مقالات
بـعد از انـتخابات مجلس شانزدهم در پاییز 1328 و بهار 1329،با تشکیل فراکسیون اقلیت «ملیون»به رهبری دکتر محمد مصدق،فـرصت مناسب دیگری برای طرح مطالبهء دیرین خلع ید استعمار پیر انگلیس از ثروت مـلی نفت و اوج‌گیری مبارزات اسـتقلال خـواهانه و ضد استعماری ملت ایران فراهم آمد.سال 1329 در پی بازگشت آیت اللّه کاشانی از تبعید لبنان و استقبال پرشکوه مردم و گروه های سیاسی ملی و...
با توجه به ماهیت قراردادهای نفتی و عدم انتشار آنها به صورت واقعی در سطح افکار عمومی در قبل از انقلاب اسلامی لازم به توضیح است که مطالبی که در پی می‌آید ترجمه مقالاتی است که توسط اینجانب در قبل از انقلاب اسلامی در سال 1355 از مجله اکونومیست (Economist) صورت گرفته است و این ترجمه در کنار درس اقتصاد نفت در دانشگاه تبریز ارائه گردید. متن ذیل مربوط به قراردادهای نفتی بعد از کودتای 1332 می‌باشد. اینجانب...
: مقاله حاضر به تاریخچه روابط دو کشور ایران و آمریکا و تلقی نخبگان سیاسی هر دو دولت از این روابط پرداخته است. ایده اصلی مقاله این است که نخبگان ایرانی به دنبال نیروی سوم و جایگزین کردن آن برای توازن قوا میان قوای روس و انگلیس در ایران بوده‌اند و نخبگان آمریکایی هم در عین انگیزه‌های متفاوتی که برای این رابطه داشته‌اند، بیش از هر چیز در پی کسب مقبولیت در عرصه سیاست بین‌المللی و...
روز 19 اسفند 1363 خبر ازدواج غیرمترقبه نفر اول سازمان مجاهدین خلق (رجوى) با همسر فرد دوم سازمان (ابریشمچى) اعلام شد و توجه بسیارى را به این حادثه معطوف ساخت. در پى استقرار تشکیلات در فرانسه، شکست‌هاى مستمر استراتژى‌هاى رهبرى سازمان و «تناقض بین تفکّرات و عملکرد انحرافى و غلط مرکزیت (چه ایدئولوژیک و چه تشکیلات سیاسى ـ استراتژیک) با اصول و ضوابط و معیارهاى سازمان، که در شکست‌ها و...
کنکاش در آنچه پس از فروپاشی سلطنت پهلوی برای ملت ایـران باقی ماند، نیـازمند بررسیـهای وسیـع در تمام زمیـنه‌های علمی است. در ایـن مجال کوتاه سعی می‌گردد تنها به بخشی از آنچه بر اقتصاد کشور در صنعت نفت در آن پنجاه و چند سال و اندی گذشت، پرداخته شود. پیـش زمیـنه قراردادهای نفتی دوره پهلوی زمانی که رضاخان به حکومت رسیـد از واگذاری قرارداد امتیـازی مخصوص و انحصاری...
مهمترین نتایج کودتای 28 مرداد 1332، در سال 1334 یعنی 1955 میلادی به منصه ظهور رسید و نظام سرمایه‌داری جهانی و یا شبکه قدرت جهانی موفق شد تا حدود زیادی به اهداف خویش دست یابد. زمینه‌ساز موفقیت نظام سرمایه‌داری بین‌المللی، سازمان فراماسونری و زیرمجموعه‌های آن یعنی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (NATO) و هفت کشور صنعتی (7G) و اتحادیه اروپا (EU) و سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) و بانک جهانی(WB) و صندوق...
در سالهای آغازین دهه 1970م/ 1350ش. تحولات عمیق در روابط بین المللی و رهیافتهای قدرتهای عمده جهان سرمایه‌داری پدیدار گشت که تبعات و بازتابهای آن بر سایر نقاط جهان نیز تاثیر گذارد. اندیشههایی نوین در سیاست خارجی و نظامی دول برتر مطرح شد که ریشههای عمیق در یک رشته علل و زمینه‌های اقتصادی، نظامی و اجتماعی داشت و با هدف بهسازی سیاستهای ناکارآمد داخلی و برونمرزی صورت میگرفت. جنبشهای صلحطلبی...
روز 15 اسفند 1344 سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی رهبر حزب ملل اسلامی به اعدام محکوم شد. حزب ملل اسلامی در سال 1340ش پایه‌گذاری و نخستین جلسه کمیته مرکزی آن، همزمان با ایام رحلت آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) تشکیل شد. هسته اولیه این حزب که توسط سید محمدکاظم بجنوردی، فرزند آیت‌الله میرزاحسن موسوی بجنوردی «از مراجع تقلید نجف‌اشرف و صاحب کتاب القواعد الفقهیه» بنیان نهاده شد، جوانانی بودند که...
جریان فعال بر ضد مدرنیسم و غربگرایی در ایران، پیش از انقلاب و نقش آن در سست کردن بنیادهای نظام پهلوی یک پرسش مهم درباره سقوط نظام پهلوی آن است که رژیم پهلوی کدامین ایدئولوژی را مبنای حاکمیت خویش بر ایران قرار داده بود؟ اسلام، ناسیونالیسم، غربگرایی عریان و باز یا چه چیز دیگر؟ در واقع، ایدئولوژی ـ به معنای وسیع کلمه ـ برای یک حکومت، هم توجیه‌گر وجود آن است و هم چهارچوبه ارزشها و آرمانهایی که آن...
نقش محوری مخالفان فداکار در حرکتهای انقلابی مخالفان فداکار یک حکومت، محوراصلی مخالفت با یک سیستم حکومتی به شمار میآیند. شاید این سئوال مطرح شود که در صورت حضور نحلههای مختلفی از مخالفان فداکار در یک حرکت اجتماعی، نقش محوری را چگونه میتوان سنجید؟ این ایراد وارد است. چرا که در همه انقلابها و جنبشها، طیفهای مختلف اصرار دارند تا اثبات کنند که آنان نقش محوری اصلی را داشته‌اند. ما در اینجا...
وقوع یکی از بزرگترین انقلابهای اجتماعی و سیاسی در ایران از مهمترین حوادث جهانی در قرن بیستم بوده است. در این انقلاب حکومتی پنجاه ساله با چنگالهای آهنین و همراه با حمایتهای سیاسی و امنیتی و نظامی ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و غرب، سرنگون شد و ساختارهای سیاسی و امنیتی ساخته شده توسط رژیم پهلوی و آمریکا، فرو ریخت و رهبری انقلاب اسلامی و مردم با تلاش بسیار سعی کردند تا ساختارهای نوینی را...
ششم اسفندماه پنجاه و هفت به فاصله کمی از پیروزی انقلاب، روزنامه اطلاعات یک گفتگوی تفصیلی با ابوالحسن بنی‌صدر را منتشر می‌کند. بنی‌صدر در این گفتگو درباره مسائل مختلف پیش روی انقلاب و ابهامات و شبهات حول آن سخن می‌گوید. «تبانی بین انقلابیون و قدرتهای جهانی از جمله آمریکا» یکی از شایعاتی است که در آن روزها توسط گروههای مخالف انقلاب از جمله حامیان شاه به آن دامن زده می‌شود....
یکی از مسائل مهم در روانشناسی، بحث شخصیت و نظریههای مربوط به آن است. به جرأت میتوان گفت آنچه مطالعات پراکنده روانشناسی را انسجام میبخشد، تفسیر این یافتهها و مطالعات در قالب یک نظریه منسجمی است که بتواند رفتار انسان را در تمامی ابعاد شخصیتی توجیه و تبیین نماید. شخصیت از واژه لاتین پرسونا (Persona) گرفته شده و به نقابی دارد که هنرپیشه‌ها در نمایش به صورت خود می‌زدند....
امروزه، ضرورت مطالعات تاریخی، چه در آموزههای دینی و چه در آثار اندیشمندان فرهیخته، چنان اهمیتی یافته که به عنوان یک امر بدیهی، جلوه نموده است. از آنجا که روابط و مناسبات خارجی دولتها، بخش قابل توجهی از تاریخ را به خود اختصاص داده است، بنابراین، بررسی «ارتباط ناشناخته» ایران و اسرائیل با ویژگیهای خاص خود، در دوران محمدرضا پهلوی میتواند آثار ارزشمندی در گسترة مطالعات تاریخی...
: کتاب «پادشاهسازان: اختراع خاورمیانه مدرن» در دوازده فصل به همراه پیشگفتار و مؤخره تدوین و در سال ۲۰۰۸ توسط مؤسسه W.W.Norton& Company چاپ شده است. فصل نهم این کتاب به روایت روی کار آمدن رضاشاه در صحنه سیاسی ایران و جلوس او بر تخت پادشاهی اختصاص دارد. اما نکته جالب توجه در این فصل، این است که راویان داستان و همچنین نویسندگان کتاب در نقش فرشته نجات ظاهر شده و به زیرکی خواسته اند نقش روسیه را در...
پس از انقلاب مشروطیت، سیاستهای انگلیس و روس در ایران، بر پایه قرارداد معروف 1907م، اجرا می‌شد. با وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه و تغییر سیاست خارجی آن دولت و لغو قراردادهای دوره تزاری، دولت بلشویکی سیاست عدم مداخله در ایران را پیشه کرد و در نتیجه، دولت انگلیس برای مداخله در امور ایران بی‌رقیب ماند و در صدد برآمد تا سلطه و نفوذ خود را بر سراسر ایران گسترش دهد. درباره چگونگی تأمین منافع و...
اگر از ظاهر رفتار مسلمانان در پای‌بندی به عبادات و شعائر دینی درگذریم، رابطه دین و زندگی اجتماعی در بسیاری از کشورهای اسلامی، نمودی دیگر خواهد یافت. در حقیقت بیش از یک قرن است که رابطه دین و زندگی در ممالک اسلامی به بحرانی سخت دچار شده است. این بحران از آن جا نشأت گرفت که از قرن نوزدهم، فرهنگ و تمدن غرب به تدریج در همه زمینه‌های زندگی مسلمانان رخنه کرد و حتی بر شیوه اندیشه و داوری و ذوق و پسند...
ضرورت شناخت اولویتها در برنامههای تحقیقاتی انقلاب اسلامی بسم الله الرحمن الرحیم، الحمد لله رب العالمین، الحمد لله الذی جعل الحمد مفتاحا لذکره، والحمد لله الذی من علینا بمحمد صلی الله علیه و آله. من در خصوص این جلسات و بحثهایی که عنوان افتتاحیه دارد، اعتقادم این بوده که در محدوده همان موضوعات جلسات سخن بگویم و تاکنون از پرداختن به کلیات و یا مطالب عمومی، تا آنجایی که میتوانستم، خودداری...
: درچهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، شبکه جریان سازی خبری که از سوی منابع خارجی با کمک عناصر داخلی پشتیبان آنها بر روی توئیتر به تحریف تاریخ مشغول هستند ، گزارش غلطی را که سه سال پیش منتشر شده بود، مبنا قرار دادند تا چنین القاء کنند «کریم دستمالچی برای اقامت امام در پاریس خانه خریده و پول بیمه هواپیمای حامل امام خمینی به تهران را پرداخته است.» جالب آنکه عکس منتشر شده نیز در این...
گسترش اعتراض‌ها به جلوگیری از ورود امام خمینی کار را به جایی رساند که شاپور بختیار در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت: «با صدای بلند اعلام می‌کنم که حضرت آیت‌الله هر وقت میل داشته باشند می‌توانند به کشور بازگردند.» حرف‌های او نمی‌توانست مردم را قانع کند. مخالفت‌ها همچنان ادامه یافت. مشابه تحصن دانشگاه تهران در قم، مشهد و اصفهان شکل گرفت که خود به خود به اجتماعات بیشتر مردم...
