نگاه دیگران
در این مقاله کوتاه، به تجارت دو کالای «پوست» و «روده» که در زمره کالاهای اساسی صادراتی ایران در دوره موردنظر بوده و از انجا که هر دو، برگرفته از حیوانات و فرآورده های دامی می باشند، در اینجا به صورت موضوعی مشترک به آنها پرداخته خواهد شد. پوست حیوانات، یکی از اقلام صادراتی مهم ایران از اوایل دوره قاجار در قرن13ق بود، و عمده ترین خریدار این کالا هم روسها بودند، چنان که در میانه قرن13ق،...
خودشیفتگی و چاپلوسی را که با هم مخلوط کنید شاید بشود چیزی شبیه نامه امیرفریدون گرگانی به وزارت اطلاعات و درخواست وی برای تبیین و تفسیر کتاب انقلاب سفید تا با عنایت به تجارب ارزشمند وی، اثر تاثیرگذار و عمیقی همچون این کتاب آن طور که باید و شاید برای مردم شناخته شود. امیرفریدون گرگانی طی نامه‌ای به وزارت اطلاعات، مدعی می‌شود که به دلیل مطالعه مستمر کتاب انقلاب سفید به منظور تفسیر کنفرانس...
از قدیم پدر و مادرها حواسشان به فرزندشان بوده و سعی می‌کردند راه و چاه را به آنها نشان بدهند حالا حتی اگر این پدر و فرزند فضل‌الله زاهدی و اردشیر زاهدی داماد خاندان پهلوی باشد و با توجه به اوضاع مملکت بخواهد به پسرش گوشزد کند که اوضاع بدجور پس است و حواست را جمع کن! اگر می‌خواهید فضل‌الله زاهدی را بیشتر بشناسید؛ وی فرزند ابوالحسن خان بصیردیوان از مالکان همدان بود. در دوره جوانی به...
ماجرای تهرانی شدن ارامنه هم بر می‌گردد به دوران قاجار؛ پس از جلوس فتحعلی شاه بر تخت سلطنت، ارامنه به تدریج از نواحی مختلف ایران به تهران مهاجرت کردند. خانواده‌های صنعتگر ارمنی به فرمان فتحعلی شاه از جلفای اصفهان و تبریز به تهران آمده و در حوالی دروازه قزوین و شاه عبدالعظیم اسکان داده شدند. در زمینهای میان دروازه قزوین و گمرک، مقابر و گورهای مربوط به مسیحیان ارامنه جای دارد. سندی که...
سندی که در زیر ملاحظه خواهید کرد، عریضۀ دختری است که پدر تاجدار خود را ندید ولی تألمات و مصائب تاجدار بودن پدر را کشید. عزیزالسطنه دختر کوچک ناصرالدین شاه که پس از کشته شدن پدر به دنیا آمد، شکوائیه ای برای ناصرالملک نایب‌السلطنه نوشت. او در این نامه، سختیها و فشارهای قبل از مشروطه و بدتر شدن اوضاع زندگی خود و مادرش پس از «مشروطگی» را مفصل شرح داده است. عزیزالسلطنه از قطع شدن...
مردم مازندران همانند ساکنان بسیاری دیگر از مناطقِ ایران، در دوره بحرانی بیست ساله بعد از وقوع مشروطه (1285-1305ش)، عمدتا شرایطی بسیار سخت و طاقت‌فرسا، توام با فقر و فلاکت را سپری نمودند، چرا که ایران در آن برهه زمانی عمدتاً به دلیل تجاوزکاری سلطه‌جویان خارجی، فاقد ثبات سیاسی، عاری از یک نیروی نظامی و انتظامی سازمان یافته، دچارِ فروپاشی اقتصادی و گرفتارِ عدم امنیت و اختلال اجتماعی بود. با روی...
برای برقراری عدالت باید مجرمان را مجازات کرد اما در برخی از دوره های تاریخی کشور از جمله دوران قاجار، پای عدالت به شدت می‌لنگید و جرم و مجازات خیلی وقتها به هم نمی‌آمد اما در دوران ناصری یک حرکتهایی برای برقراری تناسب میان جرم و مجرم انجام شد. مجازات متخلفان در هر دوره و حکومتی شکل خاصی دارد. در دوره قاجار، مقصران به شکلهای مختلفی از فلک کردن گرفته تا بی خوابی دادن به مجرم و ... مجازات می...
خاندان قاجاریه، از خانواده‌های بزرگ ایران بودند. ایشان، سالیانی دراز بر ایران حکومت راندند. (1174-1304) و اعضای آن از نوادگان پسری شاهزادگان قاجار بوده‌اند. دودمان قاجار در تاریخ ایران به بی‌کفایتی مشهور بوده و در این دوره اقتصاد ایران رو به قهقرا می‌گذارد. بنیانگذار این سلسله، آقامحمدخان است. او، رسماً در سال 1174 در تهران، تاجگذاری کرد. و آخرین پادشاه قاجار احمدشاه می‌باشد، که در سال 1304...
پس از برکناری رضاشاه و روی کار آمدن محمدرضا پهلوی، تشکل زنان همچنان مورد توجه بود. به طوری که روز به روز بر تعداد انجمنها و جمعیتهای زنان افزوده می‌شد. این افزایش تشکل تقریباً با طرح انجمنهای ایالتی و ولایتی دولت مصادف شد. در سالهای 1340-1350، حکومت پهلوی به منظور تحکیم قدرت بیشتر به سمت امریکاییها متمایل شد و به توصیه طراحان امریکایی، طرح انقلاب سفید را در ایران به اجرا درآورد. هدف مهم این طرح،...
هنگامی که ادیسون دستگاه کینوتوسکوپ 1 را اختراع کرد تا تصاویر متعدد را به نحوی پی‌در‌پی و سریع نشان دهد و آن را به صورت یک شیئ جنبنده در بیاورد، هرگز تصور نمی‌کرد که با این کشف انقلابی در جهان هنر نو ایجاد کند که سالیانه میلیونها انسان را مجذوب خود سازد. حدود یکصد سال پیش وقتی که برادران لومیر با حرکت دادن دستگاه فانوس خیال تصاویر قطاری متحرک را بر پرده سینما نمایش دادند، چنان طوفان عظیمی به پا...
قند، یکی از مواد مهم مصرفی جامعه ایران در قرن 13ش بوده است، کالایی که به خاطر فقدان صنایع و عدم تولید آن در داخل ایران، به عنوان یک متاع وارداتی حائز اهمیت در برهه زمانی موردنظر شناخته می‌شد. چنان که گفته شده، در دهه1290ش، واردات قند و شکر ایران بین75هزار تا120هزار تُن در سال، متغیر بود. 1 این مسئله در آن دوره زمانی، نه تنها از بُعد اقتصادی، بلکه از جنبه سیاسی نیز به سود ایران نبود، زیرا کشور اصلی...
از آنجایی که سالهای قمری چرخش دارد و سالهای میلادی و شمسی ثابت است، گاهی وقتها برخی از مناسبتهای قمری و شمسی با هم تقارن پیدا می کنند؛ تقارن عاشورا و سال نوی میلادی هم یک بار در دوره پهلوی اتفاق افتاد. واقعه عاشورا در دهم محرم سال 61 هجری قمری نه فقط برای شیعیان و مسلمانان سراسر جهان که برای بسیاری از مرد دنیا آشناست و کمتر کسی است که از امام حسین (ع) و واقعه عاشورا چیزی نشنیده باشد. این واقعه...
این روزها که مجلس سخت درگیر و دار بررسی و تصویب بودجه سال 93 است شاید زیاد نام بودجه به گوشمان برسد اما خیلی از ما تصور دقیقی از بودجه نداریم. این بودجه بندی برای اجرای برنامه‌های کشور از گذشته های دور مرسوم بوده است. بودجه عبارت است از لایحه پیش بینی شده کلیه عواید و مخارج برای مدت یک سال شمسی که باید به تصویب مجلس شورا رسیده باشد. بودجه قبل از اینکه برای تصویب به مجلس شورا برسد، باید به وسیله...
سیا از سالهای نخست نیمه دوم دهه 1320، به تدریج، فعالیتهای خود را در ایران آغاز کرد. این سازمان از همان ابتدای حضورش در ایران، ارتباط مستقیمی با سفارت امریکا در تهران پیدا کرد و در واقع بخشی از سفارت امریکا در تهران در اختیار سیا قرار گرفت. طی سالهای دهه 1330 تا 1350، حضور و نفوذ سیا در ایران، همواره روندی رو به گسترش داشت و به تبع آن، شمار زیادی از اعضا وکارکنان سفارت آمریکا در تهران را کسانی تشکیل...
خودشیفتگی و چاپلوسی را که با هم مخلوط کنید شاید بشود چیزی شبیه نامه امیر فریدون گرگانی به وزارت اطلاعات و درخواست وی برای تبیین و تفسیر کتاب انقلاب سفید! در این نامه وی خواسته تا با عنایت به تجارب ارزشمندش! مبانی عمیق این کتاب را آن طور که باید و شاید و به قول خودش « از روی علاقه و ایمان محض به شخص شاهنشاه و اعتقاد به اثر مورد بحث توام با سواد کافی و معلومات فراوان و قلمی شیرین و خالی از هر گونه...
عزاداری در دوره ناصری از رونق و جلوه خاصی برخوردار بود. برگزاری مجالس روضهخوانی مانند عزاداری در تکیه مرحوم نایب‌السلطنه، گویای این است که روضهخوانان پشت سر هم منبر می رفتند و ذکر مصیبت اهل بیت عصمت و طهارت را برپا می داشتند. در دوره قاجاریه این عزاداریها، وسعت بیشتری یافت و حتی برای آن که مردم را به شرکت در این مجالس تشویق کنند، میان مردم شاهی سفید، پنجشاهی و دهشاهی توزیع...
ایراس؛ در اکتبر سال ۲۰۱۳ فرصتی پیش آمد تا بنا به دعوت آکادمی علوم روسیه شعبه سیبری، سفری به شهر نووسیبیرسک داشته باشم و در دانشگاه نووسیبیرسک در شهرک دانشگاهی «آکادمگوروداک» اقامت کرده و چند سخنرانی در دانشگاه داشته باشم. این تمهیدات با مساعدت های ارزشمند دوست گرامی ام "جناب پروفسور پلاستون" اندیشیده شده بود که در این فرصت از محبت های ایشان برخوردار گردیدم. آقای پروفسور پلاستون در...
حیف و میل منابع و ثروت ملی ایرانیان چه در زمان حکومت پهلوی وچه بعد از سقوط این رژیم و فرار شاه به خارج از کشور ادامه یافت. همواره افراد مختلف از صرف هزینه هنگفت در جشن های های 2500 ساله که نشان از خودنمایی محمدرضاشاه پهلوی بود و منفعت دیگری نداشت، یاد می کنند. پس از فرار شاه به خارج از کشور نیز زمانی که وی در کشورهای مختلف اقامت می کند و یکی پس ازدیگری از سوی حاکمان آن کشورها اخراج می شود، هر یک از...
در شامگاه 14 بهمن در مدرسه علوی اقامتگاه امام خمینی در تهران ، شورای انقلاب در حضور امام خمینی مهدی بازرگان را به عنوان رئیس دولت موقتِ انقلابِ در حال تاسیس انتخاب کردند. 8 روز بعد و زمانیکه رادیو از بعداز ظهر تا شب مرتب صدای انقلاب ایران را اعلام می کرد ، زمانی بود که دولت موقت می بایست اداره امور اداری کشور را بر عهده می گرفت و بدین ترتیب دولت 275 روزه مهدی بازرگان با حضور شخصیت های ملی مذهبی در...
«مسئله‌ى استقلال، مسئله‌ى مهمى است براى کل کشور و کل انقلاب. استقلال یکى از پایه‌هاى انقلاب اسلامى و نظام جمهورى اسلامى بود. استقلال یعنى یک کشورى مداخله‌گر را بشناسد، با آن مقابله کند و در مقابل آن بایستد.» مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر خود در جمع پرسنل نیروی هوایی، به مسئله‌ی مهم استقلال کشور نمودند. مفهوم استقلال برای انسان‌ها، چه در شکل فردی و چه در شکل ملی، به معنای...
