مقالات
12 فروردین روز شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی و از مهمترین اعیاد ملی ایران است. تشکیل نظام جمهوری اسلامی در دوازدهم فروردین 1358 که در پی برگزاری رفراندوم عمومی در دو روز پیاپی دهم و یازدهم فروردین اعلام شد، مهمترین رویداد سیاسی در ایران، پس از پیروزی انقلاب در 22 بهمن 1357 محسوب می‌شود. نام «جمهوری اسلامی» که از سوی امام خمینی بر نظام سیاسی حاکم بر کشور نهاده شد نیز قابل تأمل است. این عبارت...
روز 25 شهریور 1320 رضاشاه از سلطنت کناره گیری کرد. این استعفا که تحت فشار نیروهای اشغالگر انگلیسی و روسی صورت پذیرفت زمینه به قدرت رساندن فرزندش محمدرضا و استمرار رژیم پهلوی را فراهم ساخت. در ساعات اولیه روز 25 اوت 1941، انگلیس و روس از غرب و شمال به ایران هجوم آوردند. مهاجمین از فروپاشی ارتش ایران و سقوط رژیم پوشالی رضا شاه اصلاً متعجب نشدند. ارتشِ به اصطلاح ملی ایران- که در طول بیست سال گذشته هر ساله...
: در نوشتار پیش رو سعی شده است ضمن بررسی حماسه حضور مردم ایران در شکل گیری یوم الله 12 فروردین 1358 ماهیت نظام جمهوری اسلامی ایران را بررسی کنیم . در روزهای دهم و یازدهم فروردین 1358 به فاصله کمتر از 50 روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی یک همه پرسی عمومی،در سراسر ایران برگزار شد. نتیجه این همه پرسی تاریخی در روز 12 فروردین اعلام شد که با استناد به آراء اکثریت قریب به اتفاق...
روز پنجشنبه دهم فروردین 1357 به مناسبت چهلم شهدای 29 بهمن تبریز، راهپیماییهای گسترده ای علیه رژیم شاه در سراسر کشور برگزار شد. به‌دنبال اعلام عزای عمومی از سوی امام خمینی رهبر انقلاب و آیات عظام ، بازار تهران و سایر شهرهای کشور در این روز تعطیل بود. در قسمتی از پیام امام خمینی که به مناسبت اربعین شهدای تبریز انتشار یافت آمده است: « مصیبت بزرگی را که بر برادران تبریزی ما وارد شد،...
روز چهارم بهمن 1357 حزب دمکرات کردستان ایران مجدداً با شعار خودمختاری کردستان اعلام موجودیت کرد و به دنبال آن شورای همبستگی کردستان در سقز و بانه با هدف کسب خودمختاری کردستان ایران تشکیل شد. جریان موسوم به خودمختاری‌خواهی در کردستان ایران به طور عمده به سال‌های 1324-1320 بازمی‌گردد. در این دوره، ایده سیاسی خودمختاری‌خواهی به عنوان اولین گام، ابتدا از کردستان ترکیه و عراق وارد کردستان ایران...
در چهارم مهر 1355 امام خمینی در پیامی که به مناسبت عید سعید فطر در نجف انتشار دادند ضمن مخالفت با اقدام رژیم شاه در مورد تغییر مبدأ تاریخ تصریح کردند «هدف از این اقدام تضعیف اسلام و محو اسم آن است.» امام خمینی افزودند «این تغییر از جنایات بزرگی است که در این عصر به دست این دودمان کثیف واقع شده. بر عموم ملت است که با استعمال این تاریخ جنایتکار مخالفت کنند و چون این تغییر، هتک اسلام و محو...
این بخش کتاب حاوی جزئیات بیشتر در مورد خانواده سلطنتی است. بعضی از اشخاص که در این‌جا از آنها سخن به‌میان می‌آید در متن اصلی یاد شده‌اند ولی بعضی دیگر برای اولین بار مورد بررسی قرار می‌گیرند. علاوه براین بعضی از آنها که از طریق ازدواج وارد خانواده سلطنتی شده‌اند در این‌جا مورد بررسی قرار می‌گیرند تا نکات مهم مطروحه در نوشتار که یکی از آنها اهمیت رابطه خانوادگی در رسیدن به مقام و موقعیت است...
روز 8 فروردین 1368 امام خمینی(ره) در نامه‌ای به آقای منتظری تصریح کردند که «من از ابتدا با انتخاب شما (به عنوان قائم‌مقام رهبری) مخالف بودم ولی خبرگان به این نتیجه رسیده بودند و من هم نمی‌خواستم در محدوده قانونی آنها دخالت کنم». امام روز ششم فروردین 1368 طی نامه‌ای به آقای حسینعلی منتظری، ایشان را از سمت قائم‌مقامی رهبری عزل کردند. دو روز پس از این نامه آقای منتظری از قائم‌مقامی...
در زندگی انسان‌ها وقایع بسیاری رخ می‌دهد، اما همه آنها در تاریخ ثبت نمی‌شوند. این از آن روست که در تاریخ، فقط وقایع «مهم» مورد توجه قرار می‌گیرند. اگر قید «مهم بودن» را برای وقایع جهت ثبت در تاریخ مورد توجه و دقت کافی قرار دهیم، نیک درمی‌یابیم که از میان انبوه وقایع و شمار فراوان فعالیت‌های انسانی، آنچه که بزرگ، تأثیرگذار، سرنوشت‌ساز، تعیین‌کننده، نقطه عطف،...
در بحبوحة ضرباتی که در بهار و تابستان 1355، چریک‌های فدایی را به مرز نیستی کشاند و عناصر فعالی از سازمان مجاهدین خلق نیز کشته و یا دستگیر شدند، رهبری سازمان تصمیم گرفت به یک عمل چشمگیر و مؤثر نظامی دست بزند. تحلیل بر این مبنا قرار داشت که پس از ضربات شدید وارد بر مجاهدین خلق و چریک‌های فدایی، می‌باید ـ اولاً ـ به نحوی ابراز و اعلام موجودیت مؤثر کرد و ـ ثانیاً ـ رژیم را در رویارویی پیچیده‌ای...
....انگلستان با حمله به جنگلی‌ها در پی تقویت بیش از پیش کابینه وثوق‌الدوله بود.[1] وایت در تلگرام20 مارس 1919 می‌نویسد: «این روزها خواسته‌های جدایی‌ط‌لبانه جنگلی‌ها افزایش یافته و استان گیلان عملاً مستقل است. توافقنامهای که تابستان سال گذشته میان آنها و انگلستان منعقد شد، اعتبار جنگلی‌ها را افزایش داد... انگلیسیها به این نتیجه رسیده‌اند شرایطی که منجر به...
انگیزه قیام جنبش شیخ حـسین چاه کوتاهی در سال 1333 ق در نواحی جنوبی ایران و در نزدیکی بوشهر علیه قوامی انگلیس شکل گـرفت.با اعلام حکومت مـشروطه در سـال 1906 م/1324 ق و به ثمر نشستن تلاشهای آزادیخواهان ایران طولی نکشید که استعمارگران روس و انگلیس در توافقنامهای ایران را بین خود تقسیم کردند.با نزدیک شدن جنگ جهانی اول،انگلیسیها منطق حایل را یعنی همان منطقه‌ای که این جـنبش در...
بنا بر نقل متون معتبر تاریخی، بنای اولیه مدرسه دینی طلاب مربوط به قرن ششم هجری است که با نام مدرسه آستانه مشهور بوده است. بعدها در زمان صفوی تجدید بنا شده و در نیمه نخست قرن سیزدهم بنای مدرسه فیضیه جایگزین مدرسه آستانه شد. شهر قم از دیرباز مأوی و مأمن شیعیان و مرکز علم و حدیث و فقه و فقاهت بوده است، چنانکه مقابر و زیارتگاه‌های برجای مانده از گذشته حکایت از این حقیقت دارد که این شهر به خاطر مرکزیت...
ماهنامه «پاسدار اسلام» در شماره بهمن ماه خود ، مصاحبه مفصلی دارد با آیت الله محمد رضا ناصری که از یاران و همراهان دیرین امام خمینی است و از زبان وی ، خاطرات ناگفته جالب و جذابی آورده است که هر کدام دنیایی آموزه و درس با خود دارد و شناخت خوبی از امام و شرایط آنروزهای ایران و کشورهای عربستان و عراق به دست می دهد. خاطراتی از روز حمله کوماندوهای ارتش شاه به مدرسه فیضیه با ذکر جزئیات و خاطره پخش 40...
مدرسه فیضیه از نیمه نخست قرن 13 هجری قمری جایگزین مدرسه آستانه شد و به اعتبار متون معتبر تاریخی از میانه قرن 6 هجری قمری وجود داشته و در عصر صفوی تجدید شد. فیضیه نام مدرسه علمیه‌ای در قم و محلی برای تعلیم و تربیت طلاب علوم دینی است که به دلیل نقش و اهمیت آن در تحولات حوزه علمیه و انقلاب اسلامی، زایران و مسافران علاقه زیادی به بازدید از این مرکز دارند. بنای مدرسه 4 ایوانی است و 2 طبقه با 40 حجره...
مرحوم استاد حجت الاسلام والمسلمین علی دوانی از جمله مورخینی بود که از همان سال‌های آغازین انقلاب اسلامی به جمع‌آوری اسناد و نگارش وقایع تاریخی پرداخت. کتاب یازده جلدی «نهضت روحانیون ایران» که به قلم ژرف او نگاشته شده گویای همه چیز هست. این گفت‌وگو را در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی منتشر کرده‌ایم تا هم یاد استاد دوانی را زنده کرده باشیم و هم دوره‌های نهضت روحانیون را...
برای ایران پیامد شکست در دوره دوم جنگ با دولت توسعهطلب روسیه مذاکرات صلحی به وساطت بریتانیا بود که به عقد معاهده ترکمنچای بین ایران و روسیه انجامید. در این مذاکرات صلح یکی از موضوعات مورد اختلاف طرفین موضوع حقوق ایران در دریای مازندران بود. پافشاری ایران شکست خورده در جنگ بر حقوق خود در آن دریا به شناسایی بخشی از آن از سوی سنت پترزبورگ منجر شد که در فصل هشتم معاهده ترکمنچای بدین شرح...
درآمد: حمله ماموران امنیتی شاه به مدرسه فیضیه قم حادثه‌ای است که سرآغاز نهضت اسلامی بود که به پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل جمهوری اسلامی ایران انجامید. ماموران امنیتی شاه در روز جمعه دوم فروردین 1342 مصادف با 25 شوال 1382 قمری سالروز شهادت امام جعفر صادق (ع) با برهم زدن مراسم سوگواری شهادت این امام همام ؛ به ضرب و شتم طلاب و مردم شرکت کننده در این مراسم پرداختند. پیشینه و زمینه‌های واقعه دوم...
روز سوم فروردین 1301 خورشیدی حوزه علمیه قم توسط آیت الله حاج شیخ‌عبدالکریم حائری یزدی تأسیس شد. قم از بزرگترین شهرهای مذهبی جهان تشیع به شمار می آید که از روزگاران نخست تولد تشیع در ایران به مرکزیت شیعه شهرت داشته و تا کنون نیز مرکزیت خود را در دانش و بینش اسلامی وتصمیم گیری درباره جریانات سیاسی و اجتماعی حفظ کرده است لذا تاریخ قم سابقه درخشانی در خصوص برپایی حوزه علمیه و پایگاه دینی مردم دارد...
حمله مأموران رژیم ستم‌شاهی به مدرسه فیضیه در سالروز شهادت امام صادق(ع) در سال 1342 هر چند تصویر تلخی بر خاطره انقلاب باقی گذاشت،اما سرمنشاء بسیاری از رخدادهای سیاسی شد. از این رو در سالگرد این واقعه به بررسی زمینه‌های بروز آن و خاطرات باقی مانده و تأثیر این واقعه بر نهضت امام خمینی(ره) می‌پردازیم. زمینه‌های حمله به مدرسه فیضیه در ماه‌های پایانی سال، 1341، محمدرضا شاه که سالگرد...
