04 اسفند 1404

تصویری از اولین فرمانده ایرانی قزاقخانه


سردار قاسم‌خان والی، معروف به سردار همایون در زمره چهره‌های نام‌آشنای سیاسی و نظامی دوره قاجار به شمار می‌رفت. او که در مجموع، در مأموریت‌های گوناگون خویش موفق می‌نمود، نهایتاً در جایگاه نخستین فرمانده ایرانی نیرو‌های قزاق، تکیه زد.

پیش از حرکت قزاق‌ها به سمت تهران، سیدضیا و بقیه رهبران کودتا، قصد داشتند تا فرماندهی میدانی لشکر را به امیر موثق (بعد‌ها سپهبد محمد نخجوان) بسپارند؛ اما وقتی با استنکاف او روبه‌رو شدند، به سراغ رضاخان رفتند؛ هر چند رتبه نظامی رضاخان پایین‌تر از سردار همایون بود. آیرونساید که پس از اعمال فشار برای اخراج استاروسِلسکی (فرمانده قزاق‌ها که احمدشاه طرفدارش بود) از ایران در آبان‌ماه سال‌۱۲۹۹ و انتصاب مهره متبوع خود یعنی سردار همایون به جای او، رسماً فرماندهیِ قشون قزاق را به‌عهده داشت، درباره رضاخان می‌گوید: «فرمانده قزاق‌ها (سردار همایون) موجود حقیر و بی‌خاصیتی است؛ گل سرسبد، رضاخان است. »تصویر فوق متعلق به کتاب "رضانام تا رضاخان" در صفحه ی 359 اثر "هدایت الله بهبودی" و چاپ "موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی" است