بلدیه
عمارت بلدیه در تهران قدیم

عمارت بلدیه در تهران قدیم

عمارت بلدیه در تهران قدیم، میدان توپخانه

ادامه مطلب

چرا صدام قرارداد الجزایر  را پاره کرد؟

مروری بر قرارداد الجزایر میان ایران و عراق

چرا صدام قرارداد الجزایر را پاره کرد؟

صدام حسین برای شروع جنگی هشت‌ساله و فرسایشی علیه ایران، در تلویزیون قرارداد الجزایر را پاره کرد و با این کار نارضایتی خود از این قرارداد را اعلام نمود. ماجرای قرارداد الجزایر چه بود و این قرارداد چگونه امضا شد که یک طرف قرارداد پنج سال بعد آن را این چنین از اعتبار انداخت؟ اختلافات مرزی میان کشورها همواره از جمله مسائلی بوده است که کشورهای جهان را در نقاط مختلف درگیر کرده است؛ اختلافاتی که بعضا...

ادامه مطلب

چند نکته تاریخی از نهاد بلدیه

چند نکته تاریخی از نهاد بلدیه

تهران- ایرنا- نویسنده کتاب «شرح زندگانی من» وقتی از اوضاع خیابان‌های شهر تهران و وضعیت شهرداری در روزگارِ پس از مشروطه را توصیف می‌کند، به گرفتنِ عوارض از وسایلِ نقلیه آن روز که اغلب چهارپا بوده‌اند، می‌کند و می‌نویسد که «از حمام و چرخ‌های بستنی و کالسکه و درشکه و دوچرخه و گاری و اسب و قاطر و الاغ‌های خانه‌دارها هم به‌عنوان نواقل حقّی می‌گرفتند و گاهی...

ادامه مطلب

از بلدیه اورمی تا شهرداری ارومیه

از بلدیه اورمی تا شهرداری ارومیه

 تحول در نظام اداری و به وجود آمدن نهادهای جدید در کشور ایران همزمان با سفرهای ناصرالدین شاه به اروپا و همچنین دعوت دولت قاجاریه از مستشاران خارجی به کشور شکل گرفت. در دوره ناصری برای اولین بار دولت به نظافت کوچه ها، معابر و همچنین احداث خیابانها و گذرگاههای عریض مورد توجه قرار گرفت و تهران به عنوان پایتخت و تبریز به عنوان ولیعهدنشین به عنوان اولین شهرهایی بودند که در مرکز این تحولات بودند که...

ادامه مطلب

از بلدیه تا شهرداری – شهرداری اصفهان

از بلدیه تا شهرداری – شهرداری اصفهان

سابقه شهرنشینی در ایران از زمان هخامنشیان یکی از طولانی ترین سوابق شهرنشینی در جهان است در واقع ایجاد بخش تشکیلات اداری را به داریوش هخامنشی نسبت داده اند . این شیوه اداره شهر وحوزه شهری تا پایان دوره ساسانیان وبا تغییراتی چشمگیر در دوره بعد از اسلام ادامه یافته ودر اواخر دوره قاجاریه با تشکیل اداره ای موسوم به احتسابیه که دارای دو شعبه احتساب وتنظیف بود ساماندهی امور شهری وارد دوره جدیدی شد . در...

ادامه مطلب

اسناد بلدیه

اسناد بلدیه

ایران، دارای قدمتی دیرینه در تاریخ شهرنشینی جهان است. شهرنشینی، با تشکیل حکومت مادها آغاز شد و در دوره‌ی هخامنشیان و سلوکیان نیز، گسترش یافت؛ اما بیش‌تر شهرهای دوره‌ی باستان در زمان ساسانیان به اسناد بلدیه به مناسبت یکم فروردین 1300 اعلام تشکیل بلدیه در تهران وجود آمد. در دوره‌ی اسلامی نیز، به دلیل گسترش چشمگیر داد و ستد، شهرنشینی رونق فراوان یافت. درباره‌ی چگونگی مدیریت شهری در ایران...

ادامه مطلب

عملکرد بلدیه

عملکرد بلدیه

نگاهی به نخستین گزارش مستند درباره تهران، سال 1301

از انتخاب تهران به پایتختی توسط آغامحمدخان قاجار بیش از 218 سال می‌گذرد. روزگاری که تهران به دارالخلافگی انتخاب شد، دهی کوچک و بی‌اهمیت در نزدیکی شهرری بود که تا پیش از آن تاریخ، نام آن را به سختی می‌توان از بین متون و اسناد پیدا کرد. پس از آن، تهران مهم‌ترین شهر ایران شد، اما این به‌معنای توسعه و پیشرفت سریع پایتخت نبود. واقعیت این است که تا دوره ناصرالدین شاه قاجار (1313-1263 ق) نمی‌توان رشد...

ادامه مطلب

کاشف‌السلطنه بنیان‌گذار بلدیه در ایران

کاشف‌السلطنه بنیان‌گذار بلدیه در ایران

پیش از این‌که به موضوع اصلی این مقاله بپردازیم، برای آشنایی بیشتر ‌ی کوتاهی به سرگذشت بلدیه در ایران می‌کنیم و تاریخچه مختصری از آن را بیان می‌داریم: یکی از نکاتی که در تمام طول تاریخ ایران، چه پیش از اسلام و چه پس از آن همواره موردنظر و توجه مردم و دانشمندان قرار داشته است، اداره امور شهر و تأمین امنیت اجتماعی و رفاه شغلی و آزادی کسب و کار و حفظ نظافت و بهداشت عمومی بوده است. وضع...

ادامه مطلب

تاریخچه خواندنی بلدیه زنجان

تاریخچه خواندنی بلدیه زنجان

ازشروع به کارشهرداری(بلدیه)زنجان نزدیک به یک قرن می گذرد . درطول عمراین اداره افزون بر 30شهردار و کفیل شهرداری  که بیشترآنها افراد غیربومی بوده اند ، آمد وشد داشته اند. روایات شفاهی(سینه به سینه)وبرخی منابع جریده ها وکتب قدیمی و یادداشتهای شخصی معمرین ومحفوظات حکایت از آن دارد که، بسیاری ازاین روسای بلدیه منشاء عمران وآبادانی بوده وهمواره به نیکی از آنها یاد می شود . باروی کارامدن پهلوی اول...

ادامه مطلب

از احتسابیه و بلدیه تا شهرداری

از احتسابیه و بلدیه تا شهرداری

 بر طبق قانون بلدیه (مشتمل بر ۱۰۸ ماده که در سال شمسی به تصویب رسید) ریاست بلدیه بر عهده رئیس انجمن بلدیه بود که از میان اعضای انجمن با اکثریت آراء انتخاب می شد ولی بعداً ریاست اداره بلدیه زیر نظر وزارت داخله انجام وظیفه می‌کرد اولین نظم امور شهری در دوره ناصرالدین شاه قاجار به اجرا درآمد و اداره‌ای به نام “اداره احتسابیه” که اعضای آن را محتسب می‌نامیدند تاسیس گردید، این اداره دارای...

ادامه مطلب

دکتر خلیل ثقفی رییس اولین بلدیه تهران

دکتر خلیل ثقفی رییس اولین بلدیه تهران

دکتر خلیل خان ثقفی، فرزند حاج میرزا عبدالباقی اعتضاد الاطباء از رجال نامی دوره ناصری و مظفری است که در تاریخ 17شعبان سال1279ه.ق (1239ه.ش) در تهران دیده به جهان گشود و در دامان یک خانواده اصیل تربیت یافت. وی پس از فراگرفتن مقدمات ادبیات فارسی و عربی به تحصیلات عالی پرداخت. علوم ریاضی و طبیعی و هیات نجوم را در محضر میرزا محمد خان شیرازی (مهندس باشی) و طب قدیم و حکمت الهی را نزد پدرش مرحوم اعتضادالاطباء و آقا...

ادامه مطلب

نهادهای دخیل در فضای شهری  (از بلدیه تا شهرداری)

نهادهای دخیل در فضای شهری (از بلدیه تا شهرداری)

رابطه میان فرهنگ و فضا، هم با تحلیل نحوه ارتباط جامعه محلی با فضا و هم در واکاوی نحوه مداخلات نهادهای مدیریتی بالادست در آن تببین می شود؛ از این رو شناخت نهادهای دخیل در فضاهای شهری از موضوعاتی است که پژوهش «تاریخ فرهنگی فضای شهری» بدان می پردازد. قابل توجه ترین این نهادها که در ارتباط مستقیم با فضا و استفاده کنندگان آن قرار دارد، شهرداری است. شهرداری، همان بلدیه دیروز است که با تصویب قانون...

ادامه مطلب

نگاهی به بلدیه تهران، رشت و اصفهان

نگاهی به بلدیه تهران، رشت و اصفهان

«بلد» به معنای شهر است و «بلدیه» نام قدیم شهرداری است. تأسیس بلدیه در ایران یک قرن قدمت دارد و اولین بلدیه درکشاکش حوادث مشروطه در تهران تأسیس شد. بلدیه در لغتنامۀ دهخدا این چنین تعریف شده است: «مؤسسه‌ای در هر شهر که به کار نظافت و خوبی آب و نان و چراغ و سوخت و خواربار و صحّت نظر دارد»2 در نخستین قانون بلدیه، فصل اول از وظایف بلدیه آمده است: «مقصود اصلی تأسیس بلدیه حفظ...

ادامه مطلب

پاسخ‌ آیـت‌ الله‌ کـاشانی به چند سئوال تاریخی

پاسخ‌ آیـت‌ الله‌ کـاشانی به چند سئوال تاریخی

: به مناسبت سالروز درگذشت آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی از چهره‌های درخشان تاریخ معاصر ایران، که پس از سا‌ل‌ها مبارزه با استعمار انگلستان در عراق و ایران و نیز خدمت به مردم در لباس نمایندگی و ریاست مجلس، در ۲۳ اسفند ۱۳۴۰ درگذشت، سند مهمی که به پرسش های اساسی از ایشان مربوط است بار دیگر منتشر می شود. در این سند مهم آیت الله کاشانی درمورد دلایل بروز  اختلاف بین او و دکتر مصدق پس از...

ادامه مطلب

نگاهی به نظام مدیریتی حکومت پهلوی بر اساس فـعالیت‌ کـمیته‌ بـررسی‌ مشاغل حساس غیر نظامی

نگاهی به نظام مدیریتی حکومت پهلوی بر اساس فـعالیت‌ کـمیته‌ بـررسی‌ مشاغل حساس غیر نظامی

در آخرین روز از سال 1354 ش محمد رضا‌ پهلوی برای بررسی موقعیت مـدیران مشاغل رده بالا و نیز کسانی که قرار است‌ به مشاغل حساس غیرنظامی‌ منصوب‌ شـوند،دستوری صادر کرد. بـه دنـبال آن،«کمیته بررسی انتصابات مشاغل حساس غیرنظامی»تشکیل شد.اعضای این کمیته شامل نمایندگان ساواک،سازمان امور اداری و استخدامی کشور،بازرسی شاهنشاهی و دفتر ویژه اطلاعات‌ بودند.این عده در نشستهایی که تشکیل...

ادامه مطلب