مقالات
رقابتهاى دو امپراتورى بزرگ روسیة تزارى و بریتانیاى کبیر در قرن نوزدهم در آسیا، گرچه به استعمار مستقیم ایران منجر نشد اما صدمات جبران‌ناپذیرى به آن وارد ساخت. در پى گسترش مستعمرات بریتانیا در هندوستان، روسیة تزارى بخشهاى مهمى از شمال ایران را، در مواردى با همکارى دیپلماتیک مأموران محلى بریتانیا، به امپراتورى خود منضم ساخت. در موازنة سیاسى که بین رقابتهاى مستعمراتى این دو امپراتورى در دو دهة آخر...
روز نهم اردیبهشت 1368 احسان طبری، در 72 سالگی به علت ناراحتی کلیه در بیمارستان درگذشت. وی با انتشار کتاب «کژراهه» به افشای ماهیت کمونیسم و مارکسیسم در ایران پرداخت. از احسان طبری چند اثر دیگر در سالهای 1362 و 1368 منتشر شد و برخی دست‌نوشته‌های وی هنوز انتشار نیافته است. احسان طبری از نظریه پردازان و از چهره های شاخص حزب توده بود. اما وی ضمن تجلیل از مقام علمی استاد شهید مرتضی مطهری به عنوان...
: استاد محمد گلبن پژوهشگر پر تلاش و سترگ تاریخ مطبوعات هستند که بخش عمده‌ای از عمر و جوانی خود را در این راه صرف کرده اند. از جمله اقدامات قابل ستایش و فراموش نشدنی ایشان صرف هفت سال وقت برای مطالعه، بررسی و فیش برداری دوره 42 ساله روزنامه فارسی زبان حبل‌المتین چاپ کلکته هند است که حاصل آن بالغ بر حدود 9هزار عدد فیش گردیده است. با تأسف باید بگویم که هنوز این سرمایه گرانقدر در اختیار همگان قرار...
17 ژانویه 1951 ـ 27/10/29 خیلى محرمانه اطلاعات بیوگرافیک نام: غلامحسین صدیقى ملیت: ایرانى تاریخ و محل تولد: 1905، تهران شغل: استاد فلسفه دانشگاه تهران وابستگى حزبى: ندارد زبان: فرانسه مشخصات خانوادگى: وجود ندارد تحصیلات: دکتراى ادبیات، دانشگاه تهران مراحل خدمتى: 1936: نماینده ایران در کنفرانس آموزشى ژنو. 1938: سرپرست آموزش، دانشگاه تهران 1944: استاد جامعه‌شناسى دانشگاه تهران 1945: دبیرکل،...
روز 9 اردیبهشت 1286 روزنامه حبل‌المتین به مدیریت سیدحسن کاشانی در تهران منتشر شد. این روزنامه قبلاً در کلکته به مدیریت مؤیدالاسلام از مریدان سیدجمال‌الدین اسدآبادی انتشار می‌یافت. روزنامه حبل المتین از روزنامه های بسیار تاثیرگذار بر مردم ایران است که توانست نامی ماندگار از خود در تاریخ معاصر ایران بر جای بگذارد. این روزنامه توسط سید جلال الدین حسینی در کلکته منتشر می شد. از دیدگاه...
روز 17 بهمن 1363 احسان طبری با نگارش نامه‌ای به روژه گارودی استاد دانشگاه، فیلسوف ، نویسندهٔ و تئوریسین حزب کمونیست فرانسه که به اسلام گرویده بود بر بحران ایدئولوژی مارکسیسم تأکید ورزید و پیوند خود را با جهان‌بینی الهی به عنوان راه برون‌رفت بشریت از انحطاط کنونی برخاسته از تمدن غرب اعلام داشت. این نامه پس از انتشار متن خاطرات احسان طبری با عنوان «کژراهه» که متضمن افشاگری‌های بکر و...
یکی از معروف روزنامه ها قدیمی به زبان فارسی روزنامه حبل المتین است. این روزنامه که نزدیک چهل سال در خارج از ایران منتشر می شده، به مدیریت سید جلال الدین الحسینی ملقب به موید الاسلام در شهر کلکته به زبان فارسی تاسیس و شماره اول آن در تاریخ دهم جمادی الثانی 1311 هـ.ق چاپ و توزیع گردیده است. حبل المتین معمولادر 24 صفحه به قطع وزیری بزرگ با چاپ سربی در مطبعه حبل المتین طبع و هفته ای یک بار...
روز پنجم شهریور 1363 احسان طبری تئوریسین حزب منحله توده در یک برنامه تلویزیونی در رابطه با عملکرد این حزب تصریح کرد «مارکسیسم در جامعه ایران حیثیت خود را از دست داده است.» احسان طبری از برجسته‌‌ترین متفکرین مارکسیسم در جهان بود که نه تنها نظیر او در کشورهای شرقی مانند هند و اندونزی (که احزاب کمونیست دارای سابقه طولانی و فعالیت نظری هستند) مشاهده نشده، بلکه در کشورهای غربی نیز (که...
احسان طبری نظریه پرداز حزب توده، 1295 ش. در ساری متولد شد. سال 1314 فعالیت سیاسی خود را با همکاری در انتشار مجله «دنیا» آغاز کرد. در 1316 به عنوان یکی از اعضای گروه 53 نفر دستگیر وزندانی شد. پس از شهریور 1320 از مؤسسین حزب توده بود ودر همین دوران، مدتی در شرکت نفت مشغول به کار شد. پس از آن به عنوان مترجم در خبرگزاری تاس به کار پرداخت. در کنگره اول حزب توده (1323ش.) به عضویت کمیته مرکزی انتخاب شد و بعد از...
جعفرسلطان لهونی در اواخر دورة قاجار و تمام دوران سلطنت رضاشاه رئیس ایل اورامان لهون بود؛ و نقش پررنگی در تحولات سیاسی و نظامی غرب کشور داشت. مناسبات و درگیریهای او با دیگر رؤسای ایلات منطقه، روابطش با حکومت مرکزی ایران و مناسباتش با انگلیس او را در تاریخ محلی اورامان نامدار ساخته است. ایل اورامان یکی از کهنترین ایلات ایران در غرب کشور است. قلمرو این ایل که از ایلات یکجانشین بوده و مشخصات ایلی...
در طول تاریخ، و به ویژه پس از تأسیس سلسله صفویه، با توجه به تهدید استقلال و تمامیت ارضی کشور از سوی دولتهای همسایه، تقویت بنیه دفاعی کشور مهمترین رکن تصمیم‌گیریها و سیاستگزاریهای دولتهای ایران بوده است. پس از شکست ایران از روسیه در عهد فتحعلی شاه قاجار، نیاز به بازسازی قوای دفاعی هم از نظر سازماندهی و ساختار و هم از نظر تأمین تجهیزات و تسلیحات جدید و پیشرفته، بیش از پیش احساس گردید. چون برآورده...
چند ماه قبل از وقوع کودتا اسدالله علم به دستور مصدق به بیرجند تبعید شده بود. در این دوره چند ماهه تا سقوط مصدق اسدالله علم با بهره گیری از کمک طرفداران محلی خود اقدامات گسترده ای را علیه دولت مصدق و طرفداران و کارگزاران وی در بخشهای شرقی کشور ترتیب داد. از هنگام تبعید، اسدالله علم از برخی امکانات پیشین محروم شده بود. از جمله اینکه صرف دور بودن از مرکز کشور او را از دسترسی مستقیم به عاملان اصلی...
فضل‌الله زاهدی سال 1272 در شروین همدان متولد شد. او فرزند ابوالحسن بصیر دیوان از ملاکان همدان بود ولذا ، برای فضل‌الله املاک زیادی به ارث گذارد. فضل‌الله بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در مدارس مظفری و آلیانس، سال 1294 وارد مدرسه افسری قزاق شد و در سال 1295 با درجه ستوان سومی فارغ‌التحصیل شد و در اردیبهشت 1297 به درجه سروانی رسید. وی در واقعه جنگل و سرکوب آن توسط قوای رضا خان نقش داشت...
اسدالله علم (1299 ـ 1357 ش) بعد از سقوط کابینه رزم‌آرا در حالی که از سوی شاه به سرپرستی املاک و مستغلات پهلوی منصوب شده بود، به دنبال تشنجاتی که بین دربار و حکومت ملی دکتر مصدق پیش آمد، همواره در کنار شاه باقی ماند و از هرگونه تلاش جهت سقوط دکتر مصدق از نخست‌وزیری باز نایستاد. علم در دوران چند روزه دولت قوام‌السلطنه، که به دنبال استعفای مصدق‌در 25 تیر 1331/1952م پیش آمد، قوام‌السل...
رژیم شاه پیش از اشغال فلسطین در مهاجرت جهودها به آن سرزمین همکاری نزدیک و تنگاتنگی با «آژانس یهود» داشت. وقتی فلسطین اشغال شد، رژیم صهیونیستی اعلام موجودیت کرد، رژیم شاه پس از ترکیه دومین کشور اسلامی بودکه بی‌درنگ آن رژیم نامشروع را به رسمیت شناخت و با «اسرائیل» داد و ستد همه‌جانبه برقرار کرد. ملت ایران در برابر این خیانت رژیم شاه سخت به خشم آمدند، به ویژه آنگاه که دریافتند دولت...
با عقد قرارداد بین بختیاریها و دارسی در نوامبر 1905 که بر اساس آن شرکت انگلیسی دارسی مجاز به فعالیتهای نفتی در بخشهای غربی کشور میشد، جان ریچارد پریس ــ کنسول انگلیس در اصفهان ــ بسیار میکوشید تا بختیاریها را به ترک تقاضاهای خود مبنی بر سهم بیشتری از سهام شرکتهای فعال برای اکتشاف نفت در قلمرو بختیاری قانع سازد، طی گزارشی به هاردینگ ــ وزیرمختار وقت انگلیس در تهران ــ نکاتی را پیرامون مواضع خوانین و...
به دنبال حمله روزنامه‌ها زمینه برای لغو امتیاز دارسی و جایگزینی آن با قرارداد دیگری که به نفع شرکت نفت انگلیس و ایران بود فراهم آمد. دو مسئله موجب بروز بحران شده بود. اول مسئله مالیات بر درآمد؛ و دوم کاهش شدید حق‌الامتیازی که برای سال 1931 پرداخت شد. در سال 1930 اولین قانون مالیات بر درآمد در ایران به مورد اجرا درآمد؛ ولی شرکت نفت انگلیس و ایران با ادعای معافیت از پرداخت هر گونه مالیات...
حکومت پهلوی با کنترل و مراقبت چند جانبه‌ی خود نتوانست مانع کارآیی مسجد گردد، حکومت پهلوی با کنترل و مراقبت چند جانبه‌ی خود نتوانست مانع کارآیی مسجد گردد، لذا مسجد در نقش بازیافته‌ی خود ظهور کرد و به پایگاه انقلاب و مرکز نشر تعالیم اسلامی مبدل شد. مسجد به محل وحدت نیروهای انقلابی تبدیل شد و اضافه بر این که مسجد، کانون حمایت از مردم مظلوم فلسطین نیز بود، آیت الله طالقانی در اقدامی...
میرزا حسن خان مستوفی موسوم به «مستوفی الممالک» از نخست وزیران مشهور عصر قاجار در 1251 هجری شمسی در تهران متولد شد. پدر او میرزا یوسف آشتیانی سالها وزیر مالیه و مدتی نیز صدر اعظم دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. به همین دلیل مستوفی از سنین نوجوانی در دربار شاه رفت و آمد داشت و در سالهای بعد توانست کارمند دفتری ناصرالدین شاه شود. شاه به دلیل اعتمادی که به میرزا یوسف داشت، مستوفی 12 ساله را پس از مرگ...
: دراینجا بخش نهم از سلسله مطالبی را که عینا ازکتاب آژانس اطلاعات مرکزی (سیا) ، اداره اطلاعات دفتر تحقیقات سیاسی فوریه 1976، ترجمه شده است،ملاحظه می کنید.این کتاب در سالهای دهه پنجاه خورشیدی به عنوان راهنما در اختیار دیپلماتهای اعزامی به ایران قرار داده می شد. متن اصلی کتاب در مجموعه اسناد بدست آمده در لانه جاسوسی آمریکا در تهران موجود است. بدلیل اهمیت مطالب مطرح شده که منعکس کننده دیدگاه...
