قصه هویدا


ابراهیم ذوالفقاری

قصه هویدا
معرفی امیرعباس هویدا ـ که شخصی سرشناس و سال‌ها نخست‌وزیر ایران بود‌ـ در ابتدای امر، کاری ساده و آسان می‌نماید؛ ولی پس از تحقیقی مختصر، معلوم می‌گردد که پیچیدگی و هزار تویِ سرگذشت سیاستمداری چون او، شناختِ هویدای واقعی را، با مشکلاتی فراوان، روبرو خواهد کرد.
بدیهی است که کندوکاوِ نشریات و روزنامه‌ها و حتی استماع اظهارات این و آن ـ که روزگاری با او بوده‌اند ـ برای شناخت چهرة واقعی او، هرگز کافی نیست.
با انتشار اسنادی از سوابقِ نخست‌وزیر سیزده ساله ایران ـ که به فراخور موضوع در سازمان اطلاعات و امنیت نخست‌وزیری جمع‌آوری شده بود ـ پرده‌هایی از چهرة واقعی امیرعباس هویدا برگرفته شد و سایه روشنی از شخصیت حقیقی او، به جامعه‌ای که سال‌ها او را از دریچة کاریکاتورهای نشریة توفیق به همراه پیپ و عصا و گل ارکیده می‌شناخت، معرفی کرد.
این تحقیق، با مطالعه این اسناد ـ که بخش زیادی از آن در آرشیو مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی وجود دارد ـ به رشته تحریر درآمده است.
روشن است که این روش معرفیِ شخص و شخصیت هویدا، شروعی است بر تحقیقات مکملی که از زوایای مختلف، عملکرد چندین سالة شخص دوم رژیم ستمشاهی ایران را به بررسی بنشیند.