مقالات
روز 16 بهمن 1357 رئیس سازمان سیا اعتراف کرد که در رابطه با پیش‌بینی مسائل ایران، این سازمان ناکام بوده است. وی گفت چیزی که ما پیش‌بینی نمی‌کردیم این بود که یک پیرمرد 78 ساله که مدت 14 سال در کشورش حضور نداشت بتواند نیروها را به راحتی به هم پیوند دهد. یکی از مناقشه‌های سیاسی میان دولتمردان آمریکائی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بر سر ناتوانی مقامات سازمان اطلاعات مرکزی...
نگاهی گذرا به تحولات عمده در دوران پهلوی از روی کارآمدن رضاخان میرپنج تا عزل وی از سلطنت و جانشینی فرزندش و نیز کودتای 28 مرداد 1332 برای هر ناظر بی طرفی شکی بر وجود سلطه و نفوذ قدرتهای ذی نفوذ و سلطه گر در این کشور باقی نمی گذارد . دوره حکومت رضاشاه در حقیقت دوره سلطه کامل انگلیس بر ایران بود و مجموعه ساختار تصمیم گیری در رژیم ایران از آغاز تا سرانجام بر اساس خواست دولت انگلیس و در جهت منافع...
انقلاب اسلامی اگرچه دردهه فجر،اوج گرفت و در 22 بهمن ماه،به سقوط رژیم پهلوی رسید؛ اما امام خمینی (ره) از سال 1341 برای افزایش آگاهی عمومی برای ایجاد موجی از همراهی مردم تلاش کرده بود. با فرار شاه، ضرباهنگ انقلاب بر روی دور تند افتاد و مردم قدرتی مضاعف یافتند؛ این توان متراکم شده، تنها منتظر یک جرقه بود.اعلان تصمیم امام خمینی (ره) به بازگشت به ایران، جرقه‌ای شد که آخرین مدافعان نظام سلطنتی را به...
اگرچه دولت انگلستان به خاطر سیاستهای اروپایی خود در رویارویی با اتحاد مثلث و کوتاه کردن دست روسیه تزاری از اعمال نفوذ در دربار ایران، از جنبش مشروطیت حمایت کرده بود، ولی بی کفایتی و فساد دولتهای مشروطه و به خصوص شکست قرارداد 1919 مشهور به قرارداد وثوق الدوله موجب گردید که انگلیسها از استقرار دمکراسی در ایران به کلی مأیوس شوند و در جستجوی دیکتاتوری نظامی، مقتدر و ضد کمونیست برآیند که...
روز ششم بهمن مردم سراسر کشور منتظر ورود امام خمینی بودند. آنها در میدان آزادی و اطراف فرودگاه - برای دیدن امام - و بهشت زهرا - برای شنیدن سخنان امام - گردهم آمده بودند، اما با انتشار خبر بسته شدن فرودگاه مهرآباد توسط دولت شاپور بختیار، خشم مردم فزونی گرفت و بار دیگر تقابل نیروهای مسلح و تودههای مردم در شهرهای گوناگون آغاز شد و آن چه به جا ماند، خون بر زمین ریخته تعدادی از شهروندان بود؛ خونی که...
قوای نظامی هر کشور ستون اقتدار مردم و حکومت تلقی می شود. حکومت پهلوی با خرید انواع تسلیحات غربی، به ویژه از آمریکا، سعی در تقویت نیروی نظامی ایران داشت؛ ولی در واقعیت، غربی ها با فروش انواع سلاحهای خود با چند برابر قیمت به ایران، قصد به تاراج بردن ذخایر این ملت را داشتند و از سویی دیگر، آنها ایران را انباری از مهمات کرده بودند و در مواقع مختلف، بدون اجازه ایران، از آنها استفاده می کردند. برای...
: فاصله شعر تا شعار و شعار تا شعر،بسیار دور و بسیار نزدیک است.مسافتی که چـون طول آه کوتاه است و شاعر،از شعر تا شعار و از شعار تا شعر،چون باد مـی‌دود.اما هنوز در راه اسـت.هـرشعر خوب حتما شعار می‌شود و هرشعار بی‌پیرایه‌ای،بی‌شک به شعر پهلو می‌زند.شاید بتوان گفت شعار،شعر ناتمام است و شعر،شعار تمام‌شده. حساسیت شاعر و ناقد بر شعار و پرهیز کردن از...
با توجه به عمق و گستردگی دامنه ی انقلاب اسلامی ایران و تنوّع علل و عوامل سقوط و رژیم پهلوی و وقوع انقلاب(1)، و با عنایت به اینکه این عوامل از وجوه مختلف و متعدّد قابل بحث و پی گیری است، در این مقاله عمدتاً به وجه وابستگی رژیم به خارج در ابعاد سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی خواهیم پرداخت و به مقوله هایی چون فساد و استبداد و غیره به صورتی کوتاه و بسیار گذرا خواهیم کرد. امروزه با...
سرزمین فلسطین به لحاظ ویژگیهای مذهبی، جایگاه ممتازی نزد مردم مسلمان ایران داشته است. دولت ایران از اواخر سده 19 میلادی و در پی مهاجرت جمعی از تجار به فلسطین، اقدام به تأسیس دفتر نمایندگی در آن سرزمین کرد. این مرکز کارپردازی، نخست به مسائل اقتصادی و تجاری بازرگانان ایران رسیدگی می کرد سپس به موضوعات دیگری از جمله کمک به کاروانهای زیارتی، تبلیغاتی، فرهنگی، تهیه اطلاعات و گزارشهای منطقه ای...
ازمهم ترین حوادث بیستم دی تا پنجم بهمن، کشف اعلامیه ای است که در نگاه اول، افشاگر سخنان محمدرضا پهلوی در یک نشست سری با شماری از سران نظامی است. در این سخنان شاه از وقوع یک جنگ داخلی و رودررو قرار دادن ارتش با مردم حمایت میکند؛ این که فرصتی پدید آید تا او بتواند قدرت از دست رفته را بازیابد و بار دیگر اهرم های حکمرانی را به دست گیرد. ساواک پس از کشف این سخنرانی - که هم به صورت نوار توزیع شده بود و هم...
یکی از بارزترین صفات حکومت پهلوی را می توان وابستگی به دولتهای بیگانه و به ویژه آمریکا نام برد و به همین واسطه بنیانگذار جمهوری اسلامی، استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشور را یکی از اصول مهم انقلاب اسلامی می دانستند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اصل استقلال از چنان ارج و منزلتی برخوردار شد که همراه اصل آزادی در کنار اسلام، به عنوان اصلی تفکیک ناپذیر، به قانون اساسی جمهوری اسلامی وارد شد و حفظ...
بررسی رخدادهای یازدهم تا بیستم دیماه 1357 نشان میدهد، سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در سراشیبی محسوسی قرار گرفته است. اُفت کمّی گزارشهای ساواک موجب شد، عمده اخبار تهیه شده برای مسئولان شامل گزارشهای فرمانداری نظامی تهران و حومه، گزارشهای نوبهای اطلاعاتی اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران و گزارش نوبهای اطلاعاتی ستاد عملیاتی پلیس تهران باشد. در این دوره زمانی، تهدیدها علیه دستگاه امنیتی به حدی...
به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، مقاله حاضر، به بررسی آسیب‌شناسی انقلاب از منظر حضرت امام می‌پردازد: انقلاب اسلامی یکی انقلاب بنیادین و فراگیر بود. زیرا از یکسو دارای ایدئولوژی بوده و در تمامی عرصه‌‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، صاحب نظریه و طرح بوده و از سوی دیگر تمامی اجزاء ضروری یک انقلاب پایدار یعنی رهبری توانا، ارتباط عمیق با توده مردم، انگیزه برای براندازی رژیم...
روز 12 بهمن 1357 امام خمینی پس از سال‌ها دوری و تبعید به کشور بازگشت. ایران اسلامی شاهد بزرگترین و تاریخی‌ترین استقبال بود. حضور میلیونی مردم که صف مستقبلین را از فرودگاه تهران تا بهشت زهرا امتداد داده بود، حاکی از عشق و علاقه بی‌نظیر آنها به رهبر خویش بود. حضرت امام به هنگام خروج از فرانسه با ارسال پیامی خطاب به مردم فرانسه، ضمن اظهار تشکر از آنها خداحافظی کردند. امام خمینی پس از اقامه نماز...
1.برای جامعه‌ای که تکیه‌گاههای محدودی دارد و با فراوانی دوستان فراموش‌کار روبه روست،نگه‌داری از دسـتاوردهای بـزرگ اجـتماعی سخت است.نگه‌داشتن طعم شیرین این دست‌آوردها زیر دندان جامعه، با گذشت دهه‌ها آسان نـیست.دلسوزی می‌خواهد،اما بیشتر از آن،دوراندیشی و آینده‌نگری طلب میکند. پیروزیهایی که در برخی برهه‌ها زمـانی نصیب یک ملت...
رویدادهای دهه اول دیماه 1357 (10/10/57-1/10/57) شامل حوادث کوچک و بزرگی است که دامنه برخی از آنها تا پیروزی انقلاب کشیده شد. از آن جمله موضوع بازگشایی دانشگاهها و تعطیلی مدارس بود. دولت نظامی دوم دی را روز بازگشایی مدارس اعلام کرد. مدارس کشور تحتتأثیر اعتصابات فرهنگیان و تظاهرات هر روزه دانشآموزان گاهی باز و گاهی بسته می شد. در روزهای منتهی به دیماه مدارس در بسیاری از شهرهای بزرگ تعطیل بود. بازگشایی...
در سال 1355 هجری شمسی، ملک بزرگی توسط یک ایرانی در شهر نیویورک خریداری شد تا در آن ساختمان‌سازی شود. در آن زمان گفته شد ایرانی مذکور ملک مورد نظر را برای احداث یک مرکز بزرگ لبنیاتی خریداری کرده است. بعد گفته شد این ملک قرار است به یک مزرعه تبدیل شود که در داخل آن یک اصطبل بزرگ ساخته شود. حتی گفته شد که این پروژه توسط تعدادی از ایرانیان مقیم نیویورک خریداری شده است.گزارش متفاوت بعدی حکایت از آن...
: فصل‌نامه مـطالعات تاریخی برای آگاهی خوانندگان خود از تاریخ‌نگاری با موضوع انقلاب اسلامی‌در خارج از کشور بـا آقایان دکتر عبد الرحـیم گـواهی و دکتر علی‌اشرف مجتهد شبستری که از دیپلماتهای با سابقه ایران هستند گفت‌وگویی صورت داد. این‌مصاحبه در پاییز 1383 و در محل دفتر مطالعات سیاسی وزارت امور خارجه انجام شد. سیر گفت‌و گو در بخش اول روی موضوع تاریخ‌نگاری و...
تمرکز رویدادهای این دوره زمانی کوتاه، روی چند موضوع دور می زند. نخستین آنها اعلام عزای عمومی در بیستوهفتم آذرماه است. این روز به مناسبت بزرگداشت شهدای دو شهر اصفهان و نجفآباد از سوی امام خمینی، روحانیان و برخی احزاب، عزای عمومی اعلام شده بود. سندهای ساواک خبر میدهد، بازارها، اماکن کسب، ادارات و حتی بانکها در بیشتر شهرهای بزرگ تعطیل بودند. تظاهرات صورت گرفته در شهرها بعضاً با شهادت تعدادی از...
رویدادهای شانزدهم آذر 1357 تا بیستم همین ماه، پنج روز پرتبوتاب و تاریخی است؛ پرتبوتاب از این جهت که دهه اول ماه محرم ظرف زمانی این دوره است و مردم با شگردهای تازهای که در مبارزه با حکومت شاه پیش گرفتند، چهره تازهای به نهضت اسلامی بخشیدند؛ و تاریخی از این نظر که دو روز تاسوعا و عاشورا که بزرگترین راهپیماییهای خیابانی ایران تا آن روز شکل گرفت، در آن واقع شده است. همه چشمها به رسیدن این دو روز دوخته...
