نگاه دیگران
در تاریخ ایران و سایر کشورهای جهان در دورانهای گوناگون بارها همه گیریهای وحشتناکی بروز کرده و هزاران انسان را به کام مرگ فرستاده است. گاهی گستردگی و تأثیر بیماریهای واگیر دار در ایران به حدی بوده که موجب دگرگونیهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی شده است. طی سالیان سال بروز این بیماریهای پیشبینی و پیشگیری نشده واگیردار در خاطره تاریخ اجتماعی ایران تداعیکننده شرایطی هستند که...
روز 11 اسفند 1300 هجری شمسی روزنامه «شفق سرخ» به مدیریت علی دشتی انتشار خود را در تهران آغاز کرد. این روزنامه قالبی انتقادی، ادبی، سیاسی و اجتماعی داشت . شاید آشنایی با افکار علی دشتی بتواند ما را با خط مشی این نشریه آشنا سازد . علی دشتی در 11 فروردین 1273شمسی در کربلا زاده شد. پدرش شیخ عبدالحسین دشتستانی، روحانی خوشنام و مورد احترامی که هم در عتبات و هم در دشتستان و بوشهر زندگی می کرد. شیخ علی دشتی...
در اواخر جنگ جهانی اول و در یکی از روزهای سال 1296 شمسی اهالی تهران برای اولین بار هواپیمایی را مشاهده نمودند که در ارتفاع پایین بر فراز تهران پرواز می کرد و چون در آن موقع فرودگاهی در تهران وجود نداشت، خلبان در محل وزارت امور خارجه و شهربانی فعلی به زمین نشست. این هواپیما ساخت روسیه بود که آن را به صورت صندوقی از قطعات از راه بندرانزلی با اتومبیل به تهران حمل و پس از سوار کردن قطعات توسط خلبان روسی به...
کتاب «موسسات خیریه رفاهی ـ بهداشتی در دوره رضاشاه» در پاییز 92 توسط انتشارات نشر تاریخ ایران در تیراژ 1500 نسخه روانه بازار کتاب شد. نویسنده این اثر، دکتر الهام ملکزاده عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است. این کتاب در اصل رساله دکتری نویسنده است که چند سال پیش در دانشگاه الزهرا از آن دفاع کرده بود. ملکزاده برای نوشتن این کتاب از منابع و مآخذ متنوعی ازجمله کتب، مقالات،...
بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی تعقیب و دستگیری سران جنایتکار رژیم پهلوی آغاز شد و از میان انبوه دستگیرشدگان چهار نفر در نیمهی شب 26 بهمن 1357 محاکمه و تیرباران شدند. این چهار نفر عبارت بودند از: سپهبد مهدی رحیمی فرماندار نظامی تهران و رئیس سابق شهربانی، سرلشکر رضا ناجی معروف به «قصّاب» فرماندار نظامی اصفهان در سال 1357، سرلشکر منوچهر خسروداد فرمانده هوانیروز و عامل هدایت مستقیم...
پس از اعدام اولین گروه از عالیرتبگان رژیم پهلوی، نام آیت الله خلخالی بعنوان رئیس دادگاه انقلاب اسلامی در ادبیات سیاسی ایران مطرح شد. گروهی اقدامات وی را انقلابی و ضرورتی برای حفظ انقلاب نوپای بهمن 57 و گروهی محاکمات وی را عجولانه خواندند. محمد صادق صادقی گیوی معروف به خلخالی(۱۳۰۵-۱۳۸۲) حاکم شرع دادگاه انقلاب پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 بود. وی ۱۴ سال شاگرد امام خمینی(ره) بود. وی که سابقه...
: مطلب ذیل، ترجمه مقاله نشریه نوول اُبسرواتور (Le Nouvel Observateur) به تاریخ 20 نوامبر 1978 (29 آبانماه 1357) که به صورت اعلامیه در میان مردم توزیع میشد: - فریاد «مرگ بر شاه» دیگر یک شعار نیست، بلکه یک نوع سلام است. در بعضی نقاط هیچکس نمیگوید سلام یا خداحافظ و بجایش همه میگویند «مرگ بر شاه» - این جنبش نشان داده است که حتی چپیها در مخالفت با شاه بسیار ملایمتر از مذهبیون هستند و این...
کمتر کسی در منطقه و بهخصوص خیابان «خراسان» پیدا میشود که نام مرحوم آیتالله شیخ «جواد فومنی حائری» مشهور به «فومنی واعظ» را نشنیده باشد. به همین دلیل خیلیها حتی نسل جدید این محله دوست دارند از زندگی این عالم بزرگ بیشتر بدانند... کمتر کسی در منطقه و بهخصوص خیابان «خراسان» پیدا میشود که نام مرحوم آیتالله شیخ «جواد فومنی حائری» مشهور به...
(متولد 1330 ه.ق ـ متوفى 1284 ه.ق) مرحوم آیتاللّه حاج شیخ جواد فومنى حائرى فرزند مرحوم آیتاللّه شیخ جعفر فرزند مرحوم ملا احمد فرزند مرحوم ملا اسماعیل فومنى، از علماء غیرتمند و ظلم ستیز رى و تهران بودند . پدر بزرگوار آیتاللّه حاج شیخ جواد فومنى، مرحوم آیتاللّه حاج شیخ جعفر فومنى حائرى. صاحب مقامات و کرامات، از مجتهدین و مدرسین برجسته کربلا به شمار مى رفت ....
مقوله بازشناسى نقش و کارویژه هاى مرجعیت شیعه و انتظارات جدید از آن, به ویژه پس از بسط گفتمان اندیشه و تمدن غربى و به تبع آن دین زدایى در پهنه تاریخى جامعه ایران, در ادبیات دینى معاصر از اهمیت به سزایى برخوردار است. موضوعى که بالمال آثار ژرف و دگرگون کننده اى بر رویدادهاى فکرى و عملى تاریخ معاصر ایران به جاى گذاشت و روحیات لازم را براى تحرک فکرى در میان علماى حوزه فراهم آورد. بى تردید دوره پس از...
در کارنامه سیاسی آیتﷲ شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم، نقاط درخشانی وجود دارد که با بررسی دقیق آنها، علاوه بر شناخت بیشتر بینش والا و صحیح وی در رخدادهای مهم، تأثیرات شگرف تصمیمات آیتﷲ حائری نمایان میشود. یکی از این مسائل، واکنش آیتﷲ حائری یزدی به تصمیم دولت انگلیس در الحاق کشور فلسطین به مستعمرات خود و اعطای این سرزمین به یهودیان و دولت صهیونیست...
فومن از شهرهاى قدیمى استان گیلان و در 160 کیلومترى غرب شهرستان رشت واقع شده است. مناظر طبیعى، جنگل هاى انبوه و سرسبز، دشت هاى وسیع شالى کارى، چشمه سارهاى کوهستانى روزدخانه هاى پرخروش و آب و هواى معتدل زیبایى و طراوت خاصى به این شهر داده است. فومن سال هاى متمادى مرکز حکومت حاکمان مقتدر غرب گیلان بود که قلمرو حاکمیت آن گاهى تا زنجان نیز مى رسید. و در زمان فتحعلى شاه این شهر دار الضرب داشت که روى سکّه...
تأسیس حوزه علمیه قم در سال 1340 ق / 1301 ش و زمانی بود که مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری از اراک عازم قم شد. ورود ایشان به قم در دوم فروردین ماه و در ظاهر موقت بود؛ اما پس از آن با اصرار علما ومردم، و دقیقا در ادامه فعالیتی که در اراک برای تأسیس یک حوزه علمیه قوی صورت داده بود، در قم ماندگار شد و به کار تأسیس و توسعه حوزه در این شهر پرداخت. به همین جهت طلاب مقیم اراک را که در حوزه اش فراهم آورده...
داستان مشروطه تأثیر زیادی روی نظامات مختلف اجتماعی و فرهنگی داشت و این افزون بر تأثیری بود که در حوزه سیاست از خود باقی گذاشت. از جمله زمینه های آن تغییراتی بود که در سیاست های فرهنگی دولت های پس از مشروطه پیش آمد و البته پانزده بیست سالی طول کشید تا این تغییرات صورت قانونی به خود بگیرد. از همان آغاز انقلاب مشروطه، کسانی بودند که دریافتند این حرکت به تدریج اوضاع را علیه وضع سنتی ایران تغییر خواهد...
احیاى حوزه علمیه قم, به دست حاج شیخ عبدالکریم حائرى, از پدیده هاى ماندگار و سرفصلهاى درخشان تاریخ ایران است. حاج شیخ, با دوراندیشى و بنیان گذارى حوزه اى قوى, کارامد, نقش آفرین, نقش بنیادینى در سرنوشت ایران اسلامى در آغاز سده اخیر, از خود به جاى گذارد. او با این حرکت, نخست آن که کانون و پایگاهى استوار و درخشان در دل ایران براى نشر و حفظ مذهب بنیان گذارد و دو دیگر, به پراکندگى علماى ایران جمعیت بخشید و...
ایران از دیرزمان میهن علم و دانش و محل بروز رجال دین و فلسفه بوده و از طرف دیگر مرکزیت تشیع عالم را داراست و تنها مملکتی است در دنیا که جمعیت وی را از تشکیلات دولتی و ملی این مذهب گرامی تشکیل میدهد و آنان با همه آزادی و سرفرازی به مبادی مذهبی خود قیام مینمایند و از نکوهش و آسیبهای اجانب آسوده میباشند. پیداست که این وضعیت کاملاً نیازمند به تأسیس مجمع روحانی و جامعه علمی دینی شیعی...
آیتالله حاج سیدمصطفى خوانسارى به سال 1321 هجرى قمرى در خوانسار متولد شد مقدمات علوم حوزوى و دروس سطح و سطوح عالیه و نیز فلسفه و حکمت راازاساتید آن دیار فرا گرفت. آنگاه به سال 1340 به قم مشرف شد و به بهره ورى از مباحث خارج اصول و فقه مرحوم آیتالله حائرى پرداخت. در همینجااز محضر آیتالله سیدابوالحسن قزوینى اسفار را واز محضر مرحوم آیتالله شاه آبادى [ مصباح الانس] و[ شرح فصوص] قیصرى را در فلسفه...
یکی از معضلات مردم در دوره پهلوی، عقبماندگی این رژیم در حوزه سلامت و بهداشت بود که به شدت زندگی مردم را تحتالشعاع قرار میداد. به شهادت تاریخ، کمبود پزشک متخصص، عدم دسترسی به دارو، فقدان مراکز پزشکی معتبر، عدم وجود بیمههای درمانی و ... تنها بخشی از مشکلات مردم در زمینه بهداشت و درمان بود. همین موارد موجب شده بود مرگ و میر نوزادان و کودکان بهطور چشمگیری بالا باشد بهطوری که کمتر...
حضرت آیتالله گذشته از زمان تأسیس جامعه علمیه، توجه مخصوصی به کارهای خیریه داشتهاند؛ و این یکی از امتیازات ایشان است که با همه مشاغل علمی و مرجعیت فتوی هیچوقت از رسیدگی به حال زیردستان و دستگیری افتادگان و کمک به تعلیم اطفال بیبضاعت در مدارس و مکاتیب خودداری ننموده و با همه ضعف و ناتوانی به همه کارها رسیدگی مینمایند. اکنون گذشته از هفتصد نفر محصل و مدرس که در زیر سایه ایشان...
با مطالعه زندگی ایت الله سید محمد حجت کوه کمره ای، به اسانی می توان به این نکته پی برد که ایشان به شدت نسبت به رجال حکومتی بی اعتنا بود. به عنوان نمونه هر وقت یکی از افراد مهم حکومتی و سیاسی وارد قم می شد، ایت الله حجت به بهانه های مختلفی از دیدار ان ها اجتناب می نمود. این رفتار را می توان در برخورد ایشان با محمدرضا پهلوی نیز مشاهده کرد که ایت الله حجت برای اجتناب از دیدار با او، به یکی از روستاهای اطراف قم مسافرت نمود.