اسناد
سیزده آبان ۱۳۴۳ امام‌خمینی پس از سخنرانی خود علیه مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران، توسط ساواک دستگیر و به دستور شاه به ترکیه تبعید شد. دو روز بعد استورات راکول، کاردار موقت آمریکا در تهران در بخشی از یک از نامه‌‌ی غیررسمی، با ادبیاتی نازیبا از این تصمیم شاه اظهار خوشحالی کرد. ۱۵ سال بعد در جریان تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام، این نامه نیز جرو اسنادی بود که...
تاریخ سند: 5 دی‌ماه 1342 محرمانه موضوع: اظهارات شعبان جعفرى طبق اطلاع واصله شعبان جعفرى به رفقا و دوستان نزدیک خود اظهار نموده می‌خواستم از ایران خارج شوم نگذاشتند و فعلاً 160 هزار تومان براى مخارج تعمیر باشگاه ورزشى به من پرداخته‌‌اند و قرار است که صدهزار تومان دیگر نیز به من به نام تعمیر ورزشگاه بپردازند، ولى با تمام این احوال خیالم ناراحت است، و ضمن این که از طرفداران طیب می‌‌ترسم و...
تاریخ سند: 18 آبان‌ماه 1342 محرمانه موضوع: مراسم هفتمین شب اعدام طیب و حاج اسماعیل رضایى به مناسبت برگزارى مراسم هفتمین شب اعدام نامبردگان بالا بعدازظهر دیروز پنج‌شنبه گذشته عدهاى در حدود 2500 نفر از طبقات مختلف و از جمله بارفروش‌هاى میدان، بازاری‌ها، روحانیون، اعضاى وابسته به حزب منحله توده، جبهه ملى و عده زیادى از بانوان در شهر رى (مقبره طیب) اجتماع کرده‌‌اند، لیکن درب مقبره طیب...
تاریخ سند: 17 آبان‌ماه 1342 از: تبریز به: تهران ساعت 19 روز 15 جارى آیت‌اللّه قاضى طباطبایى سخنانى به شرح زیر در مسجد ایراد نمود: در مورد طیب و حاجى رضایى گفت که دو نفر جوان رشید مسلمان را تیرباران کردند، آنها در راه دین شربت شهادت نوشیده‌‌اند. تمام روحانیون تبریز به روح آن دو نفر درود می‌فرستند و به خانواده آنها تسلیت می‌گویند و اضافه نمود اى طیب و حاج رضا[=حاج اسماعیل] بخوابید، روح شما زنده...
تاریخ سند: 14 آبان‌ماه 1342 محرمانه موضوع : مذاکرات محافل روحانى پس از اعدام طیب در محافل روحانى پس از اعدام طیب و حاج اسماعیل [رضایی] مذاکرات زیر صورت گرفته است: 1ـ عدهاى از جنوب شهرى‌ها و بازاری‌ها متوسل به آیت‌اللّه خوانسارى گشته که از پیشگاه شاهانه استدعا نماید این دو نفر را اعدام نکنند و یک درجه تخفیف دهند. آیت‌اللّه خوانسارى هم آقاى [رحیم] هیراد رئیس دفتر مخصوص را ملاقات، استدعاى...
محرمانه تفسیر بی بی سی درباره تحولات سیاسی ایران بخش فارسی رادیولندن- ساعت 20/15 - 1357/8/6 یکی از مفسران بی بی سی جریانات سیاسی ایران را تحت بررسی و تجزیه وتحلیل کلی قرارداده است. «ایون چارلتون» می‌نویسد: یکی دو سال پیش ایران را پیشتاز کشورهای در حال توسعه می‌دانست. شاه سرمست ازفزونی گرفتن ثروت و قدرت کشوری بود که وی بر آن شخصاً و فرداً حکم می‌راند و جهان با تحسین و اندکی غبطه تماشاچی این صحنه بود....
: در سال‌های ابتدایی دهه 50 علی‌رغم بالا رفتن فزاینده قیمت نفت و افزایش چشمگیر بودجه کشور، هنوز هم بسیاری از مردم در اقصی نقاط ایران با فقر و گرسنگی و نبود حداقل امکانات زندگی و یا مشکلات شدید اقتصادی دست به گریبان بودند. در سوی دیگر، خاندان پهلوی با پول‌های بادآورده حاصل از فروش نفت، هر روز بر میزان دارایی‌های خود افزوده و صاحب ثروتی افسانه‌ای گردیده بودند. در این بین رضا پهلوی هم در...
: همچنان که در متن این سند مشاهده می‌شود ارزیابی از وضعیت ایران در آبان‌ماه سال 1357 چقدر از واقعیت‌های روند شکل‌گیری انقلاب اسلامی دور است. آنها در جمع‌بندی خود می‌گویند تغییر رژیم شاه غیر ممکن است، اما سه ماه بعد شاهد پیروزی انقلاب اسلامی بودیم. این سند بار دیگر به همه پژوهشگران تاریخ معاصر ایران این واقعیت را گوشزد می‌کند که در جریان تحولات انقلاب اسلامی نقش مردم، رهبری انقلاب و باورهای...
تاریخ سند: 3 آبان 1357 خیلی محرمانه رادیو بی.بی.سی در تفسیر وقایع ایران از برنامه جام‌جهان‌نمای خود، اعلیحضرت را شاه خونخوار نامیده و اضافه نموده رژیم حاکمه در ایران یک رژیم منفور می‌باشد.
پاییز سال ۱۳۰۶ تعدادی از روزنامه‌نگاران ایرانی، برای شرکت در بزرگداشت دهمین سالگرد پیروزی انقلاب اکتبر شوروی، راهی مسکو شدند. فرخی یزدی که یکی از اعضای این هیئت بود، به افتخار سالگرد انقلاب اکتبر شعری سرود. ۱۹ آبان ماه همزمان با حضور این هیئت در روسیه، روزنامه روسی «ایزوستیا» تصویر دستنویس شعر فرخی و ترجمه‌اش را به چاپ رساند. متن این شعر که بعدها در دیوان او نیز منتشر شد اینچنین...
تاریخ سند: 20 مهرماه 1356 اختصاصی بولتن ویژه خبرگزاری پارس ـ چهارشنبه 2536/7/20 - بولتن شماره 150 لندن ـ خبرگزاری پارس ـ 2536/7/19 روزنامه «دیلی‌میل» چاپ لندن در شماره امروز خود زیر عنوان: شاه پرهای قمار خواهر توأم خود را می‌چیند» چنین می‌نویسد: کوشش برای قتل پرنسس اشرف یک ماه پیش، سبب شده است تا ایشان علاقه به قمار را که در سال‌های اخیر به‌طور تخمین 15 میلیون لیره به او زیان زده است، کنار...
: رشد و شکوفایی بهاییت در دوران رضاشاه آن‌چنان این فرقه را به وجد آورد که اسدالله مازندرانی از مبلغان و مورخان طراز اول بهایی در این باره می‌نویسد:«پس از برچیده شدن آن دولت [قاجاریه] که در تمام مدت با دولت امویه قابل تطبیق بود، اعلیحضرت رضاشاه پهلوی که در آن هنگام سردارسپه و رئیس‌الوزراء بود به سلطنت نشست و در 29 جمادی‌الاول 1344ق تخت و تاج شاهی ایران را تصرف نمود. از هر جهت رونقی جدید و...
: سفر موشه دایان به ایران در سال ۱۳۴۱ به دعوت حسن ارسنجانی، وزیر وقت کشاورزی، انجام گرفت. ارسنجانی چندین بار به دعوت مئیر عزری به فلسطین اشغالی سفر و با مقامات بلندپایه اسرائیلی ملاقات و دیدار کرده بود. میزبانی مقامات اسرائیلی از حسن ارسنجانی در هتل کینگ دیوید و دیدارها و نشست‌های مکرر او با گلدا مایر، لوی اشکول، پینحاس سیبر، موشه دایان و عزرا دانین و... او را به دوست نزدیک اسرائیلی‌ها تبدیل...
تاریخ سند: ۳ آذر ۱۳۴۷ «پسر آقای اعزاز نیک‌پی از جوانانی است که از ابتدای کار حسنعلی منصور یک سلسله همکاری‌هایی را با او آغاز کرد. در آن روزها دکتر غلامرضا نیک‌پی در شرکت نفت مشغول کار بود و منصور در جاهای مختلف فعالیت می‌کرد، ولی دوستی آنها در کانون مترقی ادامه داشت و بارها همدیگر را می‌دیدند. دکتر نیک‌پی در کابینه منصور معاون نخست‌وزیر شد و این سمت را تا چند ماهی هم در کابینه هویدا داشت تا...
تاریخ سند: ۳۱ تیر ۱۳۴۹ خیلی محرمانه موضوع: غلامرضا نیک‌پی شهردار پایتخت برابر اطلاع واصله نامبرده بالا به دعوت کمپانی‌های انگلیسی و دلالی فردی به نام «صبی» که در سفارت انگلیس است برای خرید کارخانه کمپوست و پاره‌ای مذاکرات به انگلستان مسافرت نموده است، و نیز اظهار شده حدود هفت میلیون تومان چک به عنوان کمیسیون جهت انجام این معامله به شهردار پرداخت شده است. شهردار پس از مراجعت در...
پنجم مهرماه ۱۳۵۹ در حالی که کمتر از یک هفته از شروع جنگ تحمیلی توسط عراق می‌گذشت، ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس جمهور و فرمانده کل‌قوا، مصطفی چمران را به عنوان نماینده خود در مناطق عملیاتی منصوب می‌کند. متن این حکم به شرح زیر است: بفرمان امام امت، دکتر مصطفی چمران نماینده امام و اینجانب در مناطق عملیات جنگی در کلیه امور منصوب میگردد. لازم‌الاجراء است که تمامی سازمانهای لشگری و کشوری و...
«گروهک سیاسی مجاهدین خلق متعلق به باند رجوی و خیابانی طی اطلاعیه‌ای آمادگی خود را جهت دفاع از «مرزها و شهرها» و هم‌وطنانی که تحت تهاجم و تجاوز استبداد بعثی حاکم بر عراق قرار گرفته اند (در صورت تجویز مقامات کشور) ضمن محکوم نمودن تجاوزات اخیر عراق از کلیه اعضا و هواداران خود خواسته‌اند که آمادگی‌های لازم را کسب کنند تا «عنداللزوم!» در کنار بقیه مردم و «ارتش»، تمام خلق وظیفه خود...
