مقالات
چهارمین فرزند خانواده سیدجواد، در آستانه گشودن چشم به جهان بود. بانو خدیجه، نگران از دو نوزاد از دست داده خود، با قلبی پر از نجوا و نیاز به بار امانت خود می‌اندیشید. دردِ درگذشت نوزاد اول، آقارضا، با بقای آقامحمد، که اینک سه سال و نیم داشت، درمان شد. آیا رنج عمر بربسته نوزاد سوم این بار دوا می‌شود؟ امید، درهای خود را به روی او گشوده بود. سحر چون خسرو خاور علم بر کوهساران زد به...
از زمان فروپاشی عثمانی و شکل‌گیری دولت عراق در غرب ایران، سیاست‌های متخذه از سوی دولتمردان آن کشور همواره به عنوان منبع تهدید علیه امنیت ملی ایران به شمار آمده و این کشور به ندرت روابطی دوستانه با ایران داشته است. اختلافات ارضی و مرزی به همراه مسائل مذهبی همچون تبعیض علیه شیعیان در عراق و مسائل قومی و نژادی همانند مناقشه عرب و عجم، حضور اکراد در دو سوی مرزهای ایران و عراق به همراه خوی...
قطع رابطه سیاسی ایالات متحده امریکا با جمهوری اسلامی ایران، پس از فراز و نشیب های بسیار در روابط دو کشور، و بعد از گذشت بیش از یک قرن و نیم – از زمان سلطنت محمدشاه قاجار در سال 1299 هجری قمری تا سقوط حکومت محمدرضا شاه پهلوی در سال 1357 شمسی که در فروردین 1359 شمسی به وقوع پیوست، در واقع به ارتباط استعماری امریکا با ایران پایان بخشید. اصولاً ارتباط...
درباره سابقه تاریخی حرم مطهر، مورخان و نویسندگان اقوال بسیار نقل کرده اند، برخی از تاریخ نویسان بر این عقیده اند که بقعه مبارکه حضرت رضاعلیه السلام پس از وقایع و حوادث مهم خراسان که در طول قرن‌ها به وجود آمد، در معرض تحولاتی قرار گرفت و به واسطه تاخت و تاز اقوام مختلف و لشکرکشی ها به سرزمین خراسان، مانند تهاجم های سبکتکین و غزهای ترکمان و مغول‌ها بارها به...
وقتی در 25 شهریور 1320، حکومت مملو از اختناق رضاشاه سقوط کرد، به تدریج این گمان به وجود آمد که با رفتن او دوران ارعاب و اختناق سیاسی ـ اجتماعی به سر آمده و نظام مشروطه حیاتی دیگر یافته است.ولی محمدرضا شاه جوان، از اواسط دهة 1320، نشان داد که او نیز همانند پدرش، شیوة دمکراتیک حکومت را برنمی‌تابد و تمایل دارد در میان مجموعة اجزای حاکمیت، رفیع‌ترین جایگاه را به خود اختصاص دهد. برمبنای همین تفکر بود که...
روز 21 اسفند سالروز اعلام تحریم حزب رستاخیز از سوی امام خمینی است . حزب رستاخیز پس از تاسیس ، با استقبال مردمی روبرو نشد و شمار کسانی که بنا به مصالح شخصی و اجتماعی و نیز سیاسی و امنیتی ناچار به ثبت نام در حزب شدند از دو تا سه میلیون فراتر نرفت. بعضی از مخالفان رژیم هم به انحأ گوناگون پیروان خود را از عضویت در حزب منع کردند. امام خمینی در صدر تمام کسانی قرار داشت که حکم به تحریم عضویت در حزب رستاخیز...
انقلاب اسلامی با حضور گسترده مردم و رهبری روحانیت و در راس آنها امام خمینی توانست در بهمن 1357 به پیروزی نهایی برسد. گرچه این پیروزی حاصل مبارزات سیاسی بود که از نهضت سالهای 1341 به بعد آغاز شده بود، اما در این مسیر، نه مبارزه مسلحانه و نه مبارزه حزبی و پارلمانی، بلکه حضور عامه مردم در متن مبارزه علیه رژیم ستم شاهی در خیابانها تحت هدایت و زعامت امام خمینی به نتیجه رسید. این حرکت برق آسا در ظرف کمتر از...
کشف حجاب در ایران پدیده‌ای ناشی از آشنایی با غرب و تجدد‌خواهی افرادی است که افکار و زندگی غربی راتجربه کرده بودند. در حالی که نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در دربار ناصر‌الدین شاه قاجار و سپس در محافل روشنفکری مشاهده نمود، رسمیت یافتن آن به دوره دیکتاتوری رضا شاه پهلوی باز می‌گردد. رضاخان که پیش از رسیدن به مقام پادشاهی خود را فردی دیندار و پای‌بند به اصول مذهب نشان...
در نخستین روزهای دی ماه سال ۱۳۰۷ هجری شمسی قانون لباسهای متحدالشکل در مجلس شورای ملی به تصویب رسید. در پی این مصوبه پوشیدن کت و شلوار با کراوات و کلاه فرنگی برای مردان الزامی شد . سپس عده ای از دولتمردان و درباریان به اتفاق همسرانشان به هیبت غربی و به صورت بدحجاب یا بی حجاب در مجامع حکومتی و معابر عمومی ظاهر شدند . به همین دلیل از قانون لباسهای متحد الشکل به عنوان اولین گام عملی حکومت...
جیمی کارتر رئیس جمهور امریکا در شامگاه ۱۸ فروردین ۱۳۵۹ طی دستوری قطع روابط سیاسی و بازرگانی با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد. این دستور که 5 ماه پس از تصرف سفارت امریکا در تهران به وقوع پیوست عکس‌العمل جدید دولت آن کشور در برابر گروگانگیری دیپلماتهای امریکایی در ایران بود. کارتر پیش از قطع رابطه با ایران، چند مرحله اقدامات سیاسی و اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران به عمل آورده...
روز 19 اردیبهشت 1306 ش . وزارت خارجه ایران در اعلامیه‌ای لغو کاپیتولاسیون در ایران را اعلام کرد. این اعلامیه یک سال پس از تاجگذاری رضاشاه انتشار یافت و یک سال پس از انتشار، کلیه عهدنامه‌ها و قراردادهایی که دردوران قاجار، امتیازاتی را برای دولت‌های خارجی درنظر گرفته بود، باطل اعلام شد. با این همه، ابلاغیه‌هایی از طرف وزارت امور خارجه جدید به بعضی سفارتخانه‌های اروپایی، از جمله انگلستان،...
امام خمینی (ره) در روز 16 مرداد سال 1358 مصادف با سیزدهم رمضان 1399 همزمان با شروع دور تازه‌ای از جنایات بی‌رحمانه رژیم اشغالگر صهیونیستی در لبنان طی پیامی، روز جمعه آخر ماه مبارک رمضان را به عنوان «روز جهانی قدس» تعیین کردند و عموم مسلمین جهان را به همبستگی اسلامی در این روز بزرگ فراخواندند.متن پیام امام خمینی (ره) به این شرح است:بسم‌الله الرحمن الرحیممن در طی سالیان دراز،خطر اسرائیل غاصب را گوشزد...
جشن هنر شیراز، به مراسم مستهجنی است که رژیم پهلوی دوم در 10 سال پایانی عمر سیاسی خود در شهر شیراز برگزار کرد. این جشن از القائات فکری غرب بود که در داخل کشور به نام فرح پهلوی برگزار شد. در نیمه اول سال 1346 و زمانی که دولت ایران خود را برای برگزاری جشن پرهزینه تاجگذاری شاه آماده می‌کرد، برنامه جشن هنر شیراز در دستور کار قرار گرفت. در پی این تصمیم هیأت امنائی مرکب از 30 نفر از مقامات بلندپایه کشور...
اقدام مشترک شوروی و انگلستان در اشغال نظامی خاک ایران در شهریور 1320، رویدادی بود که حمایت آمریکا را نیز به دنبال داشت. زیرا اگرچه آمریکائیها در شروع این حمله مشارکتی نداشتند ولی راجع به این حادثه از پیش با آنان رایزنی شده بود و جبهه «متفقین» در مورد ایران نیز اتفاق نظر خودرا کاملاً حفظ کرده بودند. دولتمردان آمریکائی ابتدا تبلیغات روسیه و انگلیس در مورد حضور کارشناسان و تکنسین‌های آلمانی...
یکی از مشکلات دامنگیر ایران پس از مشروطیت، بحران مالی و اقتصادی بود. هرج‌ومرج و ناامنی بازرگانی، بر‌هم‌خوردگی معیشت سنتی ایرانیان، روی‌آوردن به زندگی شهری و نیز مشکلات ناشی از جنگ جهانی اول و حضور و رقابت قدرتهای اروپایی، عرصه را به‌قدری برای دولت و ملت ایران تنگ نمود که دولت به تکاپو برای استقراض افتاد. ماجرای اعطای وام از سوی روسیه و انگلیس، حکایتهای مفصل و جالبی از تاریخ معاصر ما را...
از مجموعه 8 قطعنامه منتشره از سوی شورای امنیت سازمان ملل راجع به جنگ تحمیلی، قطعنامه 540، چهارمین مورد آن به شمار می‌رود. 1 این قطعنامه با وجود آن که در پی اعزام گروه حقیقت‌یاب سازمان ملل برای بررسی آثار حملات توپخانه‌ای عراق به مناطق مسکونی ایران و تهیه گزارش مستند و ارائه آن به شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفت، 2 نکته تازه‌ای در برنداشت و تکرار قطعنامه‌های پیشین این شورا بود. علاوه بر این،...
21 تیر 1361 شورای امنیت سازمان ملل در پی پیروزی‌های نظامی جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی و برای متوقف ساختن این روند، قطعنامه 514 را منتشر کرد.این قطعنامه که دومین قطعنامه شورای امنیت از مجموع 7 قطعنامه منتشره این شورا درباره جنگ بود، زمانی به تصویب رسید که 2 سال از جنگ می‌گذشت و در این مدت نیروهای ایران محاصره آبادان را شکسته (عملیات ثامن الائمه ـ آذر 1360) سایتهای استراتژیک منطقه دزفول و اراضی اشغالی...
حوادث خرداد 1360 و شورش و قانون گریزی و آشوب طلبی بنی صدر و هوادارانش از جمله رویدادهای تلخ اجتماعی در نخستین سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود . این حوادث که ناشی از فاصله گرفتن تدریجی بنی صدر از رهبری انقلاب و اتحاد مرحله به مرحله وی با مخالفین و معاندین نظام بود بحث عدم کفایت سیاسی و برکناری وی توسط مجلس ، اعلام جنگ مسلحانه مجاهدین خلق در برابر نظام جمهوری اسلامی ، فتنه انگیزی و بلواهای...
روز 30 خرداد 1360، بررسی طرح عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر در مجلس شورای اسلامی آغاز شد. در این روز دست کم 15 نفر از نمایندگان ز حضور در مجلس خودداری کردند که برخی از شناخته شده‌ترین آنها عبارت بودند از: مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، یدالله سحابی، احمد سلامتیان، احمد صدر حاج سیدجوادی، احمد غضنفرپور، محمد مجتهد شبستری و هاشم صباغیان.روز 31 خرداد نیز بررسی طرح عدم کفایت رئیس‌جمهور در مجلس ادامه یافت و در جلسه...
روز ۲۰ خرداد ۱۳۶۰ روز عزل ابوالحسن بنی صدر از مقام فرماندهی کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران توسط امام خمینی است. این حادثه ۱۰ روز قبل از تصویب لایحه عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر از منصب ریاست جمهوری به وقوع پیوست . این دو حکم در حقیقت توانست به حیات سیاسی، پرتشنج و ماجراجویانه اولین رئیس جمهور ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی خاتمه دهد. پس از این دو رویداد بود که بنی صدر با مسعود...
