آیت‌الله سید محمدکاظم شریعتمداری
اشاره
سید کاظم شریعتمداری یکی از سه مرجع تقلید در شهر قم طی دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ بود که در جریان انقلاب اسلامی تلاش می‌کرد میان رژیم شاه و مردم نقش بی طرفانه ای داشته باشد. از یک سو ارتباط وی با دربار و سوی دیگر بعضی موضع‌گیری‌های وی در برابر انقلاب، و سپس حمایت او از اقدامات آشوبگرانه حزب خلق مسلمان در تبریز، عواملی بودند که سبب انتقاد از او در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی شدند. وقتی هم که کودتای نوژه کشف و خنثی شد و عوامل آن دستگیر شدند، روشن شد که ایشان حامی کودتاچیان بوده است. پس از افشای این حمایت، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در اردیبهشت 1361، عدم صلاحیت وی را به عنوان یک مرجع تقلید اعلام کرد. «پرونده» حاضر حاوی اسناد و مقالاتی در رابطه با عملکرد آقای سید کاظم شریعتمداری است.
تماس و مذاکرات خصوصى کریم سنجابى با یکى از نزدیکان آیت‌اله سید کاظم شریعتمدارى شب هنگام مورخ 23/9/57 (2537 شاهنشاهى)، کریم سنجابى در تماس و مذاکراتى که به طور خصوصى با یکى از نزدیکان آیت‌اله سید کاظم شریعتمدارى داشته، عنوان نموده: به عرض شاهنشاه رسانده‌ام، زمان آن است که فداکارى بیشترى بشود. چون مملکت در حالت طغیان و عصیان است و آشوب همه جا را فرا گرفته و وضعیت به صورتى است که همه ناراضى هستند و...
به : مدیریت کل اداره سوم 316 تاریخ 16/10/48 از : ساواک قم : شماره : 4409/21 عطف به 5082/316 - 15/10/48 باستحضار میرساند چند روز قبل از الصاق اعلامیه هاى خطى به دیوار مدرسه فیضیه آقاى ابهرى با این ساواک مذاکره و مجملاً اظهار داشت شما موافقید در مدرسه فیضیه وسیله عوامل خود مبادرت به نصب اعلامیه اى بشود به ایشان پاسخ داده شد اولاً نوع اعلامیه بایستى براى ما مشخص ثانیا این اقدام با کسب اجازه مرکز صورت خواهد...
یکی از نخستین اظهارنظرهای آقای سید کاظم شریعتمداری پس از قیام خونین 15 خرداد 1342، دعوت مردم تبریز به مخالفت نکردن با شاه و انتقاد از امامخمینی بود. سند زیر را بخوانید.
از: قم تاریخ: 15/3/42 به: تهران شماره: 3158 تقدم: خیلی خیلی فوری شماره عطفی: 211ـ 15/3/42 آیت‌الله شریعتمداری بطور محرمانه پیشنهادات زیر را به ساواک نموده که یکی از آنها عملی شود [:]خانه وی[در] محاصره قرار گیرد و اجازه رفت و آمد داده نشود[،] به نام ملاقات با اعلیحضرت به تهران حرکت و چند روزی مخفی شود[،] به مشهد یا حضرت عبدالعظیم تبعید شود[.] ظاهراً دلیل پیشنهاد بالا را خلاصی خود از جوابگوئی به مراجعین و رفع...
آقای سید کاظم شریعتمداری از جمله شخصیت‌هایی است که حیات پر فراز و فرود او، وی را به چهره‌ای ویژه در تاریخ معاصر ایران تبدیل کرده است. او کسی بود که به عنوان مرجع تقلید شیعه، مقلدین زیادی داشت اما به خاطر مشی و عملکرد نادرست، به سمت سقوط پیش رفت تا جایی که در سال 1361 با حکم جمعی از علما از مقام مرجعیت خلع شد و ادامه حیات خویش را در انزوا سپری کرد. امروز بعد از گذشت بیش از سی و چهار سال از...
1ـ بدنبال تلگرافات تهنیتى که از طرف آیت الله شریعتمدارى و سایر روحانیون بمناسبت مراجعت آیت الله خمینى مخابره شده اظهار نظر میشود شخصى مانند شریعتمدارى بدو جهت چنین تلگرافى مخابره نموده یکى اینکه چون خبرى اشاعه یافته بود که شریعتمدارى براى استقبال از خمینى به تهران رفته با مخابره تلگراف پاسخى به چنان شایعه اى داده شده باشد و از طرف دیگر سکوتى اختیار ننموده باشد که بهانه اى بدست طرفداران...
شماره: 701/21 ه تاریخ 14/3/57 از: سازمان قم 21 ه به: مدیریت کل اداره سوم 312 1ـ برابر اعلام منبع 1585 در مذاکراتى که بین آیات گلپایگانى و شریعتمدارى انجام شد گلپایگانى اظهار نمود شخصى بنام محسنى تلفنى گفته است نخست‌وزیر و سایر مقامات مایل هستند نمایندگانى را جهت مذاکره به قم بفرستند و نظر شریعتمدارى را در این مورد خواستار شد. که هر دو نفر موافقت نمودند. در شرایط فعلى صلاح نیست و سپس در مورد پانزده خرداد و...
بولتن: ویژه درباره: اتخاذ تصمیم در مورد طلاب علوم دینى مقیم مدرسه خان در شهر قم شماره: 3814/312 تاریخ 4/4/57 مدرسه خان که یکى از مدارس قدیمى علوم دینى در قم میباشد، در مجاورت صحن حضرت معصومه در مرکز شهر مذکور قرار دارد. مدرسه مذکور مدتها به صورت مخروبه و بلااستفاده بوده و از سال 2520 مجددا از طرف مرحوم آیت‌اله بروجردى تجدید بنا شده و تولیت آن با دو تن از پسرانش بوده که آنها هم فوت کرده‌اند. این مدرسه در...
بخشی از اظهارات محققی در دادگاه درباره‌ی کودتای نوژه و ارتباط آن بیت آقای شریعمتداری محاکمه‌ی تیمسار محققی در دو جلسه، توسط این‌جانب انجام شد، در جلسه‌ی اول پس از قرائت کیفر خواست، متهم به جای دفاع از خود، به جرائم انتسابی اعتراف کرد. سپس به سئوالات من پاسخ داد، نخستین سؤال درباره‌ی نقش تیسمار مهدیون در کودتا بود که متن پاسخ‌های وی بدین شرح است: ج :فکر می‌کنم، من...
به موجب سند زیر نصرت‌الله معینیان رئیس‌دفتر مخصوص شاه در سفر به قم و دیدار با آقای سید کاظم شریعتمداری، وی را از صدور هر نوع اعلامیه‌ای منع کرده است.
تهیه کننده سند زیر از مبارزه شدید آقای سید کاظم شریعتمداری با امام خمینی سخن به میان آورده است.
سند زیر گویای این واقعیت است که آقای سیدکاظم شریعتمداری در سال ۴۲ به حکومت شاه تعهد سپرده بود که هیچگونه فعالیتی علیه دولت انجام ندهد. او حتی قول داده بود که امامخمینی را نیز با خود همراه سازد. اما به اعتراف خودش در این تلاش شکست خورده بود.
به موجب سند زیر آقای سید کاظم شریعتمداری به میزانی که مورد حمایت رژیم شاه قرار گرفته حمایت خود را نزد طرفدارانش از دست داده است
*درآمد غائله حزب خلق مسلمان تاریخ انقلاب از موضوعات مهم به شمار می‌رود، با این حال کمتر کسی با دقتی که در این گفتگو آمده است به چند و چون و جزئیات آن و نقش بدیع شهید مدنی در مدیریت این بحران کرده است. آقای انزابی با دقتی بالا و با حوصله، سیر مبارزاتی شهید را بررسی کرده و نکات جالبی را در این زمینه آشکار ساخته است. درابتدا ای بفرمائید به اینکه چه شد که شهید مدنی پس از سال ها دوری از...
