هیئت موتلفه اسلامی
0

اشاره

حزب مؤتلفه اسلامی یک حزب سیاسی مذهبی در ایران است که در سال ۱۳۴۲ با پیروی از امام خمینی و از ائتلاف ۳ هیئت مذهبی شکل گرفت. این تشکل به جناح راست و اصول‌گرایان سنتی تمایل دارد و در امور خیریه و تأسیس نهاد‌هایی نظیر مدرسه اسلامی و صندوق‌های قرض‌الحسنه نیز فعالیت می‌کند. هیئت‌های مؤتلفه در تظاهرات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و ترور حسنعلی منصور، نقش موثری ایفا کردند و در انقلاب اسلامی نیز، علیه حکومت پهلوی فعال بودند. پس از پیروزی انقلاب نیز به منسجم‌ترین نیروی سیاسی جناح راست بدل شدند و یکی از پرنفوذترین جناح‌ها در حزب جمهوری اسلامی بشمار می‌آمدند.

«گذرستان» حاضر به بررسی چگونگی شکل گیری و فعالیت حزب مؤتلفه اسلامی پرداخته است.


ناگفته هایی از زندگی و مبارزات شهدای موتلفه اسلامی

روایت مرحوم حاج ابوالفضل حاجی حیدری

ناگفته هایی از زندگی و مبارزات شهدای موتلفه اسلامی

شهیدان صادق امانی، محمد بخارایی، رضا صفار هرندی و مرتضی نیک نژاد

26 خردادماه 1344، پنجاه و پنجمین سالروز شهادت سربازان دلیر اسلام، شهیدان صادق امانی، محمد بخارایی، رضا صفار هرندی و مرتضی نیک نژاد است. مرحوم حاج ابوالفضل حاجی حیدری، از چهره‌های برجسته مبارزه و هم‌پروندۀ شهدای مؤتلفه اسلامی بود که به‌رغم تحمل حدود 12 سال زندان و شکنجه، کمتر در رسانه‌ها حاضر می‌شد و همّ غالب خود را خدمت به مستضعفین در کمیتۀ امداد قرار داده بود. در میان معدود روایت‌های...

ادامه مطلب

 همگامی هیئت های موتلفه با نهضت اسلامی

همگامی هیئت های موتلفه با نهضت اسلامی

از سال 1341 و هم‌زمان با آغاز مخالفت علنی امام خمینی علیه رژیم پهلوی درجریان لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید، سه هیئت مذهبی در بازار تهران، تصمیم گرفتند فعالیتهای خود را در مقابل سیاستهای اسلام‌‌زدایی رژیم پهلوی، سازمان یافته تر کنند. این سه هیئت عبارت بودند از: 1ـ هیئت مسجد امین‌الدوله، به رهبری حبیب‌الله عسگر اولادی، مهدی شفیق، ابوالفضل توکلی بینا، مهدی عراقی،...

ادامه مطلب

ناگفته‌هایی از فداییان اسلام و هیئت موتلفه

ناگفته‌هایی از فداییان اسلام و هیئت موتلفه

 کتاب خاطرات حاج هاشم امانی خاطراتی ناگفته از فعالیت‌های این شخصیت در دوران پیش از انقلاب از همکاری با فداییان اسلام گرفته تا هیئت‌های موتلفه و زندان‌های ساواک دارد. عبدالله علی آبادی نویسنده و تدوین کننده کتاب خاطرات حاج هاشم امانی که به تازگی توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است، درباره محتوای کتاب و شخصیت هاشم امانی گفت: حاج هاشم امانی از مبارزان پیش از انقلاب است که سابقه این...

ادامه مطلب

کتابشناسی حزب موتلفه اسلامی

کتابشناسی حزب موتلفه اسلامی

حزب موتلفه اسلامی 16 سال مبارزه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، در تمام صحنه‌ها و در فعالیت‌های مبارزاتی، سیاسی، عقیدتی، فرهنگی و اجتماعی و در فعالیت‌های گوناگون و نوآوری‌های مختلف حضور سرنوشت‌ساز داشته است. مبارزه با غائله انجمن‌های ایالتی و ولایتی، در مقابله همه جانبه با رفراندوم شاه (بهمن 41)، حضور در جریان مدرسه فیضیه، حضور در اعتراض‌های 15 خرداد 42 و روزهای بعد از آن، تحریم انتخابات...

ادامه مطلب

درگذشت «محمدنبی حبیبی» دبیرکل حزب موتلفه اسلامی

درگذشت «محمدنبی حبیبی» دبیرکل حزب موتلفه اسلامی

محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی بامداد روز سه شنبه نهم بهمن ماه 1397  بر اثر عارضه قلبی دار فانی را وداع گفت. او از مبارزان انقلابی در دوره رژیم پهلوی بود. مرحوم حبیبی بعد از استعفای مرحوم حبیب‌الله عسگراولادی در سال 1383 ، به عنوان دبیرکل حزب موتلفه اسلامی انتخاب شد. محمد نبی حبیبی در سال 1324 در روستای باغخواص، ورامین به دنیا آمد. وی در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در تمامی تظاهرات...

ادامه مطلب

تاملی در پیدایش و تکوین حزب ملل اسلامی

تاملی در پیدایش و تکوین حزب ملل اسلامی

: انسداد فضای سیاسی کشور، رشد و گسترش استبداد نوین رژیم پهلوی، ستیزه جویی آشکار آنان با اسلام، تبلیغ و ترویج فرهنگ غربی توسط رژیم، گروههای مختلفی از جوانان تحصیلکرده و روشنفکر را به مبارزه به شیوه جدید و رایج در جهان ترغیب کرد. آنان با الهام گیری از جنبشهای ضد استعماری به مبارزه با استبداد و استعمار شتافتند و مشی مبارزه مسلحانه را تنها راه رهایی پنداشتند. در میان گروهها و سازمانهایی که مشی...

ادامه مطلب

یادی از محمد کچویی شهید جوانمردی

پدر توابین

یادی از محمد کچویی شهید جوانمردی

وجه تمایز عمده گروهک فرقان با گروهک مجاهدین خلق موضوع نفاق بود. به تعبیر برخی از همرزمان این شهید از نگاه او نفاق در میان گروهک فرقان ریشه ندوانیده بود و از این رو در مواجهه با حقیقت آن را می پذیرفتند اما منافقین که ریشه نفاقشان به سالهای قبل از انقلاب بازمی گشت و اقامه نماز بدون اعتقاد آنها برای حفظ منافع مادیشان در خاطر کچویی باقی بود، شرایط جدیدی را پدید آورد. او در 26آبان 1359، در وصیت نامه خود نوشته...

ادامه مطلب

ترور محمد کچویی رئیس زندان اوین توسط منافقین

ترور محمد کچویی رئیس زندان اوین توسط منافقین

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن‌ماه 1357 و بی‌ثباتی برآمده از آن سبب شد تا گروهک‌ها و احزاب متعددی با عقاید و افکار مختلف درصدد بهره­گیری از شرایط جدید بر­آیند. از جمله این گروهک­ها سازمان مجاهدین خلق بود که اعضای آن قصد داشتند تا یک نظام سوسیالیستی در کشور ایجاد کنند و ایدئولوژی اسلامی را از صحنه اجتماعی کشور کنار بزنند. عدم دست‌یابی به این هدف سبب شد تا سازمان تروریستی...

ادامه مطلب

نگاهی به زندگینامه شهید محمدصادق اسلامی

نگاهی به زندگینامه شهید محمدصادق اسلامی

دهه 60 به عنوان سخت‌ترین دهه انقلاب اسلامی به شمار می‌رفت چرا که در این دهه، علاوه بر وقوع جنگ تحمیلی، ایران اسلامی شاهد سیل عظیمی از ترورها، انفجارات و اقدامات خرابکارانه در شهرهای مختلف توسط سازمان منافقین و فتنه احزاب و گروههای مارکسیستی به ویژه در تهران بود. اگرچه وجود چنین شرایطی در کشور التهاب‌آفرین بود، اما نتوانست کوچک‌ترین خللی در مسیر ملت به سوی دستیابی به استقلال، آزادی و...

ادامه مطلب

طرحی از زندگی یک مبارز ؛ مهدی عراقی

مبارزی که امام بر پیکرش نماز خواند؛

طرحی از زندگی یک مبارز ؛ مهدی عراقی

مهدی عراقی، مبارز سیاسی بنام، در دوران نهضت ملی شدن صنعت نفت، نقش واسط میان گروه فدائیان اسلام و آیت‌الله کاشانی و جبهه ملی را برعهده گرفته بود، اما او نتوانست روابط نزدیکی با جبهه ملی برقرار کند محمد مهدی عراقی در سال 1290 در محله پاچنار تهران دیده به چهان گشود. گرایش‌های مذهبی و سیاسی وی را به هیئت‌های عزاداری کشاند و در آنجا بود که با برخی از اعضای فدائیان اسلام آشنا شد. علاقه وی به عالم...

ادامه مطلب

رحلت حاج سید رضا نیری

رحلت حاج سید رضا نیری

رئیس اسبق کمیته امداد امام خمینی(ره) و از مبارزان و اعضای باسابقه حزب موتلفه اسلامی دعوت حق را لبیک گفت. حاج سید رضا نیری، نامی آشنا در تاریخ مبارزات انقلابی است.ایشان از خاندانی اصیل از سادات منطقه مرانک است که در نوجوانی به همراه پدر و خانواده به پیشوا ورامین هجرت کرده است. قیام پانزده خرداد مردم ورامین به نام وی پیوند خورده است.پس از انقلاب اسلامی او به همراه عده ای از یاران دیرین امام مانند حاج...

ادامه مطلب

مبارزی که ساواک را به ستوه آورد

مبارزی که ساواک را به ستوه آورد

در دوم شهریور ماه سال 1356 که مصادف با نوزدهم ماه مبارک رمضان بود، ماموران دستگاه امنیتی رژیم ستم‌شاهی پس از سال‌ها جستجو برای یافتن مرد مبارزی که همه ترفندهای آنان برای دستگیری خود را با شکست مواجه کرده بود، سرانجام توانستند رد او را در یکی از محلات مرکزی شهر تهران که آن زمان به کوچه سقاباشی در حوالی میدان ژاله‌ (شهدای فعلی) معروف بود پیدا کنند و همین امر باعث شد منطقه را به محاصره خود در آورده...

ادامه مطلب

اسلحه خانه «چریک» انقلابی

اسلحه خانه «چریک» انقلابی

سید علی اندرزگو در سال 1316ش. در یکی از محلات جنوب تهران دیده به جهان گشود. پس از طی تحصیلات ابتدایی به دلیل تهی‌دستی خانواده به ناچار ترک تحصیل کرد و در کنار برادرش سید حسن که در بازار تهران نجاری داشت، مشغول به کار شد. وی حدود ده سال در این شغل ماند. با وارد شدن به شاخة نظامی هیئت‌های موتلفه اسلامی از شغل خود دست کشید و تا پایان عمر مهم‌ترین کار او مبارزه و فعالیت برای سرنگونی رژیم پهلوی بود. از...

ادامه مطلب

روایاتی از زندگی شهید اندرزگو

روایاتی از زندگی شهید اندرزگو

زندگینامه شهید سید علی اندرزگو در رمضان سال 1318 شمسی، در خیابان شوش تهران در یک خانواده متوسط متولد شد. با وجود سختیهای معیشتی زندگی، به تحصیل پرداخت و علوم حوزوی را نیز فرا گرفت. وی در نوجوانی با شهید نواب صفوی آشنا شد. منش و شخصیت این روحانی مبارز در ذهن و ضمیر او اثری ژرف گذاشت و نتیجه‌ی این تأثیر روحی، آشنایی با تشکیلات فدائیان اسلام و راه مبارزاتی آن‌ها بود که در تعیین مشی مبارزاتی...

ادامه مطلب

 امام خمینی و گروههای مسلح اسلامی

امام خمینی و گروههای مسلح اسلامی

پیشگفتار در فصلنامه 15 خرداد شماره 28 (زمستان1376) در مقاله ای تحت عنوان" "شروع حرکت مسلحانه گروههای اسلامی و یک سند" به قلم محقق ارجمند جناب شهرام یوسفی فر ضمن معرفی سندی از شهربانی کل کشور پیرامون بازجویی از متهمان ترور حسنعلی منصور، برداشت هایی از این سند ارائه شده که جای توضیح بیشتری دارد. بدواً همانگونه که در همان مقاله یادآوری شده "جهت تکمیل برداشت ها از این سند باید به سایر منابع...

ادامه مطلب

مرحوم حاجی‌حیدری خبر لایحه کاپیتولاسیون را به امام(ره) داد

مرحوم حاجی‌حیدری خبر لایحه کاپیتولاسیون را به امام(ره) داد

حمید‌رضا ترقی عضو شورای مرکزی موتلفه در حاشیه مراسم تشییع پیکر مرحوم حاجی حیدری در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه احزاب خبرگزاری فارس اظهار داشت: مرحوم حاجی حیدری هم‌رزم شهید بخارایی و مرحوم عسگراولادی بود که ارتباطات نزدیکی هم با دیگر عزیزان موتلفه ازجمله شهید عراقی داشت. وی ادامه داد: ایشان پس از جریان اعدام حسنعلی منصور و شهادت برخی اعضای موتلفه، در دوران زندان نقش فراوانی در تربیت...

ادامه مطلب

قتل حسنعلی منصور ، سرآغاز مبارزات مسلحانه علیه رژیم شاه

قتل حسنعلی منصور ، سرآغاز مبارزات مسلحانه علیه رژیم شاه

1- طرح‌کلی موضوع ما از دورانی صحبت می‌کنیم که شاه در پناه امریکا خود را موفق می‌داند. با تبلیغات بسیار مدعی است انقلاب سفید را به انجام رسانده، رژیم ارباب و رعیتی را برانداخته و دهقانان سراسر کشور را آزاد ساخته است کارگران را در سهام کارخانجات سهیم نموده و دیگر مسأله‌ای به نام استثمار وجود ندارد اصلاحات ارضی با موفقیت پیشرفت کرده، فئودالها و مالکین بزرگ از بین رفته‌اند با اصلاح قانون...

ادامه مطلب

نقش اصناف و بازاریان در پیروزی انقلاب در گفتگو با محمد حسین رجایی

نقش اصناف و بازاریان در پیروزی انقلاب در گفتگو با محمد حسین رجایی

ساواک با مغازه‌های تعطیل برخورد می‌کرد وقتی جلوی در منزل برادر بزرگ‌تر شهید رجایی قرار گرفتم چند دقیقه‌ای منتظر ماندم تا پیرمرد پله‌ها را تا پایین طی و در را به رویم باز کند. او با خوشرویی مرا به طبقه بالا به سالن بزرگ و دلبازی هدایت کرد؛ سالنی که یک طرف آن پشتی و در طرف دیگر مبلمان ساده و راحتی چیده شده بود و در گوشه‌ای قاب عکس شهید محمد علی رجایی به همراه تصویر جوانی خودش جلب توجه...

ادامه مطلب

رفیق‌دوست: هیات‌های موتلفه را خود امام تشکیل دادند

رفیق‌دوست: هیات‌های موتلفه را خود امام تشکیل دادند

 محسن رفیق‌دوست و به قول اطرافیانش، حاج محسن از آن دسته از قدیمی‌های انقلاب است که نام و کار‌هایش همیشه با حواشی و حرف و حدیث‌هایی همراه بوده است؛ از کارهای انقلابی و نظامی‌اش تا تهیه اسلحه در پیش و پس از انقلاب و کارهای اقتصادی مختلفی که به او منسوب می‌شود. رفیق‌دوست به واسطه حضور در هیات‌های موتلفه، مبارزات قبل از انقلاب و رانندگی برای خودروی حامل امام(ره) از مهرآباد تا...

ادامه مطلب

حبیبی: موتلفه مجوز کشتن شاه را هم داشت

حبیبی: موتلفه مجوز کشتن شاه را هم داشت

"آیت الله العظمی میلانی اجازه کار مسلحانه را برای برخورد با سران رژیم شاه دادند و حتی فرمودند اگر به خود شاه هم دسترسی یافتید برای کار مسلحانه نسبت به او مجاز هستید." این بخشی از سخنان محمدنبی حبیبی دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در گفت‌و‌گو با ایرنا است. هیات‌های موتلفه اسلامی، از ائتلاف 3 هیات مذهبی پیرو امام خمینی (ره) در منزل بنیانگذار انقلاب اسلامی شکل گرفت. هیات‌های ائتلاف کننده...

ادامه مطلب

تاریخچه حزب موتلفه اسلامی

تاریخچه حزب موتلفه اسلامی

پیدایش در سال ۱۳۴۱، طرح استعمار آمریکا در براندازی اسلام در ایران با برنامه و شیوة جدید توسط محمدرضا شاه و عوامل مزدور بیگانه، به اجرا درآمد. امام خمینی۱، مراجع تقلید، روحانیت، نخبگان اسلام خواه مردمی بپا خواستند، و نهضتی به رهبری امام خمینی۱ شروع شد که به انقلاب اسلامی انجامید. نهضت امام خمینی۱، حرکتی مردمی بود. امام توده‌های مردم را به دفاع از اسلام و آزادی و استقلال فراخواندند و مردم نیز...

ادامه مطلب

بازار و انقلاب اسلامی؛ مطالعه موردی: هیأت های مؤتلفه اسلامی

بازار و انقلاب اسلامی؛ مطالعه موردی: هیأت های مؤتلفه اسلامی

طرح مسأله بازار و بازاریان و نقش آنان در سیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران یکی از مسائل قابل توجه و مطالعه است. اهمیت و اعتبار سرنوشت ساز تارخی بازار سنتی در تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران و بخصوص انقلاب اسلامی نه فقط به خاطر این است که اساس و ستون فقرات ساخت اجتماعی و اقتصادی جامعه ایران را تشکیل می داده، بلکه به جهت داشتن ارتباط تنگاتنگ تاریخی و سازمانی با مراکز و مؤسسات مذهبی همچون مساجد و...

ادامه مطلب

شهادت شهدای موتلفه رویداد مقطعی در تاریخ نیست

شهادت شهدای موتلفه رویداد مقطعی در تاریخ نیست

اسدالله بادامچیان در مراسم سالگرد شهادت شهیدان صادق امانی، مرتضی نیک‌نژاد، رضا صفارهرندی و محمد بخارایی که با عنوان «طلایه‌داران آفتاب» برگزار شد افزود: این شهدا با عهدی که با خدا بسته بودند صداقت داشتند. وی گفت: در آن دوران، دنیا معتقد بود که اصل دین تمام شده دوران بی دینی است و سلطه گری دو قدرت جهانی جریان دو قطبی ایجاد کرده بود که یکی الحاد و دیگری شرک محض و خداوند بر ­ملت ما منت...

ادامه مطلب