دستهاى پنهانى که در پس این واقعه...
روز هشتم بهمن 1348 خورشیدی سیدحسن تقی زاده استاد اعظم لژ فراماسونری، عاقد پیمان دارسی در 1312 و از چهره های اصلی مبارزه با دیانت در نهضت مشروطه، در سن 94 سالگی در تهران درگذشت. اگر چه این نوشتار عهده دار به تصویر کشیدن چهره تقی زاده به عنوان یکى از شخصیت‌هاى سیاسى صاحب نام در تاریخ معاصر ایران است، اما آنچه بیشتر توجه نگارنده را به خود معطوف داشته تبیین مواضع و عملکرد یکى از جریان‌هاى سیاسى است که در...
...این نشانه هوشیاری تاریخی مردم ایران بود که تقی‌زاده را کنار نهادند؛ زیرا او به آنها پشت کرده و برای سود شخصی، لباس وزارت حکومتی خودکامه را پوشیده بود... هنگامی که به او پیشنهاد وزارت شد تنها یک خواسته را مطرح کرد، اینکه رضاخان هیچ گاه به او توهین نکند. دیگر برایش مطرح نبود که چه تعداد از هم میهنانش به طور روزمره توهین می بینند و می شنوند... تقی زاده از همان موقع که به نمایندگی مجلس اول رسید به عضویت...
