مقالات
جنگ جهانى اول در ژوئیه سال 1914/ شعبان1332ق آغاز شد. دولت ایران چهار ماه بعد در برابر متفقین و متحدین اعلام بیطرفى کرد. وضعیت سرزمین بختیارى با شروع جنگ پیچیده‌تر از قبل شد؛ زیرا عوامل متعددى در پیچیدگى اوضاع نقش داشتند. برخى از این عوامل درونى و برخى دیگر جزو عوامل خارجى به حساب مى‌آیند. مهمترین عوامل داخلى مؤثر بر اوضاع سرزمین بختیارى عبارت بودند از: 1. اختلاف بین طوایف بختیارى و...
روز 27 مرداد 1356 «جشن هنر شیراز» مانند سالهای گذشته طی مراسمی با حضور فرح پهلوی افتتاح شد.(1) هدف از برگزاری این جشن که همه ساله برای اجرای مجدد آن سعی و کوشش به عمل آمد، استحاله فرهنگی اسلامی مردم و باز کردن راه نفوذ فرهنگ غرب به داخل کشور بود. کسانی که به عنوان هنرمند از آمریکا و کشورهای اروپایی برای شرکت در جشن هنر شیراز به ایران دعوت شده بودند، شامل رقاصه‌ها، فاحشه‌ها، موسیقی‌دانان،...
شخصِ شاه، خود بیش از هر فرد دیگری از ماهیت و ابعاد اقدامش در صرفنظرکردن از حق حاکمیت ایران بر بحرین، آگاه بود. وی در ۲۰ بهمن ماه ۱۳۴۸ به طور خصوصی به امیراسدالله علم می‌گوید:«بین خودمان باشد، به نظر تو در ادامه حل مسأله بحرین، آیا ما به مملکت‌مان خیانت می‌کنیم؟ یا آن‌طور که بسیاری کسان در اقصی نقاط جهان گفته‌اند، در مرز به‌دست‌آوردن موفقیت بزرگی هستیم و منطقه را از...
در ۱۴ دی‌ماه ۱۳۴۷ محمدرضاشاه پهلوی در ضمن سفری به هند در مصاحبه‌ای مطبوعاتی با مجله بیلتز در دهلی نو برای نخستین‌بار از حق حاکمیت ایران بر بحرین صرف نظر کرد، شاه در این مصاحبه گفت:«این اولین‌بار است که من رسماً درباره این مسأله سخن می‌گویم و دقیقاً به سؤالاتی در این زمینه پاسخ می‌دهم. این جزیره[=بحرین] صدوپنجاه سال پیش توسط انگلیس‌ها از وطن ما جدا شده و انگلیس‌ها یک امپراتوری با یک سیاست...
روز 12 مرداد 1330 «استوکس» وزیر مشاور انگلستان و فرستاده ویژه دربار لندن، در رأس هیأتی از مقامات بلندپایه کشورش برای گفت و گو با دکتر محمد مصدق نخست‌وزیر و آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی راجع به حل اختلافات دو کشور وارد تهران شد. ورود هیأت در شرایطی بود که حدود 6 ماه از تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در ایران می‌گذشت. قانونی که خلع ید انگلیس از منابع نفت کشورمان را دنبال می‌‌کرد و تصویب آن، خشم...
روز 8 آذر 1290 دولت روسیه با تعیین یک ضرب‌الاجل 48 ساعته خواستار اخراج مورگان شوستر آمریکایی از ایران شد. این درخواست در همین روز متعاقب موضع قاطع مرحوم سیدحسن مدرس، از سوی نمایندگان مجلس شورای ملی رد شد. بدون تردید مورگان شوستر- که برای اصلاح مالیه آمده بود اما عملاً خود را درگیر مسائل داخلی ایران کرد- نقش بسیار مهمی در بحرانهای مشروطه دوم داشت. چند روز پس از ورود شوستر به ایران، وی با...
روزنامه ایران: پس از انقلاب اسلامی ایران شرایط پرتلاطمی در کشور رقم خورد که منجر به ایجاد و فعالیت ده‌ها گروه با آرمان‌ها و انگیزه‌های مختلف شد. شرایطی که صدها نشریه متعلق به گروه‌های سیاسی متفاوت و متعارض منتشر می‌شد؛ حتی برخی از آنها به صراحت از سرنگونی حکومت برآمده از انقلاب سخن می‌گفتند. محمود نادری، نویسنده و پژوهشگر ایرانی سالهای طولانی در خصوص این وضعیت مطالعه کرده و ثمره...
روزنامه ایران: در روزهای اخیر برخی جریان‌های رسانه‌ای معاند سعی کردند به تصویرسازی نادرست از اتفاقات مرتبط با بهائیان بپردازند. تصویرسازی‌هایی که با هدف تحریف واقعیت صورت می گیرد و محور اصلی آنها غیرسیاسی نشان دادن تشکیلات بهائی است. برای اینکه بدانیم چرا بهائیت یک سازمان آن هم از نوع سیاسی است باید با ویژگی‌ها و مختصات این تشکیلات آشنا شویم. در این باره واقعیت‌هایی هست که هر ناظر و...
: متن زیر مقاله‌ای تحلیلی در مورد علل و ریشه‌های عملیات به اصطلاح «فروغ جاویدان» از سوی سازمان مجاهدین خلق می‌باشد، که در روزنامه کیهان مورخه 16 مردادماه 1367 به چاپ رسیده است. ***** گزارش‌های دریافت شده پیرامون اقدام مشترک نیروهای نظامی سازمان منافقین و ارتش عراق در نفوذ به خاک ایران در منطقه اسلام‌آباد، حکایت از آن دارند که این گروه در یک طرح ریزی زمان بندی شده قصد ورود به شهرهای...
روزنامه تایمز در 20 آگوست 1921، مطلبی را از یک «گزارشگر ویژه در خاورمیانه» تحت عنوان «تنفر از انگلیس سراسر ایران را فرا گرفته است. مطبوعات ناراضی، به سر حد انفجار رسیده‌اند»، به چاپ رساند. بوتلر رایت (Butler Wright) بریده مربوط به این قسمت از روزنامه تایمز را ضمیمه نامه خود کرده و از «عدم محبوبیت بریتانیا در تهران خبر می‌دهد» و می‌افزاید: «نارضایتی مردم ایران از بریتانیا بسیار افزایش...
: آیت‌الله دکتر بهشتی رئیس دیوان‌عالی کشور در تاریخ 6 اسفند 1359، در یکی از نشست‌های خبری خود در جمع خبرنگاران حضور یافته و به سؤالات آنها در زمینه‌های گوناگون از جمله سازوکارهای دستگاه قضایی، نحوه آزادسازی چهار نفر تبعه انگلیسی بازداشت شده، مسأله «چماق‌داری»، مقابله با «گران‌فروشی»، و «لایحه قصاص» پاسخ داد، که متن سؤالات خبرنگاران و پاسخ آن به حضورتان تقدیم...
کرمیت روزولت از طراحان کودتای 28 مرداد تهران در 1916 در بوئنوس آیرس به دنیا آمد. او که نوه تئودور روزولت بیست و ششمین رئیس‌جمهور امریکا بود، تحصیلاتش را در دانشگاه هاروارد با درجه دکترا به پایان رساند و سپس به عنوان دانشیار تاریخ به تدریس پرداخت. به گفته کرمیت، رساله پایان نامه تحصیلی او درباره «فنون تبلیغات در جنگ داخلی انگلیس» بود و به همین سبب او با راههای مقابله به بحرانهای داخلی کشورها...
رضاشاه، از همان ابتدای سلطنت و بلکه پیش از آن در جریان انتخابات مجلس پنجم، با دخالت در امر انتخابات، مجلس وفادار و مطیع فرامین خود پدید آورد که همچون مهر لاستیکی و ابزاری بیاراده به ارادۀ شاه وجه قانونی داد. با تأسیس ارتش مدرن و با ایجاد مؤسسات مالی جدید، سلطه حکومت بر منابع عمده قدرت برقرار شد. عدم اجرای قانون اساسی با دخالت گسترده حکومت در انتخابات مجلس و دستچین کردن نمایندگان از بین هواداران...
عصر روز 15 خرداد 1354، طلاب حوزه عـلمیه قـم بـه مناسبت سالگرد قیام خونین پانزده خرداد 1342 در مجلس یادبودی شرکت کردند که در مدرسه فیضیه تشکیل شده بـود.این مجلس، مبدل به تظاهرات گردید و شعارهایی چون:«درود بر خمینی»،«خمینی،خدانگهدار تـو/ بمیرد،بمیرد دشمن خـوانخوار تـو»در فضای مدرسه طنین افکند.مأموران ساواک و شهربانی،که از قبل پیش‌بینی چنین واقعه‌ای را می‌نمودند و-چنان‌که...
مطلب حاضر فصل چهارم از کتاب "The Bridge to Victory and A Land of Famine" است که با عنوان «پل پیروزی و سرزمین قحطی» در دست ترجمه می‌باشد. این کتاب به بررسی نقش ایران در پیروزی متفقین بر ارتش آلمان نازی می‌پردازد. همچنین موضوع بروز قحطی و گرسنگی در میان مردم ایران در نتیجه غارت منابع کشاورزی و مصادره ابزارآلات تولید مردم توسط اشغاگران انگلیسی و روسی در بعد از شهریور 1320 با اتکاء به اسناد بدست آمده از...
- در رابطه با قیام خونین ۱۵ خرداد بفرمایید که چه نقطه عطفی در آن می‌بینید؟ * مردم ایران در طول یک قرن اخیر قیام‌های متعددی داشته‌اند که برخی از این قیام‌ها خیلی گسترده بوده ودر سطح کل کشور، از قبیل نهضت تنباکو، قیام مشروطیت، نهضت ملی کردن صنعت نفت و نهضت عمومی مردم از سال ۴۱ به رهبری روحانیت که به حادثه ۱۵ خرداد انجامید. پانزده خرداد در میان این جریانها ویژگی‌هایی داشت و مهمترین این...
در تابستان 1382، طـرح ثـبت وقـایع پانزده خرداد 1342 در ورامین و پیشوا پیشنهاد شد. کار از پیشوا شروع شد؛ شهری در 45 کیلومتری شرق تهران؛شـهری مذهبی با آدمهای سختکوش. بارگاه امام‌زاده جعفر بن موسی الکاظم نیز در این شـهر واقع شده است. ابـتدا از آقـای حسین جنیدی جعفری،استاد دانشگاه و مراکز تربیت معلم،راهنمایی گرفتیم. جنیدی از اهالی همان منطقه است. او حاج تقی علایی را معرفی کرد و از...
ایـن مقاله می‌کوشد واکنش رسانه‌های خارجی اعم‌از خبرگزاریها و مطبوعات را نسبت به قیام پانزده خرداد بررسی و دیـدگاههای آنها را تجزیه و تحلیل کند .چرا که بررسی واکنشهای رسانه‌های خارجی تاکنون به‌طور مـستقل مدنظر قرار نگرفته؛بـویژه بـا اتکا به اسناد،مدارک و منابعی که برای نخستین بار مورد استفاده قرار گرفته‌اند. معمول آن است که رسانه‌ها بیانگر دیدگاههای سیاسی دولتمردان و سیاستمداران...
روز چهارشنبه 15 خرداد 1342، برابر با 12 محرم 1383، حوادثی در تهران و چند شهر دیـگر کشور پدید آمد که از یک سو نقطه تلاقی جریانها و حرکتهای چند ساله اخـیر به شمار می‌آید و از سـوی دیـگر نقطه عطفی برای انقلاب اسلامی که در بهمن 1357 به پیروزی رسید. درباره این روز و قیام پانزده خرداد مقاله‌ها و کتابهای متعددی به چاپ رسیده، پیش‌زمینه‌ها،چگونگی شکل‌گیری و علل و عوامل آن به بحث و بررسی گذاشته شـده است....
انقلاب اسلامی ایران یکی از موضوعات زنده پژوهشی در زمینه تاریخ معاصر است و به تبع آن، قیام 15 خرداد 1342 که نقطه آغاز این حرکت است، در خور تحقیق و ارزیابی است. پژوهش زیر تلاشی است برای شناسایی منابعی که به قیام 15 خرداد پرداخته‌اند. مرکز اسناد انقلاب اسلامی در 1375 کتابشناسی پانزده خرداد را منتشر کرد. قریب یک دهه بعد در ۱۳۸۴ مقاله‌ای تکمیلی در فصلنامه مطالعات تاریخی منتشر شد که منابع منتشره...
