خسرو گلسرخی
ساعت ۹ صبح روز نهم اسفند [۱۳۳۱] بود. دکتر مصدق به قصد ملاقات با شاه عازم کاخ اختصاصی شد و طبق معمول، من به عنوان فرمانده گارد مخصوص در خدمتشان بودم. دکتر مصدق وقتی از اتومبیل پیاده شد متفکر به نظر می‌رسید. وی به آرامی به سوی کاخ اختصاصی تشریف بردند. آن روز من از چگونگی این ملاقات بی‌خبر بودم و نمی‌دانستم چه مسائل مهمی در شرف تکوین است، ولی از ظواهر امر کم و بیش متوجه اهمیت قضیه شده بودم. ظاهراً شاه، پس...
روزنامه اطلاعات؛ ۲ دی‌ماه ۱۳۴۲
تاریخ سند: ۸ آبان ۱۳۵۷ از: پاریس به: تهران بعدازظهر روز ۵۷/۸/۸ دکتر [کریم] سنجابی از طرف جبهه ملی مصاحبه‌ای با خبرنگار رادیو فرانسه (فرانس اینتر) به عمل آورد. نامبرده ابتدا آقای خمینی را به عنوان رهبر مبارزات ملت ایران معرفی و از مشارالیه تجلیل نمود، و در پاسخ سؤال خبرنگار در مورد این که آیا حکومت اسلامی مورد تأیید وی می‌باشد یا خیر؟ نامبرده پاسخ داد که حکومت اسلامی مورد تأیید جبهه ملی نیست...
: امام خمینی(ره) در بهمن‌ماه ۱۳۴۸ و در جلسات درس خارج فقه خود در مسجد شیخ انصاری نجف، تدریس موضوع «حکومت اسلامی» و «ولایت فقیه» را آغاز کرد. مجموعه بیانات ایشان در این جلسات در همان ایام به صورت جزوه‌ای تحت عنوان «حکومت اسلامی» توسط مریدان ایشان چاپ و در ایران، عراق، لبنان، کویت و هنگام مراسم حج در عربستان سعودی توزیع شد. اسناد حاضر رونوشت ساواک از این جزوه می‌باشد. ******* ...
: متن پیش رو مصاحبه علیرضا نوری‌زاده، دبیر سیاسی وقت روزنامه اطلاعات، با علی امینی در شهریورماه ۱۳۵۷ می‌باشد. نوری‌زاده در این مصاحبه آورده است:«دکتر علی امینی ...در مدرسه علمیه و دارالفنون درس خوانده، و در «سوربون» پاریس دکترای حقوق و اقتصاد گرفته. کارش را با خدمت در عدلیه مرحوم داور آغاز کرده، و در کابینه‌های مختلف، وزارتخانه‌های گوناگون را سرپرستی کرده است. به نمایندگی...
سرّی تظاهرات اخلالگرانه قشریون مذهبی در تهران از ساعت 0800 روز 17 /6 /57 (2537 شاهنشاهی)، عده ای از قشریون مذهبی در تعدادی از نقاط تهران بویژه در جنوب و شمال شرق و مرکز تهران، به اقدامات اخلالگرانه مبادرت کردند که مراتب تا ساعت 1600 روز مذکور، باستحضار رسیده است. دنباله تظاهرات اخلالگرانه فوق از ساعت مذکور بشرح زیر بوده است : 1ـ از ساعت 1530 روز 17 /6 /57 که فعالیتهای اخلالگرانه بیشتر در مناطق نظام آباد، فرح...
با نگاهی به نحوه مطالبات عمومی، چنین نتیجه می‌گیریم که رهبران مذهبی در ابتدا ایدئولوژی خاصی را ارائه نمی‌کردند، زیرا هدف آنها اجرای عدالت و براندازی استبداد با فشار بر حکومت بوده است؛ اما آهسته آهسته «مشروطیت»، ایدئولوژی قابل قبول عالمان دین شد و تلاش کردند تا مشروطیت را تحت توجیهات شرعی اسلامیزه کنند. نماینده افکار علما و مراجع طرفدار مشروطیت، آیت‌الله نایینی بود که اندیشه‌های جناح...
روز بیست‌ویکم فروردین‌ماه سال ۱۳۴۱ شاه مسافرت خود را به امریکا آغاز کرد. این مسافرت از نظر بسیاری از مقامات سیاسی داخلی و خارجی بسیار مهم ارزیابی می‌شد و انتظار می‌رفت که در آینده‌ای نزدیک تحولات عدیده‌ای در ایران روی دهد. این سفر به دنبال مسافرت چستر باولز به ایران صورت گرفت؛ علی‌القاعده باولز می‌بایست تصویری روشن از موازنه نیروهای سیاسی ایران طی این سفر به دست آورده و بالاخره به این نتیجه...
در اوایل آوریل ۱۹۳۵، دولت محدودیت‌های سفت و سختی برای عزاداری در روز عاشورا وضع کرد. راه افتادن دسته‌های عزاداری ممنوع شد. جی. ریوز چایلدز، کاردار موقت آمریکا، این ممنوعیت‌ها و ناآرامی‌های بعد از آن را در چندین شهر این‌گونه گزارش کرده است:«از قرار معلوم امسال پلیس راه افتادن دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها به شیوه سال‌های گذشته را ممنوع کرده بود. می‌گویند که چند روز قبل از فرا رسیدن عاشورا،...
هم‌زمان با گستراندن شایعه کشتن آیت‌الله خمینی در عراق، بحث و جدل نسبتاً بی‌سابقه‌ای در حوزه قم و محافل مذهبی و مبارزاتی ایران بروز کرد. کتاب شهید جاوید، منشأ این بگومگوها بود. شهید جاوید، نوشته نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی در آبان ۱۳۴۹ منتشر شده بود. او قیام امام حسین علیه‌السلام را نه برای شهادت، بلکه برای تأسیس حکومت اسلامی دانسته، آگاهی امام به مرگ خود و خانواده‌اش را منتفی تلقی کرده بود. این...
«ما دیدیم که دو سال، سه‌سال، -حالا هم تتمه‌اش هست- کتاب شهید جاوید! چه بساطی درست کردند برای کتاب شهید جاوید! با هم اختلافات؛ اهل منبر و اهل محراب و اهل بازار و اهل کذا. یکی از آن طرف کشید و یکی از آن طرف کشید؛ و یک ماه مبارک، یک ماه محرم، و سایر ایام خودشان را صرف کردند و قوا را هدر بردند، و «اعلیحضرت» با کمال آرامش اموال این ملت را خورد و سلطه خودش را تحکیم کرد بر آنها! آقایان هم، همه متحفّظند...
: علی امینی با فشار جان اف کندی رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۰ به نخست‌وزیری رسید. شاه، گرچه از امینی دل خوشی نداشت، ولی در برابر خواسته آمریکایی‌ها تسلیم شد. از این سو، عوامل انگلستان در ایران از همان ابتدای نخست‌وزیری امینی در زمره مخالفین او قرار گرفتند و محافل آنان به شکل کانون‌های توطئه بر ضد دولت امینی درآمد. در این میان، اسدالله رشیدیان، از مهمترین عمّال انگلستان در...
بر طبق سند حاضر، در تاریخ ۹ خردادماه ۱۳۴۲ چند نفر از معتمدین بازار تهران به حضور امام خمینی در قم رسیدند. امام خمینی در پاسخ به نظر آنان که قصد داشتند دسته سینه‌زنی بزرگی را از تهران به قم ببرند و با تهدید عوامل ساواک روبرو شده بودند، این‌گونه بیان داشتند: «ما افتخار می‌کنیم که مانند سیدالشهداء در روز عاشورا کشته شویم و بچه‌های ما را اسیر کنند و اموالمان را غارت نمایند؛ در عوض اسم ما تا ابد...
تاریخ سند: 17 تیرماه 1340 محرمانه طبق اطلاع موثق در حدود ده نفر آمریکایی و خارجی به دانشگاه تهران رفته، ضمن مصاحبه با دانشجویان، نظریه آنان را در مورد دولت فعلی خواسته‌اند. دانشجویان اظهار کرده‌اند دولت امینی نماینده ملت نمی‌باشد. سپس آنان به دانشجویان اظهار نموده‌اند که آیا تمایلی دارند ژنرالی مانند قاسم [=عبدالکریم قاسم] و یا ناصر [=جمال عبدالناصر] روی کار آید. سپس نظریه دانشجویان را ضمن...
تاریخ سند: 10 اسفندماه 1348 خیلی محرمانه موضوع: نطق خمینی در نجف نطق خمینی در نجف راجع به اوضاع سیاسی در چند مورد خلاصه می‌شود: 1- بحث درس وی درباره ولایت فقیه(مجتهد) بود که در این مورد گفته فقیه باید در امور اجتماعی و سیاسی مداخله کند. به من می‌گویند بیا بیع و معامله درس بگو، اسلام را [دارند] از بین می‌برند و من هنوز در دادوستد حرف می‌زنم. مجتهد باید در تمام شئونات مداخله کند. 2- صرف کردن خمس و...
روزنامه ایران: پس از انقلاب اسلامی ایران شرایط پرتلاطمی در کشور رقم خورد که منجر به ایجاد و فعالیت ده‌ها گروه با آرمان‌ها و انگیزه‌های مختلف شد. شرایطی که صدها نشریه متعلق به گروه‌های سیاسی متفاوت و متعارض منتشر می‌شد؛ حتی برخی از آنها به صراحت از سرنگونی حکومت برآمده از انقلاب سخن می‌گفتند. محمود نادری، نویسنده و پژوهشگر ایرانی سال‌های طولانی در خصوص این وضعیت مطالعه کرده و ثمره...
در روزهای پس از تسخیر لانه جاسوسی و تب افشاگری دانشجویان پیرو خط امام درباره تعاملات پشت پرده برخی چهره‌های میدان سیاست ایران با سفارت آمریکا و سازمان سیا، انتشار «اسناد آیت‌الله بهشتی»، یکی از محورهای جوسازی مجاهدین‌خلق و مخالفین حزب جمهوری بود. اسنادی که علیرغم اصرار شهیدبهشتی برای انتشارشان، هرگز توسط دانشجویان پیرو خط امام منتشر نشد و مسکوت ماند. در حاشیه‌ی این مسکوت‌ماندن بود که...
با آغاز ماه محرم مبارزات اوج دیگری گرفت. رژیم، که تشدید مبارزه را پیش‌‌بینی میکرد تمهیداتی اندیشید. شهربانی کل کشور، به ریاست نصیری، رئیس بعدی ساواک اعلامیۀ مفصلی منتشر کرد و «اعمال و تظاهراتی که شرع مقدس نیز آنها را تجویز نفرموده است» به کلی ممنوع اعلام کرد و متذکر شد که «اگر اشخاصی مراسم مذهبی را وسیله اغراض شخصی قرار دهند شدیداً مجازات خواهند شد.» از طرف دیگر ساواک و شهربانی با احضار...
بسم الله الرحمن الرحیم دولت ما دو هفته دیگر می‌خواهد در یک مراجعه به آراء عمومی در یک همه‌پرسی و به اصطلاح فرنگیش رفراندوم نظر خودش را درباره جمهوری اسلامی اعلام بکند. خوشوقتم که فرصتی دارم تا در این‌باره با برادران مسلمان سخنی بگویم. از آغاز مرحله اخیر انقلاب یعنی حدود شانزده ماه پیش رهبری انقلاب با تیزبینی و ژرف‌نگری روی این نکته تکیه داشت که عامل اصلی همه خرابی‌ها، همه فسادها، همه...
