نگاه دیگران
پارلمان و سیستم قانونگذاری در هر حکومت و رژیمی در جهان از یک یا چند نهاد تشکیل شده است که همراه با یکدیگر متکفل انجام وظایف قانونگذاری و نظارت عالیه بر اجرای قوانین در کشور هستند. در برخی از رژیمها یک مجلس و در برخی دیگر دو یا چند مجلس یا شورا به این امر مهم میپردازند. نخستین قانون اساسی ایران و متمم آن که به ترتیب در ذیقعده 1324 قمری و شعبانی 1325 قمری به تصویب رسیده و به مورد اجرا در آمدند،...
حضرت امام خمینی(ره) پس از تبعید از ایران، چند ماهی را در ترکیه به سر بردند و سپس به نجف تبعید شدند. ایشان به دنبال اقامت در نجف، با بیخبری حوزه علمیه نجف از مسائل روز کشورهای اسلامی و توطئههای استکبار در میان مسلمانان مقابله میکردند. به همین منظور در ۲۷ مهر ماه سال ۱۳۴۴ به دیدار علما و مقامات روحانی نجف شتافتند و با حضرات آیات عظام سید محسن حکیم، شاهرودی و سید ابوالقاسم خویی (رحمة الله...
پیشنهاد اشغال ایران پس از اشغال تفلیس ، امروز «پاولسکی» کمیسر سیاسی ارتش یازدهم سرخ، با نوشتن نامهای به مسکو خواستار اجرای عملیات مشابهی در ایران شد. وی معتقد بود، مقاومت بلوک ایران و انگلیس، با نخستین حملات نیروهای سرخ به آسانی در هم خواهد شکست. کودتای سوم اسفند محصول یک توطئه «جی. پی. چرچیل» (Churchill) در خصوص کودتا در یادداشتی برای درج در پرونده نوشت: قضیه کودتا ظاهراً...
تأسیس فرهنگستان انعکاس عملی سیاست ایرانگرایی این دوره است. ضرورت ایجاد وحدت ملی و مقابله با تشتت اجتماعی زمینه ظهور چنین سازمانی را فراهم آورد. در نزد متجددان وجود زبانها و لهجههای اقوام مختلف مانع جدی نظام متمرکز و واحد ملی در ایران بود که امحای این زبانها و لهجهها در کنار ادغام بیولوژیک اقوام، بهزعم آنها خود سببساز وحدت ملی میشد. از سوی دیگر، از نظر آنها زبان قدیم مانع جدی تجدد مطلوب...
یکی از اساسیترین و مورد توجهترین ارکان حقوق اساسی، مساله شیوه انتخابات و سازمان آنست. انتخابات سهم مردم را در حاکمیت تعیین و محقق میسازد و به ویژه در نظامهای سیاسی دمکراتیک یا مردمسالار، در راس همه امور قرارمیگیرد. شاید بتوان گفت که اهمیت و اعتبار امر انتخابات در نظامهای سیاسی مردمسالار، یک وجه دیگر هم دارد و آن اینکه چنان مشروعیتی به سازمان، محتوا و رفتار سیاسی جامعه میبخشد...
دستور رضاخان برای اعمال نفوذ امرای قشون در امر انتخابات شامل همه مناطق میشد و از خلال اسناد چنین برمیآید که افرادی که میباید از هر منطقه به مجلس راه یابند قبلاً تعیین شده و اقدامات لازم برای راهیابی آنها به عنوان نماینده مردم صورت میگرفت. در سندی که با طبقهبندی محرمانه، از سوی رئیس ارکان حرب کل قشون به امیرلشکر غرب فرستاده میشود با صراحت بیان میشود که قرار است...
آمریکا در چهار دهه گذشته بعد از انقلاب اسلامی "تحریم و تهدید" را در ابعاد سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی در نوک پیکان سیاستهایش در قبال ایران حفظ کرده بود اما اجرای این سیاست در سه سال گذشته به سطحی رسید که از آستانه "تاب آوری" ایران عبور کرد و آنچه برای آمریکا و نیز جامعه جهانی باورناپذیر بود اینکه ایران از دل تاریکی عبور کرد و اکنون آمریکا مانده و سیاستی که دیگر رنگ باخته است. به گزارش...
روز 10 خرداد 1348 دکتر حسن ارسنجانی وزیر کشاورزی رژیم پهلوی و از طراحان و مجریان «اصلاحات ارضی شاه» بر اثر سکته قلبی درگذشت. حسن ارسنجانی در 1301ش در تهران به دنیا آمد. پدرش، سید محمدحسین ارسنجانی، روحانیای از اهالی ارسنجان فارس بود، که به همراه نیروهای بختیاری برای اعادة مشروطیت به تهران آمد. حسن ارسنجانی دورة ابتدایی را در دبستان پهلوی و دورة تحصیلی متوسطه را در مدرسه سنلوئی...
اوایل دهه 1340 در ایران را می توان دوران انقلابی گری رجال ارشد سیاسی از شاه تا نخست وزیر و وزیران تا احزاب مخالف دانست. علی امینی به همراه حسن ارسنجانی وزیر کشاورزی سوسیالیست دولتش از یک سو و شاه و برخی دیگر از وزیران مسابقه انقلابی گری گذاشته و قصد داشتند دارایی های مشهود مثل اراضی زراعی و دارایی های کمتر ملموس مثل سهام کارخانه ها را بین کشاورزان و کارگران توزیع کنند. حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی...
طلاب جوان حوزه علمیه قم که طی دهه ۳۰ با مسائل فرهنگی جدید آشنا شده و در تحولات مذهبی - سیاسی سالهای ۱۳۳۶ به بعد رشد کرده بودند، با شروع نهضت امام خمینی، دست به نگارش اعلامیهها و بیانیهها زده و به تدریج راه و رسم نگارش مقالات کوتاه و بلند سیاسی را فرا گرفتند. آنها که عمدتا از شاگردان جوان درس امام خمینی بودند در حوالی سالهای ۱۳۴۴ - ۱۳۴۱ فعالیت سیاسی چشمگیری داشتند. بخشی از...
قدرت گرفتن تدریجی قوام و منزلت او نزد انگلیسیها و آمریکائیها، شاه را نگران ساخته بود. شاه بیم از آن داشت که جایگاه قوام نزد انگلیسیها و آمریکائیها سبب تضعیف موقعیت وی در کشور گردد. قوام السلطنه از جمله سیاستمدارانی است که نام و سرنوشت او به دوران پهلوی اول و دوم گره خورده است. او 5 بار نخست وزیر شد؛ اگر چه کابینههای وی غالباً عمر کوتاهی داشتند، امّا خطی که قوام در مدیریت...
بررسی دلایل رد اعتبارنامه دکتر حسن ارسنجانی از حوزه انتخابیّه لاهیجان و لنگرود، در دوره پانزدهم مجلس شورای ملّی/ محمد حسین علیزاده، مجید علیپور مجلس قانونگذاری و انتخابات آن میراث گرانقدر جنبش مشروطه خواهی بود، تأیید یا رد اعتبارنامه منتخبین در جلسات آغازین هر دوره مجلس، نوعی خود نظارتی نمایندگان با حداقل تهدید و تطمیع های بیرونی بود. ایران دهه بیست که به تازگی از دیکتاتوری رضاخانی...
احمد قوام ملقب به قوام السلطنه (1334ـ 1252ش) پسر میرزا ابراهیم معتمد السلطنه برادر وثوقالدوله از رجال معروف تاریخ معاصر ایران علیالخصوص عصر پهلوی است. او تحصیلات مقدماتی را به اتفاق برادرش حسن وثوق نزد معلمین خصوصی فرا گرفت و سپس در زمینۀ ادبیات فارسی و صرف و نحو عربی، عروض ، قافیهها ، معانی بیان و ریاضیات قدیم ادامۀ تحصیل داد و مدتی نیز در مدرسه مروی به آموزش فلسفه و حکمت اشتغال ورزید. او در 12...
اگر «سیاستمدار» را کسی بدانیم که با کمترین هزینه ها بیشترین منافع را برای مجموعه یی به دست می آورد یا سیاستمداری را فن کسب قدرت و نگهداری آن بدون نابود کردن دیگران بدانیم پس یکی از نمونه های مشهور سیاستمداران معاصر ایران احمد قوام السلطنه خواهد بود. بیشتر گروه های سیاسی دوران پهلوی قوام را دشمن خود می دانستند؛ توده یی ها، نظامیان سلطنتی، طرفداران انگلیس، جبهه ملی و هر جریان سیاسی دیگر که...
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل فروپاشی اقتدار دولت مرکزی و در نتیجۀ خلاء قدرتی که به شکل موقت در کشور ایجاد شده بود، گروههای تجزیهطلب متعددی در نقاط حساس و مرزی کشور سربرآوردند. به این ترتیب، بخشی از تاریخ انقلاب اسلامی در سالهای نخستین پیروزی آن با مقابله با این گروههای تجزیهطلب و حفظ تمامیت ارضی کشور گره خورده است. این گروههای تجزیهطلب به خصوص در چند استان و شهر...
عراق زمان صدام که در پی جدایی خوزستان بود به مرکز گروه تجزیه طلب خوزستان تبدیل شد. زمینه برای فعالیت دوباره حزب التحریر را با کمک تسلیحاتی و آموزش نظامی فراهم کرد. جبهه التحریر احواز در سال ۱۳۴۰ شمسی در خوزستان پس از اوجگیری حرکت ناسیونالیستی و استقلال طلبانه در مصر به رهبری نهضت جمال عبدالناصر ایجاد شد. این سازمان در همان آغاز با عدم مشروعیت سیاسی در میان خوزستانی اعم از هر قومیتی که شکی...
میتوانم بگویم بچههای اطلاعاتی سپاه در داخل اکثر شبکههای هوادار رژیم عراق نفوذ کرده بودند. نفوذ بهحدی بود که مدیریت و فرماندهی اینها دراختیار بچههای ما قرارگرفته بود. به گزارش ایسنا، یازدهمین جلسه تاریخ شفاهی سرلشکر محسن رضایی،فرمانده وقت سپاه در دوران دفاع مقدس به فعالیتهای گروه خلق عرب در خوزستان و اقدامات واحد اطلاعات سپاه برای مقابله با این گروه تجزیهطلب...
نهضت امام بر پایه بسترها وحرکتهای اجتماعی بدون کمک ماهواره، اینترنت وشبکه های ارتباطی مجازی در 22 بهمن 57 با تکیه بر مراکز قدرت اسلام مساجد و هیأتها به پیروزی رسید و همین بستر مردمی قیام بود که انقلاب را از زیر بار هجمههای کمرشکن به سلامت عبور داد. به دلیل ایجاد همین مدل حکومتی جدید توسط امام و طرفداری مردم از آن، دشمنان که قصد پیاده کردن مدل حکومتی سکولاریزم و حذف دین از عرصه اجتماعی را داشتند با...
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در 22بهمن 1357ش. و در پی آن، انجام همهپرسی در 10 فروردین 1358ش. بیش از 98 درصد مردم به جمهوری اسلامی «آری» گفتند و تنها کمتر از 2 درصد، آن را قبول نکردند، اما گروهی از این مخالفان کمتعداد، همان با کمک نیروهای خارجی و مخالفان جمهوری اسلامی ایران، طی سالهای 1357 تا 1360ش. مناقشاتی در سطح کشور پدید آوردند تا شاید بتوانند پایههای مستحکم انقلاب اسلامی را به لرزه...
میرزا علیاکبرخان نفیسی ملقب به ناظم الاطباء کرمانی پزشک، ادیب و دانشمند ایرانی از برجستهترین پزشکان اواخر عهد قاجار محسوب میشود که به صورت شبانه روزی به مداوای بیماران اشتغال داشت و هرگاه که فراغتی حاصل میکرد در فن خویش یا فنون دیگر به تألیف و ترجمه نیز میپرداخت. میرزاعلی اکبرخان نفیسی کرمانی ملقب به ناظم الاطباء از رجال فاضل و طبیبان بنام ایران در عصر ناصرالدین شاه و...