نگاه دیگران
در جامعه ایرانی دوران قاجار، نقش اجتماعی زنان با علل و عوامل متعدد تاریخی و سیاسی، مرتبط بوده است. بررسی اجمالی حیات اقتصادی، فرهنگی، مذهبی و سیاسی زنان در دو مقطع پیش از اسلام و پس از اسلام اختصاص یافته است که ممیزه‌های در جامعه ایرانی دوران قاجار، نقش اجتماعی زنان با علل و عوامل متعدد تاریخی و سیاسی مرتبط بوده است. در کنار روند کلی حوادث در زمان‌های مختلف، برخی از رویدادها نقش...
تعطیلی مجلس توسط محمدعلی‌شاه که در پی افراط و تفریط‌های برخی مشروطه‌خواهان و درباریان صورت گرفت با مخالفت جدی علمای نجف و ایران مواجه شد. در این بین قیام اصفهان به رهبری حاج‌آقا نورالله که با کمک نظامی قوای بختیاری به فتح شهر اصفهان منجر شد، به شاه فهماند که به سادگی نمی‌تواند مشروطه‌خواهی ایرانیان را سرکوب کند، لذا بر آن شد که با افتتاح مجلس، مشروطیت...
مفهوم «انقلاب مشروطه» چیست و از چه زمانی در ادبیات سیاسی ایران رواج یافته است؟ کلاً اصطلاح انقلاب، چه به لحاظ منطوِق و چه به لحاظ مفهوم و خاصّه به لحاظ مصادیق انضمامی واقعی که در تاریخ داشته، قابل تامل و بررسی است. در زبان فارسی و عربی آن از ریشه «قَلَبَ&ra...
نهضت مشروطیت، حرکتی بزرگ و مبتنی بر آرمان‌های دینی و ملی ایرانیان بود که توسط علما رهبری و با حمایت مردم به انجام رسید. آشنایی با دیدگاههای رهبران مشروطه ما را به مبانی مشروطه ایرانی آگاه می‌سازد. در اینجا متن نامه حاج‌آقا نورالله نجفی‌اصفهانی را به حجهْ‌الاسلام میرزا ابراهیم شیرازی مجتهد بزرگ شیراز با هم می‌خوانیم. این نامه ضمن روشن نمودن مواضع حاج‌آقا نورالله نسبت به مشروطیت و اوضاع...
صدور فرمان مشروطیت را بسیاری از مورخین سرآغاز دوره‌اﻱ نوین از تاریخ ایران می‌دانند. دوره‌ای که ایرانیان نقطۀ پایانی بر قدرت مطلقۀ شاه نهادند و رأﻱ ملت را به جایش نشاندند. امواج آن تلاطمی در جنبه‌هاﻱ گوناگون زندگی مردم ایران به وجود آورد و دستاوردهاﻱ مثبت و منفی در پی داشت که تبعاتش کماکان دامنگیر جامعۀ ایرانی است. اهمیت تأثیر این واقعه بر تاریخ معاصر ایران بررسی همه جانبۀ آن از...
نخستین مدرسه نظامی ایران به معنی امروزی و علمی دارالفنون بود که در قسمت آموزش نظام مانند دیگر قسمتهای فنی و پزشکی از معلمین اروپایی استفاده می‌شد. و از چهار نفر جهت تعلیم پیاده نظام، توپخانه، علم هندسه، و دو نفر دیگر برای تعلیم طب و جراحی و علم معدن تشکیل می‌شد. دومین مدرسه نظامی قابل ملاحظه به تقلید و سبک دارالفنون در سال 1275 ق در تبریز دایر شد و عمده دروس آن بر پایه دروس دارالفنون بود . این...
در کتاب «سفرنامه از خراسان تا بختیاری نوشته سیاح فرانسوی هانری رنه دالمانی»، به مسئله زنان بختیاری، پرداخته است و می‌گوید: یکی از خصایص نیک زنان بختیاری توجه به امور بهداشتی و طبابت است و عدهای از آنها در این فن مهارت زیادی دارند و آنها را معمولا حکیم می‌نامند. شغل طبابت در میان زنان قبایل معمولا موروثی است. هرگاه پدر یا مادری دوای تازه‌ای پیدا کند طریق استعمال آن را به دختر...
شهید حسن آیت یک ماه بعد از نطق قبلیش در مجلس شورای اسلامی و در حالی که برای نطق جدیدی علیه موسوی حاضر گشته بود و قصد حرکت به سوی مجلس را داشت، صبح روز ۱۴ مرداد ۱۳۶۰ در برابر منزل خود هدف رگبار قرار گرفت و به شهادت رسید و سرانجام میرحسین موسوی۲۵ مرداد ۱۳۶۰، منصب وزارت خارجه را از شهید رجایی که به طور همزمان سرپرست وزارت امور خارجه نیز بود، تحویل گرفت. شهید سید حسن آیت را زمانی که در قید حیات...
دکتر سید حسن آیت در مورد رجال سیاسی و تاریخی معاصر ایران شناخت کاملی داشت به گونه ای که اگر کسی به ایشان معرفی می شد بلافاصله سوابق فعالیتهایش در دوره های مجلس، موضعگیری ها، کتابهای نوشته شده، عضویت گروهها و تمام جزئیات زندگی او را بیان می کرد. نام: سید حسن آیت تاریخ و محل تولد: ۱۳۱۷، نجف آباد اصفهان تحصیلات: فوق لیسانس علوم اجتماعی،لیسانس ادبیات،لیسانس حقوق محل خدمت: منتخب مردم اصفهان در...
هشتم صفر مصادف با سالروز رحلت آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خوئی، مرجع عالیقدر و فقیه نامی شیعه است. او که در سیزده سالگی عازم نجف می‌شود و پس سال‌ها آموختن از محضر فقیهان بزرگی چون شیخ الشریعه اصفهانی، مرحوم نائینی، آقا ضیاء عراقی و غروی اصفهانی؛ در سنین جوانی به درجه اجتهاد می‌رسد. کرسی درس او در نجف پرآوزه و مجتهد پرور بود. از درس پربار ایشان شخصیت‌هایی چون آیات سیستانی، وحید...
در میان کسانی که به اعتبارنامه آیت رای مثبت داده‌اند علاوه بر چهره‌های امروزین اصولگرا، نام این افراد نیز به چشم می‌خورد: اسدالله بیات، مرتضی الویری، مجید انصاری، محسن رهامی، سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها و... و در میان مخالفین او، علاوه بر تعداد قابل‌توجهی از نهضت آزادی‌ها، جبهه ملی‌ها و هواداران بنیصدر، افرادی چون محسن مجتهد شبستری و فضل‌الله مهدی‌زاده محلاتی (شهید محلاتی)...
روز سوم تیرماه ۱۳۱۷هجری شمسی در شهرستان نجف آباد اصفهان، حسن به دنیا آمد. حسن نوه مرحوم آیت الله سیدعلی نجف آبادی است. همو که از چهره های درخشان عمر خود بود که در کتاب رجال اصفهان درباره او می نویسند که «در علوم معقول سرآمد اقران و همرزمان خود بوده و در فقه نیز مشهور بوده است.» حسن آیت پس از تحصیلات در نجف آباد و اصفهان به تهران می آید. در سال ۱۳۳۷ لیسانس ادبیات فارسی و در سال ۱۳۴۰ فوق لیسانس جامعه...
دکتر حسن آیت، اعلام جرمی‌علیه روزنامه انقلاب اسلامی‌که اخیراً متن نوار سخنان وی را انتشار داده، به دادسرای انقلاب کرده که متن کامل آن به شرح زیر است: «ریاست دادسرای انقلاب اسلامی» اکنون که میهن ما رژیم جمهوری اسلامی‌خود را در یکی از بحرانی‌ترین لحظات تاریخ تحکیم می‌بخشد و مجلس شورای اسلامی، اصیل‌ترین نهاد مردمی‌در حال تشکیل است و نمایندگان بایستی با تمام توان و قدرت و...
پلیس جنوب . نیروی انگلیسی ـ ایرانی تحت فرمان انگلیسیها در جنوب ایران از 1335 تا 1340. پلیس جنوب ایران با عنوان «تفنگداران ج ، ص 108ـ110) و در 6 ذیقعدة 1335/ 16 مارس 1916، با ورود سر پرسی سایکس * به عنوان فرمانده این قوا به همراه گروهی از افسران انگلیسی و هندی به بندرعباس و اقدام به سربازگیری در این شهر، آغاز شد (مابرلی ، ص 204) اما اندیشة تشکیل این نیرو از مدتها پیش در ذهن دولتمردان انگلیسی وجود داشت . دولت...
نگارنده (آیت الله سبحانی) که خود مدت کمی محضر او را درک کرده، ویژگیهای خاص او را از نزدیک دریافته است، و کسانی نیز که مدتی در محضر او به کسب فیض پرداخته اند، بر ویژگیهای یاد شده در زیر اتفاق نظر و تأکید دارند: 1 علاقه به تدریس: آن مرد بزرگ از دوران جوانی به تدریس و بحث و گفتگوهای علمی علاقه فراوانی داشت.با اینکه بار مرجعیت در سنین اخیر بر دوش او سنگینی می کرد، ولی از تدریس و تحقیق و نگارش دست...
یکی از راه‌های کسب علوم و فنون اروپایی اعزام محصل به اروپا بود. نخستین بار میرزا بزرگ قائم مقام که وزیر عباس میرزا ولیعهد بود، او را تشویق به فرستادن دانشجو به خارج از کشور کرد. عباس میرزا با وجود مشکلات فراوان اقدام به این کار کرد و راه سفر به اروپا را برای تحصیل باز کرد. یکی از راه‌های کسب علوم و فنون اروپایی اعزام محصل به اروپا بود. نخستین بار میرزا بزرگ قائم مقام که وزیر عباس میرزا ولیعهد...
تحولات سالهای 1341 و 1342، بسیاری از نیروهای حزب زحمتکشان را که با انگیزههای مذهبی وارد صوف این تشکیلات شده بودند، در مقابل مواضع رسمی بقائی قرار داد. اسامی عدهای از این افراد را در فصل پیش نام بردیم، اما بدون تردید برجستهترین منتقد خط مشی بقائی در این زمان، سیدحسن آیت بود. آیت از سال 1339 در تشکیلاتی به نام کانون تشیع که توسط فرهنگ نخعی شکل گرفته بود فعالیت میکرد، به روایت آیت کانون برای مقابله با...
در این نوشتار در صدد پاسخ به این پرسش هستیم که چرا سید حسن آیت ترور شد؟ در پاسخ به این سؤال، به واکاوی کنش‌‌‌های سیاسی‌اجتماعی ایشان در پیش و پس از انقلاب خواهیم پرداخت و از این رهگذر، نسبت شهید آیت را با بنیصدر، حزب «زحمتکشان ملت ایران» و همچنین با اندیشه‌‌‌ی ولایت فقیه ایضاح خواهیم کرد. 1. در هنگامه‌‌‌ی انقلاب و به طور خاص با پیروزی انقلاب، بررسی کنشِ...
سایکس، سرپرسی مولزورث (sir persi molzwert sayks)، ۱۹۴۵ - ،۱۸۶۷ سپاهی و مستشرق انگلیسی. هنگامی که در هند خدمت می کرد، با زبان فارسی آشنایی یافت. از ۱۸۹۳ مسافرت ها و ماموریت های او در ایران و بلوچستان آغاز شد. در ۱۸۹۴ کنسولگری کرمان و بلوچستان ایران و در ۱۸۹۹ کنسولگری سیستان را تاسیس کرد. در جنگ آفریقای جنوبی با بوئرها جنگید. در ۱۹۰۵ در خراسان و در ۱۹۱۵ در ترکستان چین سرکنسول بود. در ۱۹۱۶ مامور تاسیس پلیس جنوب...
در بحبوحهء جنگ جهانی اول،ایران دستخوش تحولات عمده‌ای شده بود.کشورهای درگیر جنگ،هر کدام به شکلی،مناطقی از خاک ایران را عرصهء جولان خود قرار داده بودند. روسیه در شمال،انگلستان در جنوب و جنوب شرق،عثمانی در غرب و نیروهای آلمانی به طور پراکنده در مرکز ایران و نواحی دیگر آن فعالیت می‌کردند. فعالیت این نیروها در شهرهای مختلف ایران،برای حفظ موقعیت و برتری خود،با وجود اعلام موضع بی‌طرفی در...
