09 شهریور 1400

دستور کار اسرائیل برای تخریب امام موسی صدر توسط ساواک

برگرفته از اسناد ساواک


محمد علی مهتدی

دستور کار اسرائیل برای تخریب امام موسی صدر توسط ساواک

  امام موسی صدر، پرونده قطوری در ساواک داشته که اغلب شامل رصد و گزارش اقدامات وی بوده است. اما در برخی اسناد شاهد دستوراتی برای اقدام ساواک درباره او هستیم. از آن جمله اسناد زیر است. 

خلاصه اسناد این است که در مرداد ماه 1349 ساواک تصمیم می گیرد تبلیغاتی علیه امام موسی صدر از طریق نشر مقالاتی در لبنان، کویت و اردن انجام دهد. اما ایستگاه های ساواک در هر سه کشور به دلیل محبوبیت و موقعیت سیاسی اجتماعی امام موسی صدر این کاررا بی نتیجه می دانند و تاکید می کنند که هیچ روزنامه ای نشر این مقالات را نخواهد پذیرفت. قرار بر این می شود که از شخص نصیری رئیس ساواک کسب تکلیف شود که وی شفاهی می گوید در مقالات صرفا به این نکته اشاره شود که موسی صدر به امور سیاسی بیشتر علاقه مند است تا امور دینی.

ظاهرا علت این تصمیم این است که امام صدر، پس از وفات مرحوم آیة الله سید محسن حکیم، بطور رسمی آیة الله خوئی را به عنوان مرجع عالی شیعه معرفی می کند و دستور اولیه ساواک این است که تبلیغاتی علیه هر دو یعنی امام موسی صدر و آیة الله خوئی انجام شود ولی در مکاتبات بعدی فقط تاکید روی حمله به امام صدر است.

علت چیست و چرا ساواک چنین تصمیمی می گیرد و چه کسی اولین بار چنین چیزی را از ساواک می خواهد که موضوع وارد مکاتبات بین اداره دوم و اداره سوم می شود و به رغم اثبات بی نتیجه بودن این تبلیغات و کشیده شدن تصمیمگیری به شخص نصیری باز هم ساواک خود را ناچار به انجام این تصمیم می بیند ؟

به نظر نمی رسد که اعلام مرجعیت آیة الله خوئی علت این تصمیم باشد مگر اینکه فرض کنیم پس از آیة الله حکیم که عرب بود حالا یک  روحانی ایرانی مقیم نجف به مرجعیت رسیده که زیر نفوذ شاه ایران نیست که البته چنین فرضی بسیار ضعیف می نماید.

توجه کنیم که کلید این ماجرا را اداره دوم زده که مسئول روابط و فعالیت های خارجی است ولذا می توان حدس زد که یک طرف خارجی چنین درخواستی از ساواک کرده که اداره دوم خود را موظف به انجام آن از طریق مکاتبه با اداره سوم دانسته و نیز آن طرف خارجی آنقدر قوی و مؤثر بوده که حتی رئیس ساواک نیز نتوانسته آن را وتو کند و صرفا محور خاصی را برای تبلیغات علیه امام موسی صدر انتخاب کرده است.

بررسی وقایع آن روزگاران نشان می دهد که این طرف خارجی که اداره دوم از آن با عدد رمز 212 یاد می کند کسی نیست جز اسرائیل که ساواک را ایجاد و آموزش داده است. و لی چرا اسرائیل؟ باید مروری به وقایع چند ماه قبل از مرداد 1349 داشنه باشیم.

مرداد 1349 برابر است با اواخر ژوئیه 1970 میلادی. مروری به تحولات نیمه اول سال 1970 نشان می دهد که موقعیت و اقدامات امام موسی صدر باعث هراس اسرائیل شده است. فهرستی از این اقدامات:

  • تاسیس مجلس شیعی در لبنان و انتخاب امام به عنوان رئیس مجلس.
  • سفر امام به کویت و سپس به قاهره و استقبال پرشکوه از ایشان در هر دو کشور.
  • ملاقات سه ساعته امام با جمال عبدالناصر در منزل شخصی اش و تاثیر پذیری شدید عبدالناصر از امام صدر. نماز جمعه الازهر به امامت امام صدر که محبوبیت شدیدی برای امام در الازهر پدید آورد بطوریکه نمازگزاران عبای امام را به قصد تبرکی تکه تکه کردند، رفتن امام به سوئز و سخنرانی برای ارتش مصر و تشویق آنان به جهاد برای فلسطین و ...
  • بازگشت به بیروت و استقبال بی سابقه از ایشان با شرکت صدها هزار نفر در فرودگاه.
  • حمله اسرائیل به روستاهای جنوب لبنان و اعلام تصمیم امام به مسلح کردن مردم جنوب برای مقاومت در برابر اسرائیل و تبدیل این درخواست به تلاشی روزمره در برابر دولت لبنان. جلسات، مصاحبه ها، بیانیه های فراوان و سرانجام درخواست اعتصاب عمومی که برای اولین بار سراسر لبنان شامل همه فرقه های دینی و مذهبی دعوت امام را پذیرفته و دست به اعتصاب عمومی زدند.

بدیهی است که ظهور چنین شخصیتی در لبنان برای طرح ها و نقشه های اسرائیل خطرناک است و این رژیم را نگران می کند و به فکر تبلیغات علیه وی می اندازد.

اواخر ژوئیه 1970 زمانی است که سرلشکر منصور قدر که ارتباطات گسترده ای با موساد دارد در عمّان (اردن) است و برای جنگ بین ارتش اردن و سازمان های فلسطینی برنامه ریزی می کند که در نهایت به حوادث سپتامبر سیاه و اخراج سازمان های فلسطینی از اردن به لبنان می شود.

توجه به مجموعه این رویدادها در نیمه اول سال 1970 تردیدی باقی نمیگذارد که در خواست انجام تبلیغات علیه امام صدر از سوی موساد اسرائیل بوده چرا که امام صدر یک ایرانی است و ایران حق دارد علیه یکی از اتباع خود اقدام کند.

به همین دلیل است که ساواک به رغم آنکه ایسستگاه های بیروت، عَمّان و کویت این کار را بی نتیجه دانسته اند نتوانسته آن را رها کند هر چند عملا هم نتوانسته مقالات مورد نظر را تهیه و منتشر نماید.